Veel sneller dan verwacht heeft team-Trump de kabinetsposten ingevuld. Behalve dat het aantal witte rijke rechtse mannen van een zekere leeftijd nog nooit zo hoog is geweest, vallen andere dingen op. Donald Trump zorgt voor machtskernen, waartussen hij kan laveren.
Elke zaterdag brengt Rudi Rotthier, onze correspondent in Canada en de VS, u met een boeiend achtergrondverhaal een unieke inkijk in de stad of streek waar hij op dat moment resideert.
Zeker voor een kandidaat en een ploeg die volgens eensluidende persberichten zelf niet echt in de overwinning hadden geloofd, is de overgang tussen campagne en regering – altijd een moeilijke zaak in de politiek – niet vanzelfsprekend. Duizenden banen moeten ingevuld worden, en tientallen ministers en staatssecretarissen moeten worden voorgesteld (regeringsleden moeten geconfirmeerd worden door de Senaat, en hun achtergronden worden voordien al door het overgangsteam uitgevlooid).
Bijna alle ministerposten zijn ingevuld (de posten van Landbouw en Veteranenzaken zijn nog beschikbaar). Donald Trump gaat sneller dan wat team Obama in 2008 presteerde.
In Trumps benoemingen is niet opgenomen: de FBI. FBI-directeur James Comey, wiens baan niet aan verkiezingen gebonden is, kan als hij dat wenst op post blijven tot 2023. Het is wel mogelijk dat Trump zijn wantrouwen uitspreekt, en in dat geval stapt Comey allicht wel op. Op dit ogenblik zijn vooral Democraten boos op de FBI-baas: zij beweren dat Comey, door kort voor verkiezingsdag het onderzoek naar de e-mails van Hillary Clinton te heropenen, Trump over de streep heeft getrokken.
De topbanen in het Witte Huis (geen confirmatie vereist door de Senaat)
1) Vicepresident Mike Pence: de verwoede, conservatieve, minzame christen
Uittredend gouverneur van Indiana Mike Pence (1959) is de meest uitgesproken conservatieve christen in de ploeg. Hij verwierf nationale bekendheid door in zijn staat wetgeving van ‘religieuze vrijheid’ of ‘religieuze bezwaren’ te introduceren, die discriminatie van holebi’s en transgenders mogelijk maakte. Na nationaal protest van onder meer Apple-baas Tim Cook werd de wet weer ingetrokken.
Pence probeerde abortus in zijn staat strikter te beperken. Zo maakte hij het verplicht om een foetus na miskraam of abortus een begrafenis te geven, of te cremeren.
Hij heeft zichzelf ooit “Rush Limbaugh zonder het volume” genoemd. Limbaugh is de heel luide en heel rechtse ster van talkradio, terwijl Pence dezelfde stellingen vertolkt maar minzaam lachend.
Hij droeg zijn steentje bij aan de verkiezing door Trump acceptabel te maken voor twijfelende evangelische christenen, en door ook nadat Trumpspussytape uitkwam zonder verpinken aan diens zijde te blijven.
Als gouverneur kreeg hij van de werknemers van airco- en warmte-elementenproduct Carrier het verwijt dat hij niet optrad om de transfer van hun banen naar Mexico tegen te houden. Na de verkiezing van Trump-Pence wist hij ineens miljoenen overheidsgeld te vinden om Carrier gedeeltelijk in Indianapolis te houden.
Hij leidt het overgangsteam, wat hem invloed geeft op aanstellingen. Als onder meer gewezen lid van het Huis van Afgevaardigden is hij een partij-insider, die goed ligt bij de partijtop.
Quote, in antwoord op de vraag of hij denkt dat evolutie een realiteit is: “Ik geloof dat God hemel en aarde heeft geschapen, de zeeën en alles wat er in zit. Hoe Hij dat deed zal ik Hem ooit vragen”.
2) Stafchef Reince Priebus: de draaischijf/draaikont
Reince Priebus (1972) is uittredend partijvoorzitter van de Republikeinen. Als voorzitter was hij de drijvende kracht achter een analyse van de nederlaag van Mitt Romney in 2012. Conclusie van die analyse: de partij moest haar draagvlak verbreden, ze moest de hand reiken aan latino’s, zwarten, vrouwen, en andere groepen die traditioneel eerder Democratisch stemmen.
Dat alles was ineens van geen tel meer toen Donald Trump de genomineerde werd en die minderheden en de meerderheid (vrouwen) om de haverklap leek te schofferen. De uitgestoken hand was weg, en Priebus, de man van de verbreding van de basis, werd ineens het scharnier tussen een partijtop die vaak gruwelend naar Trump keek, en een kandidaat die zich niets van die gruwel aantrok, en er zijn voordeel mee deed, door zich te profileren als buitenstaander.
