Opinie | Ignaas Devisch Opinie | Ignaas Devisch 'Wat maakt dat een samenwerkingsverband tussen mensen niet uiteen valt?' 'Mensen zijn tegelijkertijd zelfzuchtig en groepsgericht. Als we dit spel goed spelen, kunnen we met anderen samenwerken en de taart die we daarna delen, groter maken', schrijft Ignaas Devisch, CEO van denktank Itinera. In deze eerste bijdrage voor de zomerreeks De Doordenkers van Knack.be: Loon naar Werken staat hij stil bij de lessen uit het boek Het rechtvaardigheidsgevoel van Jonathan Haïdt.
Boeken Boeken De inclusieve kinderboeken van Shamisa Debroey: 'Poëtisch, humoristisch en zwart’ Shamisa Debroey (34) creëert met haar illustraties en teksten inclusieve kinderboeken
Opinie | Jan-Willem Geerinck Opinie | Jan-Willem Geerinck 'Aardse rijkdom is een taart die steeds groter wordt: het is niet omdat één groep rijker wordt, dat de ander automatisch armer wordt' In het boek 'De ongelijkheidsmachine' van Paul Goossens worden niet de juiste vragen gesteld, schrijft Jan-Willem Geerlinck van Liberales. Hij begrijpt niet dat het boek zoveel positieve recensies kreeg. Deze bijdrage maakt deel uit van de zomerreeks De Doordenkers van Knack.be: Loon naar Werken.
Maatschappij Maatschappij Opgroeien in armoede: 'Het onderwijssysteem werkt allesbehalve emanciperend' Met zijn boek Misschien moet je iets lager mikken getuigt de Nederlandse sociologiedocent Milio van de Kamp op een indringende manier over zijn jeugd, waar armoede en geweld, zowel in de wijk als in het eigen gezin, dagelijkse kost waren.
Boeken Boeken Paulo Cognetti vertelt het verhaal van dichteres Antonia Pozzi: ‘Het is vreselijk een vrouw te zijn’ Ze schreef prachtige gedichten en droomde van een eenvoudig leven in de bergen. Maar liefdesverdriet dreef de 26-jarige Antonia Pozzi tot zelfmoord.
Boeken Boeken Arnon Grunberg: ‘Denken dat je een genie bent, is voor een schrijver fataal’ In zijn nieuwe boek Waarheidsliefde en biefstuk, een bundeling van meer dan 70 essays, onderzoekt de Nederlandse auteur Arnon Grunberg de vraag waarom bepaalde teksten de lezer fascineren, emotioneren, inspireren en in sommige gevallen zelfs achtervolgen. Een uitstekende aanleiding voor een gesprek over zijn schrijverschap.
Boeken Boeken 'De natuur zal zich wel redden op termijn, maar de mens niet’ In Wild land laat journalist Paul Cobbaert de schoonheid van onze natuur zien, in woord én beeld. Zijn boek is een safari in eigen land en een vat vol verhalen. Over de laatste wolf en koning Leopold I, over nazi’s en wasberen, over boze boeren en jagers, over de bloedstollende comeback van de bever. Wij bieden u hier een fragment aan, over hoe we hier méér dieren kunnen redden.
België België Hafsa El-Bazioui (Groen): ‘Brusselse jongeren worden anders behandeld dan de Reuzegommers’ De Gentse schepen Hafsa El-Bazioui werd een rolmodel tegen wil en dank. ‘Oproepen om een kogel door mijn hoofd te jagen, dat kunnen we maar beter niet negeren, toch?’
Geschiedenis Geschiedenis Historica Katja Hoyer: 'De stichters van de DDR waren stalinistischer dan Stalin' Communistische leiders wisten zich geen blijf met de DDR. 'De stichters waren stalinistischer dan Stalin.'
