Factcheck Factcheck Factcheck: nee, dit ‘kikkerlogo’ betekent niet dat een voedingsmiddel insecten bevat Op sociale media wordt gewaarschuwd voor een logo met een kikker: het zou betekenen dat een voedingsmiddel insecten bevat. Dat klopt niet: het bewuste logo is dat van de Rainforest Alliance. Het geeft aan dat een voedingsmiddel op een duurzame manier is geproduceerd.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont geen plundering van een Franse supermarkt Op Twitter gaat een filmpje rond waarin we de plundering zouden zien van een supermarkt tijdens de recente rellen in het Franse Nanterre. Dat klopt niet: de video werd gemaakt in Brazilië, tijdens een wedstrijd waarbij je zo snel mogelijk je winkelkar moet vullen.
Opinie | Yves Vanden Auweele Opinie | Yves Vanden Auweele 'Idee van leerkracht-specialist getuigt van een gebrek aan begrip voor spontane samenwerking binnen een leraarskamer' 'De introductie van de leerkracht-specialist in het secundair onderwijs doet denken aan een management-maatregel die als sinds de jaren ’90 de werksfeer aan de universiteiten verzuurt', schrijft Yves Vanden Auweele.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, het Wereld Economisch Forum heeft niet opgeroepen om de Bijbel te laten herschrijven met AI Het alternatieve nieuwskanaal FrontNieuws schreef onlangs dat het Wereld Economisch Forum (WEF) heeft opgeroepen om ‘de Bijbel te verbieden’ en ‘een op feiten gecontroleerde versie zonder God uit te geven’. Dat klopt niet. Frontnieuws baseert zich op een interview met de Israëlische historicus Yuval Noah Harari dat verkeerd wordt geciteerd en uit zijn context wordt getrokken.
Factcheck Factcheck Factcheck: geen bewijs dat scheepsbrand iets te maken heeft met elektrische auto’s Online circuleert een video van een scheepsbrand die, volgens de bijschriften, het gevolg zou zijn van de combinatie van zout water en batterijen van elektrische auto’s. Het blijkt te gaan om een oud filmpje uit 2016. Het toont een brand op een vrachtschip die het gevolg was van een kortsluiting. Over een mogelijke link met elektrische auto’s is niets terug te vinden.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, de ministerraad heeft geen ‘bemiddelaar voor conflicten op het werk’ aangesteld Volgens een verslag dat Kamerlid Theo Francken (N-VA) via sociale media heeft verspreid, zou er tijdens de ministerraad die volgde op een veelbesproken incident tussen de topministers Frank Vandenbroucke en Vincent Van Quickenborne een ‘bemiddelaar sociale, verbale en fysieke conflicten op het werk’ zijn aangesteld. Dat klopt niet. Het bewuste verslag is vervalst, en Francken liet later weten dat het om satire ging. Ondertussen was het bericht al volop gedeeld door mensen die geloofden dat het verslag authentiek was.
Factcheck Factcheck Factcheck: geen bewijs dat er zich een beer in het Oostenrijkse dorp Sankt Anton bevond Op Whatsapp circuleert een afbeelding van een beer die zich in het Oostenrijks skidorp Sankt Anton zou hebben vertoond. De echtheid van de foto wordt betwist. Meerdere bronnen stellen dat de beer in de buurt van het dorp is geweest, maar geen enkele bevestigt dat hij ook in het dorp zelf is gezien. Manipulatie van de foto valt niet te bewijzen, vanwege de lage beeldkwaliteit. Voor de echtheid van de foto is daarom geen bewijs.
Wereld Wereld Wereld Yogadag: 'Dit is een politieke strategie van Indiaas premier Modi’ Op de tiende editie van Wereld Yogadag staan de yogische waarden van geweldloosheid en tolerantie haaks op het beleid dat de Indiase premier Narendra Modi in eigen land voert. Tine Vekemans, professor Indische talen en culturen aan de UGent, en Gie Goris, journalist gespecialiseerd in Zuid-Azië, houden zijn motieven tegen het licht.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze uitspraak over de jeugd is geen citaat van Socrates Op Twitter nam co-voorzitter van Groen Jeremie Vaneeckhout het onlangs op voor de jeugd. Hij deed dat met een citaat dat hij verkeerdelijk toeschreef aan Socrates. Toen bleek dat het niet om de woorden van de Griekse filosoof ging, verwijderde Vaneeckhout zijn tweet. Elders op het internet circuleert het nepcitaat al jaren.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, bij de productie van een elektrische auto wordt niet 70 procent meer CO2 uitgestoten dan bij een auto met een klassieke motor De Britse acteur en columnist Rowan Atkinson schreef onlangs in The Guardian dat de CO2-uitstoot bij de productie van elektrische auto’s 70 procent hoger ligt dan bij een benzinewagen. Dat is overdreven. Volgens experts gaat het om gemiddeld 50 procent. Analyses over de milieuvriendelijkheid van e-auto's moeten bovendien rekening houden met de volledige levenscyclus van de auto, zeggen specialisten.