Priebus is een carrièrepoliticus, die afkomstig is uit Wisconsin, de staat waaruit ook andere partijkopstukken zoals gouverneur Scott Walker en vooral speaker Paul Ryan afkomstig zijn.
Tegen peilingen en verwachtingen in koos Wisconsin voor Trump.
Vooral de vriendschap van Priebus met Ryan is van belang. Priebus lijkt de ideeën van Ryan te delen inzake vrijhandel en een inclusieve aanpak, maar hij werkt nu voor Trump en diens nationalisme.
Het belang van de baan kan niet overschat worden. Als stafchef zit Priebus aan de draaideur van het Witte Huis. Hij bepaalt, samen met Trump, de agenda, de afspraken, de contacten met het Congress.
Zijn aanstelling is geruststellend voor de klassieke partijtop. Zoals Pence is hij één van hen. Het wordt zijn taak de vele plooien tussen Ryan en Trump glad te strijken.
Probleem is, volgens een voorganger van Priebus, dat je in deze baan overweldigd wordt door afspraken. Het punt is, volgens die voorganger, om het belangrijke niet te laten overwoekeren door het dringende.
Priebus heeft alles van de grijze muis maar dat is volgens kennissen schijn. Hij weet op woelige golven te varen en rechtop te blijven. Dat wordt nu ook de opgave, want een stafchef is vaak het eerste slachtoffer als de president ontevreden is, of als de peilingen beginnen tegen te vallen.
Quote, in reactie op de vele berichten dat hij probeert te bemiddelen tussen klassieke Republikeinen en Trump. “Mensen denken: goh, je moet er ellendig aan toe zijn. Jij hebt een gruwelijke baan. Maar ik zie het zo niet. Ik giet geen Baileys in mijn cornflakes, ik ben niet wanhopig op zoek naar een glas Johnnie Walker“.
3) Topstrateeg Steve Bannon: het (alt)-rechtse en het licht-linkse geweten
Stephen (Steve) Bannon (1953) werd de favoriete pispaal van de Clintoncampagne en is wellicht na de president de meest te volgen figuur in deze ploeg. Hij was degene die als chef van de rechtse site Breitbart fake news een plaats gaf, en de alt-right een platform bood, niet omdat hij per se de ideeën deelde, zei hij, maar omdat die ergens ergens aan de bak moest kunnen komen.
Hoe belangrijk de alt-right is, is niet duidelijk, maar wat wel duidelijk werd, is dat Breitbart tijdens de verkiezingscampagne qua invloed aan de rechterzijde Fox News overschaduwde. Terwijl Fox News aarzelde en op Marco Rubio leek in te zetten, waren Bannon en Breitbart resoluut in hun steun voor Trump. Trumpbart deed als nieuwvorming zijn ingang. Vanaf augustus kreeg Bannon de leiding van Trumps verkiezingscampagne in handen.
Bannon is voor velen de uitvinder van het Trumpisme, het economisch nationalisme, het uitspelen van de gefrustreerde witte man, de drang om tegen schenen te stampen en de fatsoennormen op te rekken. Hij was degene die ervan uitging dat woede in deze campagne de essentiële component was, en niet concrete programmapunten.
Hij is, in tegenstelling tot de meesten in Trumps kringen, van heel bescheiden komaf, met een vader-arbeider die bovendien in 2008 in de financiële crisis zijn spaarcenten verloor. Hij maakte carrière door eerst in het leger te gaan (daar werd hij Republikein), dan te studeren en te werken voor beursbank Goldman Sachs. Echt rijk werd hij door zich bij een transactie in Hollywood te laten betalen in een aandeel. Zo werd hij onder meer mede-eigenaar van de serie Seinfeld op een moment dat die serie nog geen groot succes was.
Hij schreef scenario’s, een toneelstuk (over rassenrellen in LA, met opvallend veel sympathie voor de zwarten) en maakte documentaires waarover (door vrienden) de vergelijking werd gemaakt met Leni Riefenstahl, die door de nazi’s werd ingeschakeld voor propagandadoeleinden. Bannon (zeggen niet zo bevriende critici) blijkt nul talent te hebben voor het genre. Een van zijn bewonderde thema’s voor een documentaire was Sarah Palin, gewezen gouverneur van Alaska en gewezen kandidaat voor het vicepresidentschap.
Bannon wordt Trumps ideoloog. In een interview met de Hollywood Reporter ontkende hij racisme in zijn voorstellen. Hij ontkende in datzelfde interview dat hij wit nationalisme promoot. Hij is voor nationalisme zonder meer, zei hij, en voor wat hij eerder “een verlichte vorm van kapitalisme” noemde, kapitalisme dat zorgt voor goede banen en een solide gemeenschap. Hij gaat voor een stuk mee in linkse kritiek, en vindt dat de banken ontspoord zijn, en al ontspoorden toen hij nog zelf voor een bank werkte.
Trump heeft in zijn ploeg vele posten gevuld met mensen die het lang niet eens zijn met deze zienswijze, maar Bannon zit naast Trump in het Witte Huis en hij wil de populistische, anti-elitaire boodschap warmhouden. Hij is degene die het ‘moeras wil droogleggen’, de lobbyisten wil weren. De voorbije week werd openlijk in vraag gesteld of Trump dat ook nog wil.
Bannon is het tegenbeeld van Priebus en Pence: hij is uitgesproken en excentriek. Hij houdt van de korte broek, en ziet er volgens een verslaggever in het gezelschap van de afgeborstelde andere leden van het Trumpteam vaak uit als een verloren gelopen stagiair, in rompelkleren.
Quote, over racisme en antisemitisme in de achterban van Breitbart en van populistisch-rechts: “Mijn punt is: dat wordt in de loop der jaren min of meer weggewassen, oké? Mensen begrijpen wat hen verbindt, en de figuren in de rand zullen volgens mij meer en meer gemarginaliseerd worden”.
4) Speciaal adviseur Kellyanne Conway: de Trump Whisperer
Kellyanne Conway (1967) werd tegelijk met Steve Bannon in augustus in Trumps campagneteam opgenomen. Bannon werd campagneleider en Conway campagnemanager. De campagneleider werkt op de achtergrond, de campagnemanager komt naar buiten. Conway werd het meest effectieve uithangbord van Trump.
Lef en uithoudingsvermogen kunnen haar niet ontzegd worden.
In het verleden werkte ze als pollster – ze onderzocht gegevens over kiezers en probeerde op basis van die gegevens politici verkiesbaar te maken, doorgaans door ze aantrekkelijker te verpakken voor vrouwelijke kiezers.
Dat was ook bij Trump een van haar taken. Dat onderdeel van haar opdracht wilde niet zo best lukken. Maar op een ander punt had ze wel succes. Ze werd al snel de Trump Whisperer genoemd, omdat ze inderdaad het oor had van de kandidaat, ze reisde met hem mee, zat op het vliegtuig naast hem en slaagde erin de cijfers (die doorgaans slecht waren) minder bedreigend voor te stellen.
Haar voornaamste plus voor de campagne lag in eindeloze tussenkomsten in de pers waarbij ze de belaagde kandidaat met vuur verdedigde.
Allicht voelde ze zich qua ideologie beter op haar plaats bij Ted Cruz, voor wiens presidentscampagne ze werkte tot hij uit de race stapte, maar het klikte op persoonlijk vlak met Trump, die vooral apprecieerde hoe zij hem ook in rotweer bleef verdedigen – in eindeloze tussenkomsten op grotere en kleine tv-uitzendingen.
Ze was zodanig handig in krompraat en vergoelijking dat ze gepersifleerd werd en een vaste stek kreeg in het satirisch programma Saturday Night Live (ze wordt gespeeld door Kate McKinnon, die even briljant is in de rol van Hillary Clinton).
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Conway bediende zich niet alleen van krompraat.
Nadat de pussytape lekte, ging zij, als conservatieve, christelijke moeder van vier jonge kinderen resoluut in de tegenaanval. Ze zei dat “huidige en vroegere” parlementsleden veel ergere dingen gedaan hadden dan Trump. “Toen ik jonger en mooier was, drukten ze zich tegen meisjes aan, staken ze hun tong in de keel van vrouwen, onuitgenodigd, tegen de zin van die vrouwen. En sommigen van hen staan nu op de lijst van mensen die Donald Trump niet ondersteunen omdat ze zelfingenomen hoog te paard rondhossen”.
In een volgend interview suggereerde ze nog iets minder omfloerst dat zijzelf het voorwerp geweest was van ongewenst gedrag van lui die nu Trump met de vinger wezen.
Na de verkiezing gaf ze eerst aan dat ze niet rechtstreeks voor Trump zou werken, omdat het te tijdrovend zou zijn, en ze tijd moest vrijmaken voor haar kinderen. Ze kwam wel publiekelijk tussen om haar bezwaar kenbaar te maken tegen Mitt Romney als minister van Buitenlandse Zaken.
Nu wordt ze toch speciaal adviseur, met een nog niet ingevulde rol, die ongetwijfeld ook communicatie zal inhouden.
Quote, met uitleg waarom ze nu toch een baan bij Trump kan combineren met haar familie: “Ik speel geen golf en ik heb geen minnares, en dus heb ik tijd over die vele mannen niet hebben”.
Volgens nieuwssite Politico worden Priebus, Bannon en Conway de grote machtscentra onder Trump. Trump heeft graag botsende standpunten onder medewerkers zodat de keuze bij hem blijft, in een amendement op het klassieke ‘verdeel en heers’: bij Trump wordt dat ‘verdeel, leer en heers’ of nog korter: ‘doe je zin’.
