Ludo Abicht: ‘Wie Israël vandaag verdedigt, is antisemiet’

Peter Casteels
Peter Casteels Redacteur en columnist bij Knack

Het geweld in Gaza stopt niet, de discussies over Israël laaien alleen maar hoger op in Europa en de Verenigde Staten. Midden-Oosten-kenner en filosoof Ludo Abicht: ‘Tot mijn grote verbazing hoor ik mezelf zeggen: “Bravo, De Croo.”’

Liz Magill, rector van de University of Pennsylvania werd eind vorige week gedwongen tot ontslag. Ze had, net als de rectoren van Harvard en MIT, tijdens een hoorzitting in het Amerikaanse parlement niet helder willen zeggen dat oproepen tot een genocide voor de Joden ontoelaatbaar zijn aan haar universiteit. Israël was altijd al een heel gevoelig onderwerp in de VS, maar net als in Europa werden de discussies sinds de aanslagen van 7 oktober helemaal een mijnenveld.

Ludo Abicht: Oproepen tot geweld zijn natuurlijk onaanvaardbaar. Rectoren moeten de vrijheid van meningsuiting verdedigen, maar er is wel een grens. In de Verenigde Staten moeten rectoren altijd extreem voorzichtig zijn. Ze staan aan het hoofd van misschien de belangrijkste universiteiten ter wereld, en kunnen makkelijk onder druk komen staan van hun raad van bestuur. Het voortbestaan van die instellingen hangt af van de donaties door grote geldschieters, en die miljoenen mogen niet in gevaar komen. Daarom is het misschien begrijpelijk dat zo’n raad beslist dat de rector moet opstappen, maar een mooie houding is dat natuurlijk niet. Het is niet zo dat die rectoren zelf ergens toe hebben opgeroepen. Ze hebben zich misschien onvoorzichtig uitgedrukt.

Ik blijf er tegen gekant dat onder antisemitisme ook kritiek op Israël wordt verstaan. Dat is wat vandaag weer heel vaak gebeurt. Ook iemand als de N-VA’er Michael Freilich verdedigt die houding. Zelfs maar enige twijfel over wat Israël vandaag doet, bestempelen sommigen als antisemitisme. Dat kan natuurlijk niet.

Links wordt dan weer verweten dat het het geweld van Hamas van 7 oktober niet duidelijk genoeg veroordeelt. De politoloog Yascha Mounk schreef er al uitgebreid over.

Ludo Abicht: Dat is totale onzin. Wat is ‘links’, trouwens? Ik spreek me uiteraard niet uit over alle individuen, maar ik heb geen enkele ernstige instelling gezien die het geweld van 7 oktober weigerde te veroordelen. Er wordt soms over gezwegen, dat klopt. Dat begrijp ik ook niet. Ik vermeldde het altijd als ik de voorbije weken zelf iets schreef over de oorlog in Gaza. Ik ben zelfs een aantal keer gaan betogen tegen de oorlog, om vervolgens uit de betoging te stappen als ik merkte dat de gruwel van 7 oktober verzwegen werd. Ik ben zo’n man die naar Brussel gaat om te betogen en een uur later alweer op een trein naar Antwerpen kan zitten.

Als ik door Israël en Gaza reis, weten de Israëlische veiligheidsdiensten achteraf exact waar ik overal heb gezeten. Hoe kon Hamas dan massaal door de drievoudige muur rond Gaza breken? Ik begrijp dat nog altijd niet.

Ludo Abicht

Natuurlijk moeten de daders van die aanslagen streng gestraft worden, maar dat neemt niet weg dat we hun daden kunnen plaatsen in de geschiedenis van het conflict. Ik zie het als een soort van prison break, uit de gevangenis die Gaza al heel lang is. Twee jaar geleden was ik voor het laatst in het gebied en ik voelde aan alles dat er iets op ontploffen stond. Dat kon niet anders, de situatie was onhoudbaar geworden. Het blijft me wel verbazen wat er gebeurd is. Als ik door Israël en Gaza reis, weten de Israëlische veiligheidsdiensten achteraf exact waar ik overal heb gezeten. Hoe kon Hamas dan massaal door de drievoudige muur rond Gaza breken? Ik begrijp dat nog altijd niet.

Lees verder onder de preview.

Duitsland, bijvoorbeeld, blijft pal achter Israël staan. Elke kritiek ligt daar gevoelig.

Abicht: Ik begrijp dat Duitsland doodsbang is om antisemitisch te worden genoemd, maar vandaag neemt dat land letterlijk de propaganda van Israël over. Het klopt niet dat er een genocide bezig is in Gaza, maar er is wel sprake van een zuivering. Er worden oorlogsmisdaden gepleegd. Ook op de Westoever worden misdaden gepleegd, en gevangen worden door Israël onmenselijk behandeld. Moeten we dat allemaal verzwijgen of soms zelfs verdedigen? Ik draai het om: iedereen die vandaag verdedigt wat Israël aanricht, is antisemiet. Dit gaat zich keren tegen de Joden, want heel veel landen beginnen stilaan hun geduld te verliezen.

Lees verder onder de preview.

Is dat echt wel zo?

Abicht: Ik heb het niet over westerse landen als Duitsland, maar het grootste deel van de wereld heeft het gehad met de manier waarop de regering-Netanyahu letterlijk een puinhoop van Gaza maakt. Vervolgens zijn ze dan verbaasd dat de sympathie voor de Joodse slachtoffers van 7 oktober afneemt. Ik denk dat ze zichzelf in de voet schieten.

Premier Alexander De Croo (Open VLD) neemt het op voor de mensenrechten in Gaza. Bent u daar tevreden over?

Abicht: Tot mijn grote verbazing hoorde ik mezelf zeggen: ‘Bravo, De Croo’. Ook CD&V-voorzitter Sammy Mahdi neemt de juiste standpunten in, net als Caroline Gennez van Vooruit. Er zijn altijd wel wat politici die recht in hun schoenen staan, maar vandaag hebben zelfs partijvoorzitters door hoe het zit.

Zondag werd er in Brussel betoogd tegen het antisemitisme in ons land. Maakt u zich daar zorgen over?

Abicht: Ja. Dat is ook alleen maar toegenomen sinds 7 oktober. Ik had familiebezoek, maar anders was ik waarschijnlijk meegelopen. Ik betoog altijd mee tegen antisemitisme, tenzij die optochten ook dienen om wat Israël met de Palestijnen doet te rechtvaardigen. Je kunt echt wel zowel het geweld van Hamas als het geweld van Israël veroordelen. Voor mij is dat vanzelfsprekend.

Lees verder onder de preview.

Hoe ziet u de oorlog in Gaza evolueren de komende weken?

Abicht: Ik heb het idee dat het draaiboek voor deze oorlog al heel lang klaarlag. Men wachtte alleen op een goede aanleiding, en dit was natuurlijk een gedroomde gelegenheid. Israël is de Gazastrook aan het leegmaken, en ook op de Westoever worden de Palestijnen al veel langer weggepest. We hebben het over iets minder dan 6 miljoen mensen. Niemand weet wat er met de Palestijnen moet gebeuren, maar sommige leden van de regering-Netanyahu dromen duidelijk van een mono-etnisch Israël. Dat wordt dan een Joods getto. Ik ben erg bang voor de toekomst van de Palestijnen vandaag. En voor die van de Joden die daar moeten wonen.

We spraken in de eerste dagen na de aanslag van 7 oktober ook al eens met Ludo Abicht.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content