Boeken Boeken Filosofe Simone Weil: 'Ze vond de stem die we niet horen het interessantst, die van de uitgebuite mens' Tachtig jaar na haar hongerdood kan de Frans-Joodse filosofe Simone Weil op steeds meer interesse rekenen. Alicja Gescinska en Jan Mulock Houwer leggen de kern van haar denken bloot.
Wereld Wereld Enkele scholen in VS-staat Utah halen Bijbel weg uit bibliotheken Een aantal lagere en middelbare scholen in de Amerikaanse staat Utah hebben de Bijbel uit de schoolrekken gehaald, wegens "aanstootgevende en gewelddadige inhoud". Dat hebben verschillende Amerikaanse media gemeld. De klacht tegen de Bijbel kwam er uit protest tegen de strenge regels voor boeken.
Boeken Boeken Auteur Benjamin Saenz: ‘Mensen die boeken verbieden gaan niet naar de hel, ze leven al in de hel’ Amerikaanse schoolbibliotheken liggen onder vuur van ouders die boeken uit de rekken willen halen. Een van de belaagde auteurs is Benjamin Saenz: ‘Het verbod heeft de verkoop van mijn boeken niet geschaad, die is nooit beter geweest.’
Wereld Wereld Censuur op boeken in de VS: ‘We betalen een hoge prijs voor de angst van enkelen’ Amerikaanse bibliotheken, vooral schoolbibliotheken, liggen onder vuur van ouders die boeken uit de rekken willen halen. ‘We bieden weerwerk waar we kunnen, maar het is een steile weg.’
Boeken Boeken Afscheid van Martin Amis: 'De Mick Jagger van de boekenwereld' In Florida overleed Martin Amis, 73, aan slokdarmkanker. De flamboyante schrijver laat zo’n 15 romans na, waaronder enkele stilistische meesterwerken.
Natuur Natuur Wat we kunnen leren van ecologisch pionier John Seymour? Dat er best veel nodig is voor een eenvoudig leven Kunnen we vandaag nog iets leren van John Seymour, die de moderniteit buitensloot en leefde van wat de natuur hem gaf? Filosoof Johan Braeckman (UGent) vindt van wel.
Psychologie Psychologie Paul Verhaeghe: 'Geen wonder dat het onbehagen zo groot geworden is. We zijn vervreemd van ons lijf, van onszelf, van de anderen' Een gevoel van onbehagen maakt deel uit van ons mens-zijn. Ondanks de welvaart op alle vlakken neemt de onrust in onze maatschappij toe. Paul Verhaeghe laat in zijn meest recente boek Onbehagen zien dat iedere tijd een eigen gevoel van onbehagen kent, met de daarbij horende typische problemen – zoals in onze tijd een burn-out, het imposter syndroom of de angst om uitgesloten te worden. Wij bieden u hier een fragment aan.
Natuur Natuur Schrijver Bart Van Loo: 'Ik heb de gewoonte om loten van mijn bomen lukraak te planten' Door links en rechts loten van bomen lukraak in de grond te steken, pleegt schrijver Bart Van Loo stil verzet tegen de dictatuur van de monocultuur.
Boeken Boeken Van den vos Reynaerde nog altijd actueel: ‘Een held? Misschien was Reynaert een psychopaat’ Het Middelnederlandse dierenepos Van den vos Reynaerde is niet alleen wereldklasse, 800 jaar later is het nog altijd actueel, vindt mediëvist Frits van Oostrom.
Wereld Wereld ‘Geen toeval dat er al zo veel Nobelprijzen naar mensen met migratieachtergrond zijn gegaan’ Honderd jaar nadat hun grootmoeder naar Amerika emigreerde, klagen Steven en Peter Debaere het stereotype beeld van migratie aan. ‘Zelfs mensen die beter zouden moeten weten, verengen migratie tot illegalen en bootvluchtelingen.’