Die centra zijn: de partijgetrouwen, de boze populisten en de ongedefinieerde lijn Conway, iemand met een klassiek partijverleden die toch vaak aansluiting vindt bij Bannon.
5) Veiligheidsadviseur Mike Flynn: de anti-moslim
Michael (Mike) Flynn (1958) wordt Trumps ‘Nationaal Veiligheidsadviseur. Flynn moet advies verstrekken over militaire aangelegenheden, inlichtingendiensten, binnenlandse veiligheid en buitenlands beleid in de mate dat het met inlichtingen of militaire aspecten te maken heeft.
Flynn, een gepensioneerde generaal, geregistreerd als Democraat, is tot op zekere hoogte een raadsel. Hij verdiende zijn strepen in Irak en Afghanistan waar hij inlichtingen gaarde en betrokken was bij special ops – geheime operaties. Hij schreef aan een draaiboek voor betere inlichtingenwinning, waarbij culturele sensitiviteit en samenwerking volgens hem cruciaal waren.
Na zijn posting in Afghanistan zette president Obama Flynn in 2012 aan het hoofd van de DIA, de militaire inlichtingendienst. Flynn kreeg ineens bijna 20.000 werknemers onder zich. Hij deed het slecht en in zijn tweede jaar op de post werd hij weer afgevoerd. Uit die periode dateert de term ‘Flynn facts’, dubieuze uitlatingen door Flynn, of betwistbare informatie die hij als feit voorstelde. Ook zijn chaotisch management van de dienst werd als reden gegeven voor zijn ontslag. Hij kwam ook in politiek opzicth in aanvaring met de regering Obama. Flynn stond een toenadering met Rusland voor, en ging persoonlijk op bezoek bij Poetin.
Sinds zijn ontslag is Flynn een Obamacriticus. Hij maakte zich onder meer druk over het feit dat Obama de dood van Osama bin Laden als een overwinning voorstelde. “So what?”, zei hij, “wat heeft die dood echt veranderd?”
Hij is ook – om een term te gebruiken die vaak voor de tegenpartij wordt aangewend – geradicaliseerd. Hij spreekt in steeds sterkere termen over (een deel) van de moslims, en dat ‘deel’ wordt niet altijd meer vermeld. Hij heeft het over “een verziekte component” in de islam. “Er is iets aan de hand in de moslimwereld”, zei hij in gesprek met de Washington Post. “Waarom wordt de beveiliging opgevoerd aan onze luchthavens? Dat is niet omwille van geruzie in de katholieke kerk”.
In datzelfde gesprek zei hij dat dit soort uitlating de bondgenoten in het Midden-Oosten juist niet wegdrijft: “Ik zie veel moslims die dit debat willen hebben. Ze willen dat die punt gemaakt wordt”.
Flynn was een luid voorstander van de lock-her-up campagne tegen Hillary Clinton omdat hij vond dat haar gedrag met de e-mails het land aan gevaar had blootgesteld.
Hij was in het verleden resoluut tegen waterboarding maar “staat nu open” voor wat Trump daarover zegt.
Tijdens de campagne stuurde Flynn af en toe foute berichten door. En zijn zoon is uit het Trumpovergangsteam verwijderd omdat hij een anti-Clinton-kwakkel over kinderseksslavernij vanuit een pizzeria in Washington via sociale media als geloofwaardig bestempelde.
Quote, op Twitter: “Schrik voor moslims is RATIONEEL: retweet dit alsjeblief, de waarheid is niet bang voor vragen”.
6) Woordvoerder Sean Spicer: stok en wortel
Sean Spicer (1971) wordt de officiële woordvoerder van president Trump.
Hem zullen we vaak op het tv-scherm zien opdagen.
Na een tijd bij de zeemacht is hij professioneel in de politiek gegaan. Hij was de voorbije jaren hoofd Communicatie van de Republikeinse partij, en werkte in die hoedanigheid samen met partijvoorzitter Reince Priebus (zie hoger), die hem als een bondgenoot beschouwt.
Spicer is de klassieke Republikein, of was dat toch tot hij zich tot Trump bekeerde. Hij is/was voor vrije markt, en werkte op het departement (vrij)handel in het Witte Huis van George W. Bush.
Hij wil naar eigen zeggen het contact met de pers in het Witte Huis moderniseren, maar op welke manier is nog niet duidelijk. Niet door journalisten buiten te gooien (wat Trump deed tijdens de campagne), gaf hij al aan.
Hij laat zich vaak kritisch uit over journalisten en hun werk, maar houdt de communicatielijnen open. Dat is niet ongewoon voor een woordvoerder: stok en wortel.
De aanwezigheid van Kellyanne Conway in de media kan een probleem worden voor Spicer. In hoeverre wordt zij de feitelijke woordvoerder?
