Eeny meeny miny moe. Catch a nigger by his toe. Top Gear presentator Jeremy Clarkson komt om de haverklap in opspraak met controversiële uitspraken. Hij is volgens critici zelden of nooit betrapt op een overdosis respect voor zijn kijkers of zijn werkgever, maar deze keer heeft hij een hele diepe knieval moeten maken om zijn ontslag te vermijden.
Nadat de BBC (voor de zoveelste keer) ermee dreigde om Clarkson te ontslaan, heeft de Top Gear-presentator zich publiekelijk verontschuldigd voor het gebruik van het N-woord in de opnames voor een televisie-uitzending. ‘Ik smeek om vergiffenis omdat mijn inspanningen om het woord niet te gebruiken, duidelijk niet genoeg waren,’ zegt Clarkson.
Het verhaal begint met een artikel in de Daily Mirror. De krant weet dat Jeremy Clarkson tijdens opnames voor het BBC-programma Top Gear het woord ‘nigger’ heeft gebruikt. Clarkson moest kiezen tussen twee auto’s en deed dat met het populaire kinderrijmpje eeny meeny miny moe. Hij kon het blijkbaar niet laten om daarop te laten volgen: catch a nigger by his toe. De bewuste opnames zijn nooit uitgezonden.
In een reactie op het krantenartikel ontkende Clarkson bij hoog en bij laag dat hij het woord gebruikt had. Een dag later postte de Mirror videobeelden op haar website die nog weinig ruimte vor interpretatie lieten.
De beelden (en vooral de klank) zorgden voor een storm van protest in Groot-Brittannië waar Clarkson één van de best betaalde maar (onder meer ook daarom) ook één van de meest controversiële televisiesterren is. Hij deed al vaker (racistische) uitspraken waarvoor mindere goden ontslagen zouden worden.
Aliya Mohammed, woordvoerder van de anti-discriminatie-organisatie Race Equality First eiste een gepaste reactie van de BBC, zo schrijft The Guardian. ‘Ik ben geschokt door alweer een openlijke blijk van racisme van Jeremy Clarkson,’ zei Mohammed. ‘Ik vraag me af of Clarkson denkt dat dit maar moet kunnen omdat kijkers en de BBC zijn mening delen. Mensen met een publieke functie hebben ook een voorbeeldfunctie. Clarkson geeft wel heel erg het slechte voorbeeld.’
De commotie reikte zelfs tot Downing Street 10, de ambtswoning van premier David Cameron, een persoonlijke vriend van Jeremy Clarkson. De woordvoerder van de premier liet weten dat hij het gebruik van het N-woord ten strengste veroordeelde en dat hijzelf het zeker nooit zou gebruiken. ‘Het is echt heel verkeerd om dit woord te gebruiken. Ik ben er zeker van dat de BBC hierop zal reageren op een gepaste manier.’
Nadat de BBC ook nog eens overspoeld werd met vragen van kijkers om het ontslag van Clarkson, zag de zender zich verplicht zelf ook een niet mis te verstaan standpunt in te nemen. ‘We hebben Jeremy Clarkson heel duidelijk gemaakt welke normen we van ons personeel verwachten, zowel tijdens een uitzending als daarbuiten,’ luidde het in een mededeling. ‘We hebben er geen enkele twijfel over gelaten hoe ernstig we dit incident nemen.’
Clarkson werd wel verdedigd door James May, co-presentator van Top Gear. ‘Jeremy Clarkson is geen racist,’ liet May weten via Twitter. ‘Hij heeft een grote bek en je kan veel over hem zeggen, maar hij is geen racist. Anders zou ik nooit met hem werken.’
De smeekbede om vergiffenis van Jeremy Clarkson voor het gebruik van het racistische N-woord
‘Ik reageer normaal nooit op beschuldigingen van kranten, maar in dit geval wil ik een uitzondering maken,’ zegt Clarkson in een video statement via zijn Twitter account voor 3,2 miljoen volgers.
‘Enkele jaren geleden nam ik een item op voor Top Gear waarin ik het kinderrijmpje eeny meeny miny moe citeerde. Ik was me er natuurlijk heel goed van bewust dat in de best gekende versie van dit rijmpje een racistische uitspraak voorkomt. Ik deed heel erg mijn best om deze uitspraak te vermijden.
De ruwe beelden van de opnames tonen aan dat we drie takes deden. In twee daarvan mompelde ik op de plaats waar het beledigende woord normaal gebruikt wordt. In de derde take verving ik het door het woord ‘leraar’. Toen ik de ruwe opnames enkele weken later bekeek, merkte ik dat, als je heel erg goed luisterde, en het geluid helemaal opendraaide, bleek dat ik het woord dat ik net wilde vermijden, toch gebruikt had.
Ik was hierdoor ongelooflijk gechoqueerd. Ik vond het vreselijk. Het gaat om een woord dat ik veracht. Ik deed alles wat in mijn macht lag om ervoor te zorgen dat deze versie van de opnames zeker niet in de uitzending terecht kwam.
Ik heb hier zelfs de nota bij de hand die ik stuurde naar de producer van het programma. Daarin schreef ik toen: ‘Ik heb het N-woord niet gebruikt. Maar ik heb net eens in mijn koptelefoon geluisterd en het klinkt alsof ik het wel heb gedaan. Is er geen andere opname die we kunnen gebruiken?’
Weest u er absoluut van overtuigd dat ik alles heb gedaan wat in mijn macht ligt om dat woord niet te gebruiken. Ik zit hier nu om u te smeken om vergiffenis voor het feit dat mijn inspanningen duidelijk toch nog niet goed genoeg waren. Dank u.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier