Waarom weer Parijs en niet Londen? ‘Vooral geluk, vrees ik’

François Hollande en David Cameron © Belga
Simon Demeulemeester

Waarom wordt opnieuw Parijs getroffen en niet Londen: nochtans ook onder historische terreurdreiging. ‘Vooral geluk,’ stelt correspondente in Londen Lia Van Bekhoven vast na een en ander op een rij gezet te hebben.

Lia Van Bekhoven is correspondente in Londen. Zij stelde snel nadat het nieuws bekend raakte over de aanslagen in Parijs een pertinente vraag:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Van Bekhoven somt in een gesprek met Knack.be een paar verschillen en overeenkomsten op tussen beide grootsteden.

Een eerste verschil is dat Frankrijk veel meer radicalen van eigen bodem telt, leerde Van Bekhoven uit een rapport van King’s College’s International Centre for the Study of Radicalisation and Political Violence. ‘Daaruit bleek dat enkel Saoedi-Arabië, Rusland, Jordanië en Tunesië meer jihadi’s leveren aan IS dan Frankrijk. Ook zou Frankrijk meer dan dubbel zoveel strijders tellen dan Groot-Brittannië: 1.700 tegenover 500 à 600.’

Interessante cijfers, aldus Van Bekhoven. Maar hoe verklaar je dat verschil?

‘Het Verenigd Koninkrijk is geen multicultureel ideaal, in steden als Bradford is er totale apartheid tussen autochtone Engelsen en mensen uit Pakistan en Bangladesh. Maar Londen kent geen ghetto’s of banlieus zoals Parijs. Dat is een groot verschil.’

Een ander verschil, stipt Van Bekhoven aan, is dat je in Frankrijk makkelijker aan wapens kan komen dan in Groot-Brittannië.

Vierde verschil is een praktisch element: ‘Je raakt nu eenmaal moeilijker een eiland binnen dan Frankrijk. Vorige week nog werden in Duitsland mensen opgepakt uit Montenegro, met wapens en TNT, op weg naar Parijs.’

Op sociale media klinkt her en der de roep om de grenzen te sluiten. Is dat relevant, in het licht van het home grown terrorisme? ‘Ja en neen,’ vindt Van Bekhoven. ‘De terroristen die 10 jaar geleden toesloegen, waren dan wel Brits, maar wel militair getraind in kampen in Afrika.’

Frans president François Hollande, ten slotte, bombardeert ook boven Syrië, terwijl David Cameron enkel boven Irak laat opereren.

Ondanks die duidelijke verschillen, wijst Van Bekhoven erop dat de overeenkomsten groter zijn.

‘De dreiging is even groot. Binnenlandse Veiligheidsdiensten waarschuwden recent nog voor ‘een ongekende dreiging’. Het dreigingsniveau nu is het op een na hoogste. Dat betekent dat een aanslag ‘waarschijnlijk’ is. Niet mogelijk, maar waarschijnlijk.’

Maar daar leven Britten al 10 jaar mee, weet Van Bekhoven. ‘Na de aanslag op de metro en een dubbeldekkerbus, waarbij 52 doden vielen, is veel gedaan om zo’n aanslag te voorkomen. Sindsdien zeggen de veiligheidsdiensten 50 aanslagen voorkomen te hebben. Er worden inderdaad vaak mensen gearresteerd en vastgezet, op verdenking van samenzweren om bloedbaden aan te richten.’

Dit zijn een paar maartregelen die sinds juli 2005 getroffen zijn, somt Van Bekhoven op:

  1. Overal vind je betonnen paaltjes op de stoep. Die moeten voorkomen dat een vrachtwagen met bommen bijvoorbeeld het parlement binnenrijdt. ‘Het volledige parlement is afgeschermd met lelijke, zwarte betonblokken.’
  2. Treinstations kan je ook niet met de auto inrijden. ‘Er werden poortjes geïnstalleerd, die je niet kan kapotrijden zoals in Bondfilms.’
  3. Veiligheidsdiensten MI5 (binnenland) en MI6 (buitenland) werken beter samen met politie. Ook met GCHQ, dat zich bezighoudt met afluisteren, is de samenwerking verbeterd.
  4. Digitale data van mensen die ook maar verdacht zijn, worden opgeslagen sinds 2005 – toen bleek dat het om home grown terroristen waren.
  5. Binnenlandse Zaken wil nog verder gaan, met een voorstel om alles wat online komt, van iedereen in de UK, een jaar lang op te slaan: spelletjes die je speelt, wat je post op Twitter en Facebook, … ‘Hoewel Britten doorgaans erg lauw zijn in het privacydebat in vergelijking met andere landen sinds de onthullingen van Edward Snowden, ging dat voorstel te ver voor het parlement. Maar ik denk dat het er nu wel zal komen. ‘Nergens staan meer veiligheidscamera’s dan in UK. Londenaren worden per dag 300 keer bekeken. Dat vinden ze niet erg, maar identiteitskaarten wel. Dat is een van de vele tegenstellingen in dit land. In de Tweede Wereldoorlog hadden ze dat wel, dus dat smaakt te veel naar oorlog.
Een aanslag in Belfast, op 24 oktober 1993, door het Irish Republican Army
Een aanslag in Belfast, op 24 oktober 1993, door het Irish Republican Army© Belga

De Britten zijn voorbereid op een aanslag, weet Van Bekhoven. ‘In de eerste plaats zitten ze nu in met Parijs, maar op twee komt zeker de bezorgdheid dat het hen ook kan gebeuren.’ Het collectief geheugen van de Britten is dan ook niet enkel getekend door islamistisch terrorisme, maar ook door het fundamentalistische christelijke geweld in de jaren ’70, toen de IRA dood en verderf zaaide.

‘Toen leerden de Britten leven met de beperkingen op je vrijheid. Straten waren afgezet, regelmatig mocht je ergens niet naartoe, je was gewend aan politie op straat. Terwijl er geen bewapende politie is in Engeland, dus dat was erg uitzonderlijk.’

Meer dan de vijf in het oog springende verschillen tussen Parijs en Londen, is geluk de bepalende factor, besluit Van Bekhoven. ‘Er zijn verschillen, maar de overeenkomsten zijn groter. Zoals de IRA vroeger zei: “Wij moeten maar één keer mazzel hebben, jullie moeten altijd op je hoede zijn.”‘

Partner Content