Quote: “De pers heeft het recht dingen te schrijven… maar als ze fout zit, zal Trump ze ter verantwoording roepen en corrigeren”.
Tot de kern in het Witte Huis behoren ook nog enkele adviseurs, zoals de veelbesproken anti-China-stem Peter Navarro (1949), en Carl Icahn (1936), een miljardair die als ‘regeltsaar’ zoveel mogelijk regels moet afschaffen.
De topministers (voor wie confirmatie door de Senaat vereist is)
Traditioneel worden in de VS 4 ministers als de top van het kabinet beschouwd: Buitenlandse Zaken, Financiën, Defensie en Justitie (Attorney General). Sinds 11 september 2011 is Homeland Security (Binnenlandse Veiligheid) een hoofddepartement geworden en aangezien dat departement de aangekondigde deportaties van ‘criminele illegalen’ zal moeten uitvoeren, is een plaats bij de belangrijkste ministeries wel verantwoord.
7) Rex Tillerson op Buitenlandse Zaken: vriend van Poetin en van homo-scouts
Het verhaal doet de ronde, en wordt niet ontkend, dat Trump Rex Tillerson (1952) heeft uitgekozen omwille van zijn ‘looks’. De president-elect heeft volgens zijn medewerkers een idee hoe bepaalde ministers er moeten uitzien, en Tillerson voldeed aan dat plaatje. Mitt Romney voldeed eerder ook aan dat plaatje, maar hij bleek op andere gronden onverteerbaar voor de achterban (en wellicht voor Trump zelf). De officiële reden voor de voordracht: Tillerson weet deals te maken.
Als de Democraten in de Senaat een doelwit uitkiezen en een nominatie willen verhinderen maken ze met Tillerson enige kans.
Hij is de langdurige baas van oliereus Exxon Mobil, waar hij sinds 1975 werkt, en onderhield in die hoedanigheid vriendschappelijke banden met Rusland en Vladimir Poetin. Hij werkte aan een partneriaat met een Russische oliemaatschappij. Hij heeft zich herhaaldelijk tegen sancties tegen Rusland uitgesproken, en zei dat die sancties Exxon Mobil bakkenvol geld hadden gekost.
Tillerson was heel actief toen in 2010 in de Golf van Mexico een boorplatform van BP lek sloeg en een milieuravage aanrichtte. Tillerson argumenteerde dat dit geen probleem van de olieindustrie was, maar alleen van BP. Weken later kende Exxon Mobil een veel groter lek in Nigeria, maar Nigeria is vanuit Amerikaans standpunt ver van het bed, en Tillerson kwam zonder kleerscheuren uit de episode tevoorschijn.
Hoe kunnen de Democraten hem in de problemen brengen? Door te hameren op zijn pro-Russische standpunten die al minstens 3 Republikeinse senatoren tot twijfels hebben gebracht, en niet de minste: John McCain, Lindsey Graham, Marco Rubio. De Republikeinse meerderheid in de Senaat bedraagt twee zetels…
Tillerson valt ook slecht bij christelijk rechts. Hij is quasi levenslang bij de Boy Scouts of America betrokken, zijn vader werkte bij deze scoutsvereniging, en Rex was de drijvende kracht om het verbod op lidmaatschap voor openlijk homoseksuele jongeren af te voeren. Dat wordt hem nog altijd ten kwade geduid door een aantal christelijke verenigingen, maar het is onduidelijk of dit een rol zal spelen in de stemming.
Dan is er nog potentiële belangenvermenging tussen iemand met een fortuin (300 miljoen dollar) in de oliebusiness, en een ministerpost die invloed kan hebben op bijvoorbeeld olieprijzen. De voorzitter van de Senaatscommissie Buitenlandse Zaken, de Republikein Bob Corker, heeft al gezegd dat hij niet moeilijk zal doen over belastingbewijzen en zo. Corker was ook in de running voor deze minister post, en kan de vervanger worden als Tillerson niet genomineerd wordt. Ook dat wordt een evenwichtsparcours, want als Corker te duidelijk Tillerson tegenwerkt, hypothekeert hij zijn eigen kansen.
Tillerson is binnen de context van een kabinet Trump een van de meest gematigde figuren. Hij gelooft in door mens gecreëerde klimaatsverandering (al probeerde zijn bedrijf dat met bijgewerkte rapporten tegen te spreken), en onder zijn leiding juichte Exxon Mobil het klimaatakkoord van Parijs toe. Hij ondersteunde eerst de campagne van Jeb Bush.
Hij houdt niet van conflict, wordt gezegd, en hij doet voorlopig geen uitspraken. Vandaar: geen quote.
