De Universiteit van Vlaanderen is een samenwerking tussen vijf Vlaamse universiteiten, Knack en de VRT. Het project wil universitaire kennis zo breed mogelijk verspreiden met behulp van korte online colleges. Bekijk hier de colleges en lees opiniestukken van sprekers.
Mensen, hebben over het algemeen een heleboel vooroordelen, bewust en onbewust. En ontwerpers van technologische modellen zijn ook maar mensen. Moraalfilosoof Katleen Gabriels (VUB en Universiteit van Maastricht) is gespecialiseerd in computerethiek en legt in dit college uit hoe discriminatie op slinkse wijze in computertechnologie sluipt.
Vrije Tribune - 'Niemand is tegen fair trade. Alleen zijn er uiteenlopende visies op wat dat betekent. Fairtrade labels verdoezelen een helder debat hierover, in plaats van het probleem aan te pakken', schrijven Jan Orbie en Deborah Martens voor de Universiteit van Vlaanderen.
De bewustwording rond eerlijke handel is de laatste jaren toegenomen. Maar hoeveel zin heeft het eigenlijk om fair trade te kopen? Professor Jan Orbie van de UGent legt uit hoe de vork in de steel zit en legt uit welke positie Europa hier inneemt.
Pijlsnel internet is booming business. Computerwetenschapper Robin Marx van de Universiteit Hasselt onderzoekt waarom sommige sites traag zijn en haperen en andere niet.
Vrije Tribune - Professor Fiscaal recht Elly Van de Velde staat voor de Universiteit van Vlaanderen stil bij de vraag of iedereen het op een akkoordje kan gooien met de fiscus.
Een deal sluiten met de fiscus zodat je je waakhond, je nieuwe tv of je halve huis mag aftrekken van de belastingen? Het klinkt als iets dat slechts voor enkelingen is weggelegd, maar in werkelijkheid kan iederéén een deal sluiten met de fiscus. Binnen bepaalde grenzen weliswaar. En waar die grenzen liggen, vertelt professor Elly Van de Velde, fiscaliste aan de UHasselt.
Voetbalcommentatoren durven het weleens te beweren: de ploeg die net voor de rust scoort, wint. En er bestaan in het voetbal nog heel wat andere zekerheden. Maar kloppen die wel? Stijn Baert - naast arbeidseconoom aan de UGent ook voltijds Anderlechtsupporter - gooide wat moderne econometrie tegen voetbalcijfers, en kwam tot verrassende resultaten.
Wie maakt er allemaal deel uit van een gezin? Biologische verwanten? Je stiefouders of huisgenoten? Je hond misschien? En als je samen in een huis woont, wil dat dan ook zeggen dat je per se een gezin vormt? Om te onderzoeken wat het perfecte gezin is zou je families met elkaar moeten vergelijken. Maar dat is heel moeilijk, want wat is de norm? UGent-hoogleraar Ann Buysse zoekt uit of het perfecte gezin bestaat.
Een moeder is altijd zeker dat ze de (biologische) moeder is van haar kind, een vader nooit, zo wordt weleens gezegd. Want elke vrouw kan een levensgroot geheim hebben. Je hoort soms dat 10% of meer van de mensen koekoekskinderen zijn. Gelukkig is er geneticus Maarten Larmuseau van de KU Leuven om dit cijfer via gefundeerd onderzoek kritisch te herbereken.
Vrije Tribune - Voor de Universiteit Van Vlaanderen buigt hoogleraar genetica Claudia Spits (VUB) zich over de vraag of je drie genetische ouders kan hebben.
Een lesbisch koppel dat gebruik maakt van een spermadonor om een kind te verwekken, een man en een vrouw die de hulp inroepen van een draagmoeder. We kennen heel wat situaties waar er eigenlijk meer dan twee ouders zijn. Alleen zijn er nooit meer dan twee genetische ouders. Want de theorie is: één eicel en één zaadcel groeien uit tot een embryo en later een baby. En toch kan het. Hoe, en waarom we dat willen doen? Geneticus Claudia Spits, hoogleraar aan de VUB, legt het uit.
Vrije Tribune - 'Het familierecht van 2019 uit ons Burgerlijk Wetboek staat nog altijd op de fundamenten van de Code civil die Napoleon Bonaparte in 1804 uitvaardigde', schrijft Frederik Swennen voor de Universiteit Van Vlaanderen. 'Door drie beperkingen stoten heel wat ouderschappen op onnodige wettelijke grenzen.'
Een gezin met een vader, een moeder, en twee of meer kinderen, voor veel mensen klinkt het nog altijd als een na te streven ideaal. Toch is de werkelijkheid gevarieerder, met eenoudergezinnen, nieuw samengestelde gezinnen, draagmoeders en homoseksuele ouders. Maar onze huwelijkswetgeving dateert uit 1804, en heeft deze nieuwe wereld nog nauwelijks gevolgd. Professor Frederik Swennen is jurist aan de UAntwerpen. Hij doet onderzoek naar gezinnen met nieuwe samenwoningsvormen. Is de volgende én logische evolutie dat ook trio's of quatro's in het huwelijksbootje kunnen stappen?
Hoe jij nù leeft, heeft een invloed op de gezondheid van je kinderen. Zelfs als je (voor de vrouwen) nog lang niet zwanger bent of (voor de mannen) een kind hebt verwekt. Misschien krijgt jouw toekomstig kind wel een allergie doordat je in de stad woont, te veel schoonmaakt, of te veel hamburgers eet. Moeten we onze levensstijl onmiddellijk aanpassen? Of kunnen we het allemaal nog relativeren? Bio-ethicus Kristien Hens (Uantwerpen) denkt na over de ethische gevolgen van de keuzes die jij nu maakt.
Als adjunct-directeur van het instituut voor de Gelijkheid van Mannen en Vrouwen staat professor Liesbet Stevens (KU Leuven) stil bij het feit dat drie op de vier vrouwen benadeeld worden op het werk als ze zwanger zijn. En een deel van het probleem is dat vrouwen hun rechten niet kennen. Daarom dit mini-college arbeidsrecht.
Vrije Tribune - Voor de Universiteit Van Vlaanderen buigt theologe Bénédicte Lemmelijn (KU Leuven) zich over de vraag of de Bijbel vrouwonvriendelijk is.
Je kan de Bijbel niet bepaald hypermoderne, feministische literatuur noemen. De teksten die erin staan zijn soms al duizenden jaren oud. Theologe Bénédicte Lemmelijn van de KU Leuven legt uit waarom de vraag of de Bijbel vrouwonvriendelijk is, eigenlijk een absurde vraag is.
Seks kan functioneel van aard zijn, dan hebben we het over de voortplanting. Maar seksuoloog Paul Enzlin van de KU Leuven legt graag uit hoe mannen- en vrouwenlichaam fysiologisch anders uitgerust zijn om met elkaar te kunnen vrijen. (Lees: genieten, klaarkomen,...) Hoe we er aan de buitenkant uitzien weten we sinds jaar en dag. Maar wat er bij mannen en vrouwen aan de binnenkant te zien is heeft wetenschappers altijd al gefascineerd. En daar begint de zoektocht naar het antwoord
