Er gebeuren wel meer rare dingen, maar we wreven dit weekend toch even onze ogen uit toen bekendraakte dat filosoof Ludo Abicht de lijst Voor U van Els Ampe zou duwen. Dat was wel een enorme koerswijziging.
En dat vond Ludo Abicht zelf ook, want een dag later haakte de professor alweer af. ‘Ik ben blij dat u contact opneemt’, zegt hij. ‘Heel wat vrienden hebben mij gebeld. (zucht) Het is één groot pijnlijk misverstand.’
Het overkomt de besten, professor. Vertel!
Ludo Abicht: Ik ben al lang een enthousiaste medewerker van Vlinks: dat is een sociaal-flamingantische denktank in de geest van Daens. Een keer per maand publiceren we een column op Knack.be. Een paar jaar geleden begonnen de mensen van Vlinks na te denken over de oprichting van een politieke partij. Ik zei meteen dat ik niet zou meedoen, maar wenste hen alle succes toe.
Vorige week woensdag kreeg ik telefoon van een goede vriend van Vlinks, die ik volledig vertrouw. Hij vroeg of ik toch de lijst niet wilde duwen van ‘onze partij’. Ik dacht dat hij met ‘onze partij’ Vista bedoelde, de partij die uit Vlinks was ontstaan. Het was heel dringend en ik stemde toe als een soort vriendendienst, op voorwaarde dat ik niet naar debatten hoefde te gaan.
Ik ben tegen zowat de helft van de opvattingen van Voor U.
Maar ‘onze partij’ was dus Voor U van ex-Open VLD’ster Els Ampe, die intussen met Vista in zee was gegaan.
Abicht: Dat heb ik te laat beseft. ‘Jamaar,’ zeiden ze, ‘je mag je mening uiten.’ Maar er is natuurlijk wel een partijprogramma. Ik beloofde dat ik dat zou lezen. Alleen moest ik toevallig net dan naar een Joodse begrafenis. Die duren urenlang en ik kon dus niet zomaar opstappen. Toen ik uiteindelijk buitenkwam, ben ik er meteen aan begonnen en ik viel haast omver.
Ik ben tegen zowat de helft van de opvattingen van Voor U. Niet dat daar iets mis mee is – hun programma is geïnspireerd door het libertarisme, een eerbiedwaardige sociaal-politieke stroming. Maar het is niet mijn overtuiging: veel van hun standpunten zijn zowat het omgekeerde van wat ik in mijn leven heb nagestreefd. Het was alsof ik een overtuigde vegetariër was die aan het einde van zijn leven plots vlees ging promoten. Ik heb de partij toen eerlijk gezegd dat ik meer kwaad dan goed zou doen. Alleen stond het nieuws al in alle media.
Het was anders wel een verrassende koerswijziging geweest voor een marxist.
Abicht: Dat is wel het minste wat je kunt zeggen. Al in mijn studententijd in Tübingen in 1964 stond ik heel dicht bij het marxisme. Later, toen ik les begon te geven in Canada en de VS, werd ik daar lid van de Communistische Partij. Terug in België heb ik de studiedienst van de KP geleid en mee het Masereelfonds opgericht. Mijn enige evolutie is dat ik de anarchisten ben beginnen te lezen. Die werden beschouwd als dromers. Maar wat ze zeiden, hield steek.
Netanyahu triomfeert nu: hij heeft bereikt wat hij wilde bereiken.
U hebt ook al op de lijst van Agalev en Rood! gestaan.
Abicht: Toen de KP in 1991 besliste om niet meer op te komen, vroegen de groenen of ik op hun lijst wilde staan. Dat heb ik ook gedaan, maar ik ben ermee gestopt. Alle sympathie voor Agalev indertijd, maar ik miste de klasse-analyse. Het was me iets te kleinburgerlijk. Meedoen met de verkiezingen is wel een rare ervaring: hoe meer pamfletten je uitdeelt, hoe meer je ervan overtuigd raakt dat het echt kans van slagen heeft.
Op welke partij stemt u op 9 juni? Ik heb de indruk dat uw ideale partij gewoon niet bestaat.
Abicht: Ik vrees ook van niet. (lacht) Misschien sta ik nog het dichtst bij Die Linke in Duitsland. Ik zal dus gewoon op personen stemmen, misschien op Caroline Gennez (Vooruit). Omdat zij de moed had om zich uit te spreken over de verschrikkelijke toestanden in Gaza. Of over wat er nu aan het gebeuren is. Eerst doet de Israëlische premier Netanyahu een misdadige luchtaanval op de Iraanse ambassade in Damascus. Hij hoopte dat Iran zou reageren en dat hebben ze ook gedaan. Hij triomfeert nu, want hij heeft bereikt wat hij wilde bereiken: niemand spreekt nog over Gaza, maar iedereen heeft het over die sukkelaars in Israël die bedreigd worden.
Ludo Abicht: ‘Wie Israël vandaag verdedigt, is antisemiet’
U bent vorig jaar op uw zevenentachtigste gestopt met lesgeven. Wat mogen we u nog toewensen?
Abicht: Nog wat goede jaren, natuurlijk, en daarna zou ik willen doodgaan als Goethe. Hij heeft de opening van het Suezkanaal in 1869 niet meer meegemaakt, maar hij zag dat als de toekomst van de wereld. Doodgaan met een vraagteken op je gezicht: dat lijkt me het mooiste wat er bestaat.