8) James Mattis op Defensie: tegen martelen, tegen nucleaire uitbreiding
Hij is het op cruciale punten oneens met de president in wiens regering hij stapt. Zo vertelde hij Trump dat waterboarding wat hem betreft niet nuttig is. In gesprek met The New York Times gaf Trump zelf aan dat Mattis hem gezegd heeft dat “een pakje sigaretten en enkele biertjes” tijdens ondervragingen beter werkt dan martelen. Trump heeft zijn eerdere stellingen, dat hij “waterboarding en erger” weer wil mogelijk maken, nog niet afgevoerd, maar hij zei dat hij in ieder geval het standpunt van Mattis in zijn achterhoofd zou houden als hij een beslissing terzake neemt.
Deze week gaf Trump aan dat hij het kernarsenaal wil vernieuwen en uitbreiden, en ook daar is Mattis tegen. Mattis wil het afbouwen.
Hij is tegen de toenadering tot Rusland en tegen het in vraag stellen van de Navo, zoals Trump dat deed. De twee zijn voor hem verbonden: Rusland wil de Navo ondermijnen en we zouden gek zijn om daaraan mee te werken.
Op andere punten zit hij dan weer helemaal op de lijn van Trump. Hij ziet in Iran de komende grote macht in het Midden-Oosten en hij vindt dat de VS te weinig hebben ondernomen om die macht aan banden te leggen. Hij vindt dat Obama geen globale politiek heeft voor het Midden-Oosten. Hij wil een hardere en duidelijkere buitenlandpolitiek.
Mattis krijgt twee problemen voorgeschoteld waarmee ook de ploeg van Obama worstelde: de rol van vrouwen in gevechtssituaties, en de plaats van transgenders in het leger. De verwachting is dat het in beide gevallen terug naar af zal zijn.
Mattis is pas drie jaar geleden afgezwaaid, in principe moet een officier 7 jaar weg zijn bij het leger om minister van Defensie te kunnen worden. Maar Republikeinse senatoren hebben al aangegeven dat ze daar geen punt van zullen maken.
Ondanks zijn bijnaam Mad Dog, verkregen omdat hij nog weleens in vechtpartijen verzeild geraakte (de andere naam, Warrior Monk, verwijst naar zijn vrijgezellenstatus), is Mattis de diplomatie genegen.
Zoals blijkt uit een quote, een uitspraak gedaan voor het Congress: “Als jullie Buitenlandse Zaken niet volledig financieren, dan zal ik meer munitie moeten kopen”.
9) Steve Mnuchin op Financiën: de man van de belastingrevolutie (en van Hollywood)
Steve Mnuchin (1962) is zoals Trump een telg uit een rijke familie. Hij werd er zelf niet armer op. Hij werkte 17 jaar bij beursbank Goldman Sachs. Hij werd daarnaast Hollywoodproducer, en speelde zelf mee in de recente film van Warren Beatty, Rules Don’t Apply. Dat is niet alleen een veelzeggende titel, Mnuchin kreeg ook een veelzeggende rol, die van bankier.
Als co-producer was hij onder meer betrokken bij blockbusters als Avatar, en Mad Max: Fury Road.
Er zitten ook niet zo fraaie passages in de biografie van de man. Hij kocht, met anderen, tijdens de bankencrisis een bank over, OneWest, en hij maakte winst door hypotheekhouders tot verkoop van hun huis te dwingen en snel beslag te laten leggen op huizen waarvan de eigenaars achterop raakten met betalingen. Een rechter in New York noemde de praktijk in één geval “hardvochtig, weerzinwekkend, choquant en afstotelijk”.
Als minister van Financiën moet Mnuchin de grootste belastingvermindering sinds president Ronald Reagan uitvoeren, met fikse kortingen op zowel bedrijfs- als personenbelasting. Hij beweert dat dit niet vooral de rijken ten goede zal komen, en dat het niet zal leiden tot een onmogelijke financiële put.
Quote: “Elke belastingvermindering voor de topklasse zal om ze te betalen gecompenseerd worden door minder aftrekmogelijkheden”.
10) Jeff Sessions op Justitie: lachen met de KKK
Jeff Sessions (1946) heet voluit Jefferson Beauregard Sessions III en met zo’n naam moet je welhaast uit het diepen zuiden van de VS afkomstig zijn. Sessions groeide op in een gesegregeerd Alabama, en hij werkte zich op tot senator uit die staat. Hij was de kwaadste niet, getuigen zwarten over de tijden toen Alabama nog officieel of quasi officieel racistisch was, maar hij was ook niet vrij van de vooroordelen van zijn tijd. En hij nam niet deel aan protesten tegen de segregatie.
Dat wordt het breekpunt bij de benoeming van Sessions op Justitie.