Factcheck Factcheck Factcheck UPDATE: geen bewijs dat foto van Servische president na dodelijke schietpartij gemanipuleerd is Servische media hebben foto’s gepubliceerd die moeten aantonen dat president Aleskandar Vucic zijn medeleven is gaan betuigen in een school waar onlangs een dodelijke schietpartij heeft plaatsgevonden. De beelden zijn mogelijk bewerkt, maar dat valt niet met zekerheid te achterhalen.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, windmolens hebben niet elk jaar 2700 liter olie nodig Volgens berichten op sociale media zouden windmolens om de acht tot twaalf maanden zo'n 2700 liter olie nodig hebben die jaarlijks vervangen moet worden. Dat klopt niet. Experten uit de Belgische windenergiesector schatten dat windmolens maximaal 1500 liter olie gebruiken. Bovendien wordt de olie slechts om de drie tot zeven jaar vervangen. Stellen dat alle olie jaarlijks vervangen wordt, is dus sterk overdreven.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, België behoort niet tot de 3 meest onveilige landen in Europa Vlaams Parlementslid Filip Dewinter (Vlaams Belang) stelt op sociale media dat België het op twee na meest onveilige land in Europa is om ’s nachts alleen op straat rond te lopen. Alleen Frankrijk en Wit-Rusland zouden slechter scoren. Dat klopt niet. Dewinter haalt onveiligheid en onveiligheidsgevoel door elkaar. Bovendien zijn de cijfers over het onveiligheidsgevoel waarop de kaart zich baseert niet betrouwbaar.
Nieuws Nieuws Zelfdiagnose via TikTok: ‘Veel van die video’s bevatten ronduit onjuiste informatie’ Ze zijn een heuse rage op TikTok: filmpjes die u helpen uit te maken of u lijdt aan ADHD, autisme, een angststoornis of een andere mentale aandoening. Psychologen waarschuwen voor de risico’s. ‘Een zelfdiagnose kan verlammend werken omdat niet meer verder wordt gezocht naar wat er concreet bij iemand speelt.’
Factcheck Factcheck Factcheck: niet zeker of Q10-suppletie tot betere sportprestaties leidt ‘Q10-suppletie verbetert sportprestaties’, zo lazen we in ABC Gezondheid. Volgens experts biedt onderzoek geen eenduidig antwoord, er kan zelfs een omgekeerd effect zijn. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.
Politiek Politiek Koksijde wil asielcentrum en containerdorp weg Het gemeentestuur van Koksijde wil het asielcentrum op de voormalige luchtmachtbasis weg. Dat bevestigt burgemeester Marc Vanden Bussche (Lijst Burgemeester) dinsdag. De niet-vergunde wooncontainers moeten tegen eind juni al weg zijn, de rest van het gebouw moet tegen 1 september leeg zijn.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Hoe bewaken we onze mentale gezondheid in tijden van polycrisis?' De klimaatcrisis, oorlog in Europa, covid, de energiecrisis,... Hoe blijven we mentaal veerkrachtig in deze instabiele wereld?
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, buikslapen kan nek- en rugpijn veroorzaken * Wie zei het? De Telegraaf * Is het waar? Volgens experts kan buikslapen leiden tot nek- en rugpijn, al heeft dat eerder te maken met de gewrichten, ligamenten en zenuwen dan de spieren. We beoordelen de stelling als eerder waar.
België België Herman Matthijs over de fiscale hervorming: ‘Van Peteghem schuift rekening gewoon door’ ‘De fiscale hervorming van Van Peteghem kan Wallonië tot 400 miljoen per jaar kosten’, zegt professor Openbare Financiën Herman Matthijs.
Wetenschap Wetenschap Universiteit en privésector slaan handen in elkaar: is er nog plaats voor publiek belang? De lijn tussen nauwe samenwerking en belangenvermenging tussen universiteit en bedrijf is soms flinterdun. Een voormalig wetenschapper aan de Universiteit Gent (UGent) getuigt: ‘Onvermijdelijk stap je mee in de onderzoeksagenda van een private onderneming die een winstoogmerk heeft. Je hebt dus niet het publieke belang voor ogen. Dat is een probleem.’Door Charlotte Teunis en Marie-Monique Franssen
Onderwijs Onderwijs Geschiedenis Olympiade bekroont familiefoto's die ‘een kleine wereldgeschiedenis’ tonen Voor een publiek van bijna 1000 enthousiaste scholieren zijn vrijdagmiddag de winnaars bekendgemaakt van de tweede Geschiedenis Olympiade. De hoofdprijs ging naar ‘Familiefoto’s vertellen geschiedenis’, een slim concept van een klas vijfdejaars van het Sint-Maarteninstituut in Aalst.
Maatschappij Maatschappij ‘Werken moet meer lonen’, hoe wil de N-VA dat realiseren? Alle politieke partijen zijn het er over eens: het verschil tussen werken en niet-werken moet groter worden. Maar hoe kan dat concreet? Knack vroeg het aan de Vlaamse partijen en geeft vandaag het antwoord van de N-VA, aangevuld met bedenkingen van professoren Stijn Baert (UGent) en Wim Van Lancker (KU Leuven): ‘Dat lijkt allemaal niet erg doordacht.’
Maatschappij Maatschappij 'Werken moet meer lonen': hoe wil Groen dat realiseren? Alle politieke partijen zijn het er over eens: het verschil tussen werken en niet-werken moet groter worden. Maar hoe kan dat concreet? Knack vroeg het aan de Vlaamse partijen en geeft vandaag het antwoord van Groen, aangevuld met bedenkingen van professoren Stijn Baert (UGent) en Wim Van Lancker (KU Leuven): ‘Groen formuleert een heel defensief voorstel.’
Maatschappij Maatschappij 'Werken moet meer lonen': hoe wil Open VLD dat realiseren? Alle politieke partijen zijn het er over eens: het verschil tussen werken en niet-werken moet groter worden. Maar hoe kan dat concreet? Knack vroeg het aan de Vlaamse partijen en geeft vandaag het antwoord van Open VLD, aangevuld met bedenkingen van professoren Stijn Baert (UGent) en Wim Van Lancker (KU Leuven): ‘De Open VLD vertrekt vanuit clichés'.
Gezondheid Gezondheid Tips om te voorkomen dat je hond of kat te dik wordt De helft van de Belgen lijdt aan overgewicht, maar ook de helft van de huisdieren in België sleurt te veel kilo’s met zich mee. ‘Heeft het baasje een buikje, dan is de hond vaak ook te dik.'
België België Vakmensen, waar zijn jullie? Hoe ons misprijzen voor tso en bso in ons gezicht is ontploft Van elektriciens tot verplegers: de samenleving smeekt om gekwalificeerde mensen. Het tso- en bso-onderwijs vechten tegen hun reputatie, en tegen politiek gestuntel.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, deeltijds werk kan bijdragen tot de productiviteit ‘Deeltijds werk is productiever’, zo lazen we in Plus Magazine. Het klopt deels, al is er nuance nodig.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, ontwennen van gsm kan leiden tot lichamelijke stress ‘Studies tonen aan dat iemand wiens gsm wordt afgenomen soortgelijke ontwenningsverschijnselen krijgt als iemand die afkickt van drugs’, zo lazen we in Goed Gevoel. Het klopt deels, al is er nuance nodig.
België België Buitenlands draagmoederschap: ‘Veel willekeur en rechtsonzekerheid voor homokoppels’ Heterokoppels die een kind krijgen via een buitenlandse draagmoeder worden doorgaans als wettelijke ouders erkend, maar voor homostellen ligt dat veel moeilijker.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, ledverlichting zendt geen microgolfstralen uit Volgens een video op TikTok kan ledverlichting uw gezondheid schaden door gevaarlijke microgolfstralingen. Volgens experts klopt dat niet. Ledverlichting stoot een dergelijke straling niet uit. Bovendien zijn er strenge Europese normen wat straling betreft.
Factcheck Factcheck Factcheck: niet bewezen dat autisme in Vlaanderen veel vaker wordt vastgesteld dan in de buurlanden ‘Autisme wordt bij ons veel vaker vastgesteld dan in de buurlanden’: zo beweerde Lieven Boeve in Humo. Maar er is geen bewijs voor.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, ledverlichting bedreigt uw online veiligheid niet Volgens een video op TikTok kan de overheid u via ledverlichting controleren en kan ze zo zelfs huishoudtoestellen afschakelen. Daarvoor is geen bewijs. De video toont een tekening van lifi, een soort wifi via licht. Die technologie wordt amper toegepast en heeft niets te maken met het internet of things.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, uw kat herkent uw hoog kattenstemmetje Op Instagram circuleren video’s die stellen dat katten liever hebben dat u babytaal tegen hen spreekt. Voor die stelling is een wetenschappelijke basis. Maar niet alles wat in de video wordt verteld, klopt.