Boeken Boeken 'Hoe kan je nu lachen als er alleen maar emmers verdriet in je schuilen?' Wat gebeurt er als de liefde van je leven sterft? Bij Stien Verbelen voelt het alsof iemand de resetknop in haar hersens indrukt. Mensen zeggen haar: ‘Lach! Je zal je beter voelen als je lacht.’ Maar hoe kan je nu lachen als alleen maar emmers verdriet in je schuilen? In Voor altijd giet Stien Verbelen haar rouw in woord en beeld. Ze schreef het boek naar aanleiding van het overlijden van haar partner Simon, die in 2021 overleed na een lange strijd tegen kanker. Het boek gaat over het ziekte- en rouwproces, hoe moeilijk en verwarrend dit is, maar is ook een ode aan die grote liefde... Zoals men soms zegt: rouw is de andere kant van de liefde. Haar boek is een monument voor de liefde die blijft. We bieden u hier twee fragmenten aan.
Boeken Boeken 'De onbewuste parallellen tussen 'De Leeuw van Vlaanderen' en 'Braveheart' springen meteen in het oog' Deze week verschijnt bij uitgeverij Lannoo het nieuwste boek van historicus Rolf Falter, over ‘1302, het jaar van de mythe’ (Lannoo). Aan het einde van zijn verhaal gaat de auteur ook uitgebreid in op de mythevorming doorheen de eeuwen rond dat historisch kantelpunt. Voor deze voorpublicatie pikken we in zijn betoog aan bij de meest succesvolle van alle mythevormers: Hendrik Conscience, de aartsvader van de Vlaamse literatuur. En Falter komt tot enkele verrassende vaststellingen.
Geschiedenis Geschiedenis Tieners in het verzet: wie vocht als een volwassene, werd berecht als een volwassene Als het op verzetsstrijders aankwam, deed leeftijd er niet toe voor de nazi’s. In Brugge stuurden ze zelfs een volledige klas naar de concentratiekampen.
Wereld Wereld 'Zoveel fenomenale rijkdom in de handen van enkelen is onwezenlijk en zelfs beangstigend' In zijn nieuwe boek De ongelijkheidsmachine - een Verborgen Europese Geschiedenis doorploegt oud-journalist Paul Goossens meer dan duizend jaar ongelijkheidsregimes, dat Europese machthebbers op eigen bodem installeerden en in haar meest extreme vorm exporteerden. Een voorpublicatie.
Boeken Boeken De biografie van Paul Van Ostaijen: ‘Tot zijn laatste snik wilde hij de wereld veranderen’ Bijna honderd jaar na het voortijdig verscheiden van de schrijver presenteert Matthijs de Ridder de eerste volwaardige biografie van Paul van Ostaijen. Meer dan 900 pagina’s die alleen maar recht doen aan de gedrevenheid en ambitie van een unieke kunstenaar.
Boeken Boeken Nieuwe tekst van Paul Van Ostaijen ontdekt: 'Een scherpe kritiek op het consumentisme' Bijna honderd jaar na het vroegtijdig overlijden van de schrijver presenteert Matthijs de Ridder de eerste volwaardige Van Ostaijen-biografie. In die biografie nam De Ridder ook een opmerkelijke vondst op.
Boeken Boeken Mannen en kinderen eerst: de gifmoorden van het Hongaarse Nagyrév Begin twintigste eeuw beslisten vrouwen met de hulp van een vroedvrouw over leven en dood in een Hongaars dorp.
Boeken Boeken Heksenvervolging: geen religieuze hysterie, wel georganiseerde vrouwenhaat Heksenvervolging lijkt een irrationele uitspatting, maar achter de gekte gaat veel antivrouwelijke rationaliteit schuil. Ook nu nog.
Geschiedenis Geschiedenis Waarom zweeg de Belgische regering over het bombardement op Mortsel? De politieke omstandigheden rond het bombardement op Mortsel zijn 80 jaar later nog niet helemaal opgeklaard, schrijven historicus Pieter Serriën en oud-journalist Marc Van de Looverbosch van vzw 5 april 1943. Had de Belgische regering dit drama niet moeten zien aankomen? Hoe is 5 april kunnen gebeuren?