In 1986, onder president Reagan, weigerde de Senaat zijn benoeming tot federaal rechter te bekrachtigen omdat de geur van racisme rond hem te sterk was. Een zwarte procureur beweerde dat Sessions hem als “boy” had aangesproken en hem had aangemaand “op te passen wat je zegt tegen witte mensen”. Anderen hadden gehoord dat hij burgerrechtenorganisaties “on-Amerikaans” had genoemd, en dat hij gezegd dat hij zijn respect voor de KKK kwijtgespeeld was toen hij vernam dat ze pot rookten. Hij probeerde zich te redden door het ene te ontkennen, het andere af te doen als grap, maar de Senaat zag destijds in hem toch geen rechter.
Intussen zetelde Sessions zelf 20 jaar in de Senaat, en verwacht wordt dat senatoren “één van hen” niet zullen tegenhouden.
Gedurende die 20 jaar was hij de meest hardvochtige hardliner inzake migratie, wat hem snel in het kamp van Trump deed belanden. Maar Justitie is slechts ten dele bij dat dossier betrokken. Homeland Security is het ministerie dat de migratierichtlijnen (en deportaties) uitvoert.
Quote, over zijn stilzwijgende goedkeuring van de scheiding der rassen: “Ik had actief moeten zijn en een leider en een positieve kracht”.
11) John Kelly, Homeland Security: een verloren zoon, en ervaring aan de grens
John Kelly (1950) is de derde gepensioneerde generaal in de ploeg Trump. Zijn zoon kwam in 2010 om in Afghanistan, toen hij op een landmijn trapte, wat vader Kelly wel heel persoonlijk confronteerde met de kost van oorlog.
Kelly was bevelhebber van het Southern Command, wat hem de leiding gaf over de gevangenis van Guantanamo Bay en wat hem ervaring gaf met de grens met Mexico. Het is die laatste gedeeltelijk niet-militaire ervaring (strijd tegen drugshandel, grensbewaking) die Donald Trump aanzette om hem op Homeland Security te zetten en te belasten met onder meer de uitvoering van de migratiepolitiek.
Vorig jaar zei Kelly in een getuigenis voor het Congress dat “tienduizenden mensen”, waarbij onbegeleide kinderen, “op de drempel van ons land” staan. “Terroristische organisaties kunnen proberen die smokkelroute te gebruiken om ernstige schade toe te brengen aan onze burgers of zelfs om massavernietigingswapens in de VS te brengen”.
Tegelijk zei hij dat die migratie een gevolg was van de politieke onrust, chaos en geweld in Centraal-Amerika en dat de oplossing eerder daar moet gevonden worden.
Die laatste uitspraak maakt hem minder hard dan bijvoorbeeld Jeff Sessions, die alleen repressie en uitzetting preekt.
Conclusie van migranten-actiegroepen: het had erger gekund dan Kelly.
Van de andere kant, zijn rol in Guantanamo doet ook soms denken aan de rol van Jack Nicholson in A Few Good Men. Kelly kan rauw uit de hoek komen, zoals in deze quote, over de schrik bij Republikeinen dat gevangenen die uit Guantanamo vrijgelaten worden terroristische activiteiten zullen ontwikkelen.
“Als ze terugkeren om te vechten, zullen we ze waarschijnlijk doden. Dat is dus een goede zaak”.
De andere regeringsleden, in de vlucht (te confirmeren door de Senaat)
12) Betsy DeVos, Onderwijs: een tegenstander van openbaar onderwijs
Betsy DeVos (1958), geboren in geld, getrouwd met geld, is een miljardair die Republikeinen financiert en die probeert een ‘voucherssysteem’ te promoten. Met het vouchersysteem kunnen kinderen (of hun ouders) voor de school van hun keuze betalen – op kosten van de overheid. Dat gaat in haar plannen ten koste van de financiering van het openbaar onderwijs. Dit wordt een clash, onder meer met de onderwijsvakbonden, die gruwen van de nieuwe minister.
13) Scott Pruitt, directeur van het milieuagentschap EPA: tegenstander van milieuregels
Scott Pruitt (1968) gaat een agentschap leiden waartegen hij jarenlang gevochten heeft. Als Attorney General van de staat Oklahoma vocht hij tegen regels om onder meer kolencentrales aan strengere emissienormen te onderwerpen.
Vergelijkbaar met DeVos: de milieubeweging gruwt.
14) Tom Price, Gezondheid: de anti-Obamacare
Tom Price (1954), lid van het Huis van Afgevaardigden namens een district in Georgia, is de Republikeinse expert gezondheidszorg, en een verwoed tegenstander van Obamacare. Het voordeel is: hij heeft alternatieve plannen klaar. Het nadeel is: niemand weet hoe en of ze werken, en of de 20 miljoen mensen die zonder Obamacare ongedekt waren onder het alternatieve systeem binnen de ziekteverzekering kunnen blijven.