Opinie | Alain Van Hiel Opinie | Alain Van Hiel 'Post-covid blues: zalig thuiswerken als het kan, met frisse tegenzin naar het werk als het moet' Sociaal psycholoog Alain Van Hiel (UGent) staat stil bij de impact die het vele thuiswerk in de coronapaeriode heeft gehad heeft op de manier waarop we nu kijken naar onze dagen op de werkvloer.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, 50 minuten lopen per week verkleint de kans op een hartaanval ‘Drie keer per week 17 minuten joggen reduceert risico op hartaanval met de helft’: dat lazen we in Flair. En het klopt, al is enige nuance nodig.
Opinie | Patrick Meire Opinie | Patrick Meire 'Stikstofbeleid: onze ecosystemen en biodiversiteit zijn de kanaries in de koolmijn' Patrick Meire (UAntwerpen) en Kris Verheyen (UGent) vragen in deze bijdrage aandacht voor het feit dat het stikstofprobleem niet alleen gaat over het mogelijk 'verlies van enkele plantjes'. 'Het gaat over een cascade aan milieuproblemen met een directe en indirecte impact op zowel de biodiversiteit als de menselijke gezondheid.'
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Psychologie voor het klimaat: klimaatcrisis vertoont veel gelijkenissen met de covid-pandemie' Academici en professionele organisaties pleiten ervoor om de expertise van psychologen en gedragswetenschappers ter harte te nemen in de strijd tegen klimaatverandering.
Politiek Politiek Herman Van Goethem (UAntwerpen): ‘Is een aparte groene partij wel van deze tijd?’ ‘Bij jonge mensen merk ik soms een sterk radicalisme’, zegt Herman Van Goethem, rector van de UAntwerpen. En daar heeft hij veel begrip voor.
Opinie | Margaux Masquelier Opinie | Margaux Masquelier 'Laat studenten zelf beslissen of ze meer dan 600 uren willen werken' Studente Margaux Masquelier uit haar bezorgdheden over de manier waarop studentenarbeid vandaag geregeld wordt. ‘Maak van de 600 uren, een onbeperkt getal en help hiermee niet alleen onze studenten, maar ook de gehele maatschappij.’
Opinie | Alain Van Hiel Opinie | Alain Van Hiel 'Links is het nieuwe rechts (en andersom): de progressieve normen zelf zijn de heilige huisjes van vandaag' 'De schelmen van de maatschappij waren vroeger de progressieve mensen die ingingen tegen het establishment', schrijft sociaal psycholoog Alain Van Hiel (UGent), die vandaag een omgekeerde beweging ziet. 'Wil het progressieve project vandaag weer de harten veroveren, dan zal het op een aantal nieuwe vragen een antwoord moeten bieden.'
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, gesuikerde energiedrankjes verhogen de kans op ADHD niet ‘Kinderen van 11 tot 15 die veel gesuikerde energiedrank drinken, hebben 66% meer kans op ADHD.’ Dat lazen we in ABC Gezondheid. Maar het klopt niet.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom zijn we zeker dat de big bang echt is gebeurd? Velen onder ons geloven dat de aarde samen met alle andere planeten en zonnestelsels ontstaan is door de big bang. Maar hoe zijn we daar zo zeker van? Omdat enkele proffen ons dat vertellen? Neen hoor, er bestaan bewijzen dat de oerknal echt heeft plaatsgevonden. Deeltjesfysicus Karel Van Acoleyen (UGent) neemt je mee, 14 miljard jaar in het verleden.
Gezondheid Gezondheid ADHD: 'Negatieve reacties hebben grotere impact op kinderen dan medicatie' Moet je je zoon of dochter met ADHD Rilatine geven, of kun je beter afwachten tot de problemen vanzelf overgaan? 'ADHD-kinderen komen vaak in een negatieve spiraal terecht.'
Klimaat Klimaat Wetenschappers over hun angsten bij de klimaatcrisis: 'Ik heb nooit publiekelijk gehuild. Nog niet' Na 30 jaar roepen in de woestijn wordt de last op de schouders van (klimaat)wetenschappers steeds zwaarder om dragen. Wat als het voorspellen van de planetaire catastrofe je dagtaak is, maar de wereld grotendeels wegkijkt? Vier wetenschappers laten in hun hart kijken.
Opinie | Bram Verschuere (UGent) Opinie | Bram Verschuere (UGent) 'Verlofdagen afstaan aan collega's hoeft geen afbreuk te doen aan welvaartsstaat zoals die vandaag bestaat' 'Het voorstel dat collega's vakantiedagen aan elkaar zouden kunnen afstaan opent een debat opent over hoe wij als samenleving de zorg voor kwetsbare groepen organiseren', schrijft Bram Verschuere (UGent). 'Maar voor een genuanceerd debat over zelfzorg en mantelzorg is de absolute tweedeling tussen het 'liberale' en het 'sociale' model echter niet vol te houden.'