Boeken Boeken Pandora Papers inspireren bestsellerauteur David Baldacci voor zijn nieuwste misdaadroman Schrijver David Baldacci legt uit hoe hij door de Panama en Pandora Papers van het ICIJ werd geïnspireerd om een van zijn laatste succesromans te schrijven, 'The 6:20 Man'.
Boeken Boeken Edouard en Lucienne Didier: het glamourkoppel van de collaboratie Ze organiseerden salons waar de rechts-conservatieve elite nadacht over een verenigd Europa. Toch lieten Edouard en Lucienne Didier zich meeslepen door de nazi’s.
Geschiedenis Geschiedenis Voorpublicatie 'Helden van het verzet': hoe een jonge Belgische vrouw twee geallieerde piloten helpt te ontsnappen via de Pyreneeën In de reeks Helden van het verzet staan herinneringen centraal aan buitengewone daden van gewone mensen tegen de nazistische bezetter. Lees hier een fragment van 'De weg naar San Sebastian' van Tim Van Steendam.
Boeken Boeken Censuur in Roald Dahl nieuw? Sensitivityreaders sleutelen al decennia aan Belgische strips Roald Dahl is niet de eerste schrijver van wie boeken worden bijgestuurd. Sensitivityreaders schaafden al veel eerder aan Belgische strips.
Wielrennen Wielrennen De 1000 beste wielrenners aller tijden: ‘Over de nummer één kan er geen discussie zijn’ Welke 999 wielrenners staan er nog in Jacques Sys’ top 1000 aller tijden?
Wereld Wereld Historicus Kenan Malik: ‘Black Lives Matter bemoeilijkt de strijd tegen racisme’ Is het identiteitsdenken het nieuwe racisme? De Brits-Indiase historicus Kenan Malik stelt vast dat alles (weer) om huidskleur draait.
Boeken Boeken Franse 'Mein Kampf'-vertaler: ‘Ook Marine Le Pen is beïnvloed door haatspraak van Hitler’ Het kostte de ervaren vertaler Olivier Mannoni acht jaar om Mein Kampf in het Frans te vertalen. De giftige tekst heeft jammer genoeg nog steeds invloed. Ook in Frankrijk.
Maatschappij Maatschappij Jeugdauteur Barbara Rottiers: 'Betutteling is een vileine vorm van macht' Barbara Rottiers maakt kinderboeken. Ze is meter van de Jeugdboekenmaand.
Boeken Boeken Historica Caroline Pennock: 'Dat Columbus Amerika "ontdekt" heeft, is een kwalijk cliché' Terwijl Spanjaarden, Fransen en Britten vanaf de 15e eeuw naar de Nieuwe Wereld reisden, maakten duizenden inheemse Amerikanen de omgekeerde beweging.
Boeken Boeken Boekrecensie: Emmanuel Van Lierde maakt de balans op van 10 jaar paus Franciscus Wie is paus Franciscus nu werkelijk: een hervormer, een conservatief of allebei? Emmanuel Van Lierde maakt de balans op.
Boeken Boeken Schrijfster Mira Feticu: ‘Ik lees geen Russische klassiekers meer’ Bibliotheken zijn nodig en zullen altijd nodig zijn. Schrijfster Mira Feticu, die er zelf tien jaar in een werkte, houdt een even vurig als geestig pleidooi. ‘De wc is heel belangrijk in een bibliotheek.’
Boeken Boeken Passages in heruitgaven James Bond-boeken verwijderd Passages die als racistisch kunnen worden beschouwd, worden in de nieuwe uitgaven van de James Bond-boeken aangepast of verwijderd, zo schrijft de krant The Telegraph. Uitgever Ian Fleming Publications Ltd, die de rechten bezit, heeft de originele teksten laten beoordelen door een groep proeflezers. Naar aanleiding van die beoordeling zijn nieuwe versies tot stand gekomen, waarin ook een disclaimer wordt toegevoegd.