15) Elaine Chao, Transport : de hand die de geldkraan opendraait
Elaine Chao (1953) moet als minister van Transport de grote infrastructuurwerken die Trump op het oog heeft mogelijk maken. Ze heeft een bijzondere troef: ze is getrouwd met de Republikeinse leider van de Senaat, Mitch McConnell. Het Republikeins Congress is veel happiger op een belastingvermindering dan op uitgaven voor infrastructuur. Trump hoopt dat Chao, die zowel onder vader als zoon Bush al lid van een regering was, wel het geld zal weten te vinden.
Chao is uniek binnen dit team: ze is een migrant, geboren in Taiwan.
16) Ben Carson, Huisvesting: ‘het enige departement waarover niets in de bijbel staat’
Ben Carson (1951) is gepensioneerd hersenchirurg en gewezen presidentskandidaat. Hij groeide in armoede op in Detroit, met een alleenstaande moeder die met mentale problemen worstelde, en werkte zich op tot een van de topchirurgen van zijn land.
Carson is een adventist, heel bijbels en niet altijd door feiten gebonden. Tijdens zijn presidentscampagne opperde hij dat de piramiden als graansilo’s gebruikt werden. Zijn belastingplan was gebaseerd op de bijbelse tienden. Hij stond eerst weigerachtig tegen een regeringspost (hij was in de running voor Onderwijs) maar toen hem Huisvesting werd aangeboden hapte hij toe, naar eigen zeggen onder meer omdat er over het onderwerp niets in de bijbel te vinden is. “Ik heb het nagetrokken”.
Hij is aan het studeren en de wereld wacht in spanning af of en welke initiatieven er komen. Hij is tot dusver de enige zwarte in de ploeg Trump.
17) Nikki Haley, ambassadeur bij de VN: onbeschreven blad
Nikki Haley (1972) is gouverneur van de staat South Carolina, waar ze populair is, en ze heeft geen buitenlandse ervaring. Ze wordt beschouwd als een gematigde Republikein, en ze is geboren uit Indiase migranten, sikhs. Dat maakt haar een buitenbeentje in de ploeg Trump. Het is onduidelijk wat haar lijn is inzake de VN want ze heeft zich altijd met binnenlandse thema’s beziggehouden.
18) Mike Pompeo, baas van de CIA: his master’s voice
Mike Pompeo (1962) was tot dusver lid van het Huis van Afgevaardigden, verkozen in Kansas. Hij zit op vele terreinen op de lijn van Trump. Hij is voor de mogelijkheid om te martelen, voor het openhouden van Guantanamo, voor afluisteren, tegen de Irandeal.
19) Ryan Zinke, Binnenlandse Zaken: Hillary is de antichrist
Ryan Zinke (1961) is parlementslid voor Montana. Hij maakte ophef door Hillary Clinton de “antichrist” te noemen, en “de echte vijand”, maar dit gezegd zijnde: hij is ook tegen IS en tegen Obamacare.
20) Wilbur Ross, Handel: de rijkste minister
Wilbur Ross (1937) maakte fortuin als “koning van de faillissementen”, door bedrijven op te kopen en na herstructurering weer van de hand te doen. Het blad Fortune schat zijn fortuin op 2,5 miljard dollar en acht hem iets rijker in dan Betsy DeVos, van wie het familiefortuin groter is, maar het privéfortuin op 1,25 miljard wordt afgerond. Daarmee is hij de rijkste van de echte ministers (sommige adviseurs of onderministers zijn rijker).
Ross zit qua vrijhandel en nationalisme op de lijn Trump.
21) Andrew Puzder, Arbeid: de bikini-man
Andrew Puzder (1950) maakte fortuin in de fastfoodsector, en voerde en voert nog altijd promotie met in bikini geklede, hamburgers etende vrouwen. Verder is het tegen een forse verhoging van het minimumloon, en allicht tegen het minimumloon tout court, en is hij tegen arbeidswetten die meer mensen overuren zouden geven.
22) Linda McMahon, KMO’s: worstelende dame
Linda McMahon (1948) maakte fortuin in het worstelimperium WWF/WWE. Ze was een miljoenendonor voor Trump en wordt minister voor KMO’s.
23) Rick Perry, Energie: veel energie
Rick Perry (1950) is de gewezen gouverneur van Texas en gewezen presidentskandidaat (x2). Geen hoogvlieger als kandidaat, waar men zich vooral van herinnert dat hij zich tijdens een debat niet meer kon herinneren welke departementen van de regering hij wilde afschaffen. We zullen nooit weten of Energie er een van was. Hij ging de voorbije tijd aan de slag in realitysoap Dancing with the Stars, waar hij, zoals de komieken bij zijn aanstelling in herinnering brachten, “veel energie” toonde. Hij is voor oliewinning, en tegen milieuwetten.
Door Rudi Rotthier vanuit Oakland, Californië, VS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier