David Whitehouse – Bed
De jongere broer van Malcolm – Mal voor de vrienden – is de naamloze verteller die lijdzaam toekijkt hoe zijn moeder Mal tot walvisproporties vetmest terwijl zijn vader zich op zolder verbergt om aan een geheim project te knutselen.
David Whitehouse – Bed
Uitgeverij: Contact (originele titeL: Bed)
Aantal pagina’s: 295
Prijs: 19,95 euro
ISBN: 978-90-254-3590-5
En dan is er nog Lou, het meisje op wie beide broers verliefd zijn. Als planeten trekken alle gezinsleden lome baantjes rond Malcom, die elke dag aan zwaarte(kracht) wint. Aan de slaapkamermuur hangt een optelklok die ongenadig de uren, dagen en jaren uitrekent.
Terwijl Malcom uitdijt en een mediahype wordt, probeert zijn jongere broer – altijd wordt hij aangesproken als ‘de broer van’ – tevergeefs een eigen leven te leiden. Even lijkt hij zich van al dat lillende vlees te kunnen losrukken als hij samen met Lou naar Amerika reist, waar een oudere vrouw hen onder haar hoede neemt.
Ook zij heeft haar man de dood in gevoederd en een verblijf van een paar weken groeit uit tot jaren – alsof Hans en Grietje onderdak vinden bij een goedaardige heks. Maar net zoals Karl Rossmann in Kafka’s Amerika al mocht ondervinden: vluchten kan, ontsnappen niet. Malcoms doodsbed lonkt. De klok tikt.
De hamvraag is natuurlijk: waarom? Wat bezielt Malcom om zijn gezin met zoveel inertie te gijzelen? Wil hij zijn ruziënde ouders bij elkaar houden? Weigert hij te beantwoorden aan de torenhoge verwachtingen die de hedendaagse ratrace ons oplegt? Of is het banaal liefdesverdriet?
Debutant Whitehouse laat de antwoorden wijselijk in het midden en focust op de gezinsrelaties. Handig heen en weer zappend doorheen de tijd, toont hij hoe elk familielid een molensteen meetorst. Lou wil haar rouwende vader krampachtig redden van de eenzaamheid, Malcoms vader moet op zijn beurt een ramp uit zijn tijd als liftenbouwer verwerken en de verteller staat al zijn hele leven in de almaar wassende schaduw van zijn excentrieke broer. En zit Malcom niet gevangen in zichzelf?
Al tijdens zijn jeugd had hij de onweerstaanbare drang om de sociale conventies op de proef te stellen door naakt in het openbaar te verschijnen. Misschien blijft hij noodgedwongen zijn eigen karikatuur belichamen, omdat hij nu eenmaal voor niets anders deugt. Alleen de moederfiguren zijn bij Whitehouse eendimensionaal: ze bestaan slechts om te koken en hun kroost als ganzen badkuipen eten door de strot te rammen.
Enkel bij het uitgangspunt – dikke man ligt hele roman in bed – moet je even aan de 19e-eeuwse Oblomov denken, daarna wordt die referentie talentvol uitgewist. Whitehouse zet een beklemmend drama neer over de vernietigende kracht van de liefde. Met je debuut een klassieke Rus de vergetelheid induwen, het is niet iedereen gegeven. Whitehouse doet het met verve.
Roderik Six
Drie vragen aan David Whitehouse
Malcolm ligt de hele tijd in bed. Heb je bij wijze van research ook een paar volle dagen in bed doorgebracht?
David Whitehouse: Een paar? Ik heb de volledige roman in bed geschreven. Ik woonde in een heel krappe flat in Londen en er was simpelweg geen plaats voor een bureau. Net als Malcom ben ik geen ochtendmens: je krijgt mij met geen stokken uit bed. En ja, mijn moeder liet me vaak liggen en bracht dan maar ontbijt op bed. Zo is ze nu eenmaal. Mocht je bij ons thuis komen, dan blijft ze je cake en thee voederen tot je weggaat of in slaap valt. Ondertussen ben ik bezig aan een roman die zich in een bibliotheek afspeelt. Twee keer raden waar ik tegenwoordig al mijn tijd spendeer.
Je zou ‘Bed’ kunnen lezen als een politiek statement, een commentaar op de huidige, misschien te verwende generatie die aan moeders rokken blijft hangen.
Whitehouse: Die ondertoon is onmiskenbaar aanwezig. Typisch aan jong zijn, aan alle jeugd doorheen de tijden, is de drang om te rebelleren, alleen weten ze vaak niet waartegen. Het is een verwijt dat de Occupybeweging ook voor de voeten wordt geworpen, al dan niet terecht. Tegencultuur heeft me altijd gefascineerd; de hippiebeweging tartte de gevestigde waarden door niets te doen, door simpelweg ‘neen’ te zeggen. Maar dat is slechts één klemtoon. Ik wilde het vooral over de extreme kant van de liefde hebben, over hoe je je geliefden de grootste gruwel kunt aandoen – een omkering van het klassieke romantische idee dus.
Dat liefde horror kan zijn, bewees je ook al in je kortfilm ‘The Archivist’: een man verzamelt alle herinneringen aan zijn voorbije relatie in luchtdichte plastic zakken, zelfs de kat moet eraan geloven. Ook ‘Bed’ wordt verfilmd?
Whitehouse: We zijn aan het onderhandelen met Warp, een label waarvoor ik veel respect heb. Maar het is niet vanzelfsprekend om Bed in een scenario te gieten, om nog maar te zwijgen over de tonnen geld dat zoiets kost. Toch: ik heb er goede hoop op. Misschien dat ik me dan toch een bureau aanschaf om het script uit te schrijven. Ik kan niet eeuwig in bed kantoor houden.
Romans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier