De Europese voedselwaakhond ziet geen problemen voor de herbicide glyfosaat, maar ‘schadelijke effecten zijn niet uitgesloten’.
Glyfosaat, een controversiële onkruidverdelger en vooral bekend als werkzame stof in het bestrijdingsmiddel Roundup, is al jaren een bron van hevige discussie.
De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) heeft nu in een langverwachte studie, die donderdag werd voorgelegd aan de Europese Commissie, vastgesteld dat glyfosaat geen bron vormt van ‘kritieke’ bezorgdheid.
Op basis van dit rapport moet de Commissie beslissen of de toelating van glyfosaat ook na 15 december verlengd zal worden in de Europese Unie.
Bij het onderzoek waren negentig experten betrokken uit verschillende lidstaten, die zich baseerden op 2.400 studies. Hoewel de EFSA opmerkt dat voor een deel van de toepassingen van glyfosaat ‘een hoog langetermijnrisico bij zoogdieren’ bestaat, maakt de instelling zich geen ‘kritieke’ zorgen voor mensen, dieren en het milieu. (Een probleempunt wordt namelijk pas als ‘kritiek’ gedefinieerd wanneer het van invloed is op alle voorgestelde toepassingen van de te beoordelen stof.)
Kankerverwekkend voor de mens? Geen consensus
Glyfosaat is de actieve component in het bestrijdingsmiddel Roundup van het Amerikaanse bedrijf Monsanto. Tegen het bedrijf lopen verschillende rechtszaken omdat het middel mogelijk kankerverwekkend is.
In 2015 classificeerde het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) het glyfosaat als ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’.
In juni vorig jaar sprak het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) dat echter tegen, vanwege een tekort aan wetenschappelijk bewijs.
Ziekte van Parkinson
Belgisch vicepremier Petra De Sutter (Groen) pleit ten stelligst voor een totaalverbod op het pesticide. Zij wijst op mogelijke verbanden met niet enkel kanker, maar ook de ziekte Parkinson. ‘Ook het EFSA-rapport toont dat schadelijke effecten niet uitgesloten kunnen worden. In zulke gevallen geef je altijd voorrang aan de gezondheid’, klinkt het.
Annick Hirschböck, coördinator van de Vlaamse Parkinsonliga, waarschuwde eerder ook al voor een verhoogd risico op parkinson. ‘Personen die langdurig worden blootgesteld aan hogere doses pesticiden, zoals landbouwers, lopen volgens een groeiend aantal studies gemiddeld meer risico op de ziekte van Parkinson.’
Slecht voor de bijen
Daarnaast is glyfosaat ook schadelijk voor de biodiversiteit. ‘De toxicologische effecten voor bijen en andere bestuivers zijn het meest bekend, maar ook tal van andere dieren, zoals verschillende vis- en vogelsoorten, lijden eronder’, stelt Heleen De Smet, beleidsmedewerker landbouw bij Bond Beter Leefmilieu.
Glyfosaat verboden in België voor particulieren
In België is de verkoop van pesticiden met glyfosaat aan particulieren sinds 2018 verboden. Maar de overheid zou nog een stapje verder moeten gaan en de stof volledig verbieden, ook voor professionele gebruikers. Althans, dat vinden 46 Belgische milieu-, landbouw-, gezondheidsorganisaties en alle ziekenfondsen, die onlangs een open brief schreven.
‘Wanneer er geen zekerheid is dat bepaalde stoffen veilig zijn voor de gezondheid en het milieu, moet het voorzorgsprincipe overheersen’, vinden de ondertekenaars.
Landbouworganisaties zijn tegen een volledig verbod omdat er geen waardig alternatief zou zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier