Universiteit van Vlaanderen

Hoe maak je een brug die nooit instort?

De Gentse ingenieur dr. Didier Snoeck is razend enthousiast over beton. Het is voor hem het meest magische materiaal ter wereld. Dat was het al jaren, maar nu hij nog béter beton heeft ontworpen, is het helemaal een droommateriaal. Je kan er bruggen mee maken die er over 500 jaar nog zullen staan.

Red je het klimaat door bomen te kappen?

De mens moet massaal miljoenen of zelfs miljarden bomen planten in de strijd tegen de klimaatverandering. Want bomen halen CO2 uit de lucht. Maar het verhaal is genuanceerd, zo legt expert bosbeheer van de KU Leuven Bart Muys uit in dit college.

Waarom groeien planten beter in de stad?

Heb je al eens heel goed gelet op de planten die in de stad groeien? Misschien is het je al opgevallen dat je sommige soorten niet kent. Het zou immers kunnen dat als je op reis gaat naar verre oorden, er piepkleine zaadjes aan je kleren blijven kleven die dan in ons Belgenland uitgroeien tot mooie flora. Globale kruisbestuiving zeg maar. Dr. Jonas Lembrechts (UAntwerpen) vertelt er in dit college meer over.

'Palliatieve zorg is meer dan terminale zorg, en kan al relevant zijn vanaf de diagnose van een ongeneeslijke ziekte'

Het college van Aline De Vleminck voor de Universiteit Van Vlaanderen gaat over langer kwaliteitsvol leven. Ze staat stil bij het belang van palliatieve zorgen.

Waarom moet je blij zijn als je palliatieve zorgen krijgt?

Het is ongetwijfeld schrikken als je arts je zegt dat je beter palliatieve zorgen zou krijgen. En toch moet je blij zijn met zo'n arts. Hoe en waarom, dat legt gezondheidsonderzoekster Aline De Vleminck (VUB) je uit.

Hoe gezond is flexibel werken?

Ooit al werk gezocht? Dan is de kans groot dat het woord "flexibel" in de jobadvertentie stond. Maar wat betekent dat eigenlijk, "flexibel"? 24 uur per dag bereikbaar zijn voor je baas? Of thuis mogen blijven als je de avond ervoor wat te zwaar bent weggeweest? En is dat flexibel werken dan goed, of zorgt het er voor dat we ook constant gestresseerd zijn? Arbeidssocioloog Christophe Vanroelen (VUB) zocht het uit!

Weet jij wat geweld is?

Geweld is een woord dat we veel gebruiken. Misschien zelfs te veel. Van oorlogen, over intimidatie tot pesten... We dénken dat we weten wat geweld is, maar soms is het niet zo eenvoudig. Denk maar aan de massale reddingsacties van de geallieerden waarbij vele aanhangers van het Nazi-regime het leven lieten. Gerechtvaardigd of gewelddadig? Professor Lode Lauwaerts (KU Leuven) filosofeert over de essentie van geweld.

'Is een machtsovername door een nieuwe Hitler vandaag nog altijd mogelijk?'

'Hoe valt het te verklaren dat een Einzelgänger als Hitler een cultureel en technisch hoogontwikkelde natie als Duitsland kon bedwelmen?' Voor de Universiteit Van Vlaanderen staat Dirk Rochtus (KU Leuven/Campus Antwerpen) stil bij het leven van Hitler voor hij aan de macht kwam.

Hoe kon een loser als Hitler zo populair worden? (video)

Waaraan denkt u als u aan Adolf Hitler denkt? Aan een hysterische gek? Aan de jodenvervolging? Aan dat rare iconische snorretje? Waar je misschien niet aan denkt, is aan Hitlers leven voordat hij leider werd van het Derde Rijk. En dat zag er niet zo rooskleurig uit. Geen job, geen geld, geen politieke connecties,... Hoe is hij dan in 's hemelsnaam toch kunnen uitgroeien tot berucht dictator? Politicoloog en Duitsland-kenner prof. Dirk Rochtus (KU Leuven) graaft in de geschiedenis.

'Zijn er willekeurige gebeurtenissen in de wereld, of zijn we gewoon te beperkt om alle verbanden te zien?'

Voor de eerste aflevering van een nieuw seizoen van de Universiteit Van Vlaanderen staat Sylvia Wenmackers stil bij wat toeval precies inhoudt. Hoe komt het dat we allemaal de neiging hebben om een diepere betekenis te zoeken achter toevalligheden?

Is het toeval dat je moeder je belt net als je aan haar denkt?

Een liedje waar je aan denkt dat net dan op de radio speelt, een nieuwe vriendin die wonderbaarlijk op dezelfde dag verjaart... We hebben allemaal de neiging om achter deze toevalligheden een diepere betekenis te zoeken. Maar hoe komt dat? Prof. Sylvia Wenmackers (KU Leuven) filosofeert over de oorsprong van toeval.

Wat gebeurt er met je lichaam als je het afstaat aan de wetenschap?

Leen Popleu doceert anatomie aan de Universiteit van Hasselt. En hoe kan je beter uitleggen waar de "aorta ascendens" en "nervus ulnaris" zich bevinden dan door het te tonen op een echt lichaam? En vanwaar komen die echte lichamen? Van mensen die na hun dood hun lichaam afstaan voor de wetenschap! Professor Popleu legt hier uit wat er precies allemaal met zo'n lichaam gebeurt.

'De vraag naar grote bankbiljetten heeft weinig te maken met dagdagelijkse betalingen'

'Laten we de te grote bankbiljetten uit omloop nemen', schrijft Leo Van Hove (VUB). Voor de Universiteit Van Vlaanderen buigt hij zich over de vraag waar de grote bankbiljetten naartoe zijn.

Waar zijn alle briefjes van 500 euro?

Heb jij al eens een briefje van 500 euro vastgehad? Zelfs monetair econoom Leo Van Hove (VUB) heeft er nog nooit eentje gezien. Toch zijn deze briefjes goed voor meer dan 20 procent van alle cash geld dat in omloop is. Waar zitten al die 500 euro-briefjes dan? Professor Van Hove zoekt ze tot in spaarpotten en in criminele milieus!

Kan je de wereldeconomie uitleggen met bier?

Waarom is AB InBev zo'n grote en allesbepalende speler? En is de biermarkt enkel de laatste jaren zo belangrijk geworden? Of gaat dit al véél verder terug in de tijd? Jo Swinnen is econoom aan de KU Leuven en schreef er een boek over en hij lanceerde hiermee ook de term/studierichting 'bieronomie' of 'beeronomics'.

Ben je ondernemer als je je oude fietsen online verkoopt?

Je verkoopt regelmatig spullen op 2dehands.be of Ebay en verdient daarmee af en toe een extra zakcentje? Of verkoop je elk jaar aan je collega's vers geplukte aardbeien uit je tuin? Pas dan maar op, want misschien beschouwt de overheid jou wel als ondernemer. In dit UHasselt-duocollege vertelt Niels Appermont vanaf wanneer de FOD Economie je als een ondernemer ziet, Elly Van de Velde onthult dan weer het standpunt van de fiscus.

'Nieuw soort onderzoeker heeft supercomputer als trouwe compagnon'

'Waar het lab of het bord tekortschieten, kunnen onderzoekers hun toevlucht nemen tot de nieuwere, derde pijler van de wetenschappen: computationeel onderzoek', schrijft Danny Vanpoucke voor de Universiteit Van Vlaanderen.

Kan jij met je computer een snellere smartphone ontwikkelen?

Ambities om de nieuwe Steve Jobs te worden? Dan moet je zeker naar dit verhaal van Dr. Danny Vanpoucke (UHasselt) beluisteren. Hij is computationeel materiaalonderzoeker aan de UHasselt en houdt zich bezig met de materialen die in je smartphone zitten te onderzoeken op atomaire schaal. Met een supercomputer en heel wat kennis van de tabel van Mendelejev maakt hij computers en smartphones een pak sneller.

Waarom is er eb en vloed?

Heel wat verwoede pogingen heeft sterrenkundige Christoffel Waelkens al gedaan om het antwoord op deze vraag juist in de aardrijkskundeboeken te krijgen, en toch wordt het nog al te vaak fout aangeleerd. Bij ons doet professor Waelkens nog één finale poging.

'Het is meer dan ooit tijd om actie te ondernemen tegen het verdwijnen van koraalriffen'

Voor de Universiteit Van Vlaanderen staat professor Marc Kochzius stil bij de toestand van de koraalriffen in de oceanen.