Sanders-vertegenwoordigers zoeken koerswijziging van Democraten inzake Israël

Cornel West op een Sanders-meeting © REUTERS
Rudi Rotthier

Bij de bepaling van het partijprogramma zullen ten minste twee vertegenwoordigers van Bernie Sanders de Democratische partij proberen af te brengen van haar “ongebalanceerde” pro-Israël-standpunten. Nogal wat partijleden zijn daarvoor gewonnen.

Na onderhandelingen kan de Sanders-campagne 5 van 15 leden leveren die over het partijplatform moeten onderhandelen. Hillary Clinton krijgt 6 vertegenwoordigers, en de partijleiding 4.

Volgens The New York Times vaardigt Bernie Sanders ten minste twee vertegenwoordigers af die een uitgesproken standpunt hebben over Israël en de Palestijnen, dat afwijkt van de traditionele pro-Israël-partijlijn.

Professor Cornel West, activist en intellectueel, zegt in een gesprek met de krant dat hij weliswaar de noodzaak erkent om de veiligheid te garanderen van joden die voor duizenden jaren een “gehaat volk” zijn geweest, maar “er moet meer evenwicht komen”: de partij moet ook “de benarde situatie van een bezet volk” in rekening brengen. “Gerechtigheid voor de Palestijnen kan niet bereikt worden zonder de bezetting op te heffen”. West beschuldigt de Israëlische premier Benjamin Netanyahu van oorlogsmisdaden, en geeft ook aan dat de “rol van geld en lobby’s het moeilijk maken om een openhartige dialoog” over Israël te hebben.

De betwisting over Israël, die tijdens de partijconventie in Philadelphia ook in de zaal kan gevoerd worden, weerspiegelt opinieonderzoek, aldus de Times. Mensen die zichzelf omschrijven als “progressieve Democraten” (liberal Democrats) zijn volgens een onderzoek van Pew Research Center dat vorige maand werd uitgevoerd, steeds vaker geneigd meer sympathie te tonen voor de Palestijnen dan voor Israël. In 2 jaar is het aantal dat meer sympathie heeft voor de Palestijnen verdubbeld. 40 procent van de linkse Democraten sympathiseert nu eerder met de Palestijnen tegen 33 procent eerder met Israël.

West is een woelwater die vaker hard uit de hoek komt – onder meer met kritiek op president Obama. James Zogby van het Arabisch Amerikaans Instituut, een andere vertegenwoordiger van Sanders in het partijplatform, is veel minzamer: “Een eerlijke inschatting moet stellen dat het debat over de kwestie de voorbije dertig jaar verschoven is, en het partijplatform heeft dat opgenomen, maar met enige vertraging. Het is nu tijd om de vertraging in te halen. De Democraten zijn het daar duidelijk mee eens. Maar we zullen zien wat gebeurt.”

De Democratische presidentskandidaat Sanders zelf heeft tijdens recente debatten een gewijzigd beleid inzake Israël/Palestijnen bepleit. Hij verwijt Israël dat het in 2014 buiten proportie geweld heeft gebruikt in Gaza. Als enige resterende presidentskandidaat (en als enige joodse presidentskandidaat) gaf hij geen toespraak tijdens de jaarlijkse vergadering van AIPAC, de Amerikaanse pro-Israël lobby.

‘Sterke consensus’

In een mededeling schaart hij zich aan de kant van West en Zogby: “Ik heb altijd voor 100 procent het recht van Israël om in vrede en veiligheid te leven ondersteund, en dat zal ik altijd blijven doen. Ik geloof ook dat een blijvende vrede er niet kan komen zonder een billijke en respectvolle behandeling van de Palestijnen. Ik geloof dat de meeste Democraten het eens zijn met dat standpunt en dat we er een sterke consensus over zullen bereiken tijdens de Democratische conventie”.

Hillary Clinton die, zoals de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump, wel voor AIPAC sprak, is tot dusver eerder traditioneel pro-Israël. Inzake de oorlog in 2014 benadrukte ze het recht van Israël om zichzelf te verdedigen. Ze is wat dat betreft behoedzamer dan de huidige president Obama, die een notoir bewogen verhouding heeft gehad met Netanyahu.

Of de Sanderslijn een meerderheid vindt op de conventie, en of Hillary Clinton zich als presidentskandidaat en eventueel president zich iets zal aantrekken van het partijplatform blijft de vraag. Maar naar Amerikaanse normen, met decennialang een eenvormige pro-Israël-politiek, die door de twee partijen werd gedragen, is het toch een milde aardverschuiving.

Of die milde aardverschuiving, of eventuele onenigheid tijdens de conventie, ook electorale gevolgen heeft, valt moeilijk te voorspellen.

Aan Republikeinse kant heeft Trump even aangegeven dat hij een neutrale bemiddelaar wil zijn tussen Israëli’s en Palestijnen. Het leverde hem destijds bakken kritiek op van zijn tegenkandidaten Ted Cruz en Marco Rubio. Sindsdien is hij meer klassiek pro-Israël.

Partner Content