Boeken Boeken Dichter Charles Ducal: ‘Het kapitalisme is een moordende machine’ Volgens dichter Charles Ducal is het laatste woord over de Sovjet-Unie nog niet gezegd. Hij wil ons beeld van die periode ietwat naar links bijstellen.
Opinie | Gert Corremans Opinie | Gert Corremans ‘Als de teksten van iemand zijn buiten Roald Dahl zelf, dan van de kinderen’ Naar aanleiding van de heisa over de herwerking van de kinderboeken van Roald Dahl houdt journalist en auteur Gerrit Corremans een pleidooi voor de literatuur. Hij formuleert een aantal bedenkingen bij de verouderde romantische visie op literaire teksten en schrijvers die heel deze discussie lijkt te teisteren.
Boeken Boeken Maaike Neuvilles roman wortelt in de #MeToo-beweging: ‘Soms zoekt een vrouw de grens op’ Actrice Maaike Neuville debuteert als romanschrijver met Zij.
Boeken Boeken Schrijver Arnon Grunberg: ‘Artificiële intelligentie is zo gevaarlijk als de atoombom’ Arnon Grunberg, mogelijk de productiefste en wellicht de belangrijkste levende schrijver in de Nederlandse taal, komt naar FAAR, het non-fictieboekenfestival in Oostende. Hij zal er spreken ‘over waarvan hij wakker ligt als hij nadenkt over morgen’.
Boeken Boeken Schrijfster Anne Provoost over de Roald Dahl-hetze: ‘De bewerkers spelen met vuur’ Een nieuwe editie van de kinderboeken van Roald Dahl beroert de gemoederen. Aanstootgevende woorden zoals ‘dik’ en ‘lelijk’ gingen eruit. Jeugdschrijfster Anne Provoost nuanceert.
Boeken Boeken Woke Oempa-Loempa’s: hoe Roald Dahl vijftig jaar geleden zijn werk zelf aanpaste Ophef in literaire kringen – en op sociale media – nadat de rechtenhouders en uitgever van de kinderboeken van Roald Dahl enkele ‘woke’ aanpassingen aan de teksten doorvoerden. Toch blijkt het niet de eerste keer dat het werk van Dahl aangepast werd aan maatschappelijke gevoeligheden.
Column | Peter Casteels Column | Peter Casteels 'Stel u voor dat Roald Dahl gecanceld raakt' De Engelse uitgeverij van Roald Dahl schrapt woorden waar ouders vandaag over zouden kunnen struikelen.
Boeken Boeken Schrijfster Annie Ernaux: ‘Ik wilde de Nobelprijs voor de Literatuur niet’ ‘Ik weet echt niet wat ik met de 900.000 euro van die Nobelprijs moet doen’, zegt de schrijfster Annie Ernaux. Een gesprek met de Franse Nobelprijswinnares.
Boeken Boeken Nederlandse uitgever kritisch over aangepaste Roald Dahl-boeken Uitgeverij De Fontein, die de Nederlandse versies van de boeken van auteur Roald Dahl uitgeeft, laat in de krant Trouw weten kritisch te zijn over het feit dat in de Britse exemplaren honderden passages zijn aangepast omdat die "beledigend" zouden zijn.
Geschiedenis Geschiedenis Voorpublicatie 'Liefste Clara' van Rita Depestel-Martynowski: 'Kijk eens aan, onze ketter heeft zich bekeerd' In volle Koude Oorlog waagde Veerle Frion zich achter het IJzeren Gordijn, waar de Europese wegenkaarten eindigden. Polen heette toen nog voluit Polska Rzeczpospolita Ludowa – in mensentaal: Poolse Volksrepubliek – en was terra incognita. Het is de tijd van de Poolse paus en Lech Walesa, van Solidarność en perestroika. In Polen gaat Veerle op zoek naar sporen van haar grootvader, Etienne. Wij bieden u hier een fragment aan van 'Liefste Clara' (Ertsberg), de autobiografisch geïnspireerde speurtocht van Rita Depestel Martynowski.