De twijfels van journalist Patrick Van Gompel: ‘Ben ik wel altijd helder en neutraal?’

‘Ik ben al vijfenveertig jaar in hart en nieren een journalist’, zegt Patrick Van Gompel. ‘Al even lang twijfel ik dus ook. Elk verslag is een overweging: ben ik wel helder en neutraal? Respecteer ik alle meningen, ook als ze mij niet bevallen? Ik ben fan van het spreekwoord Comment is free, but facts are sacred. Reporters moeten niet schreeuwen, ze moeten de feiten blootleggen. Ik huiver van gekleurde berichtgeving. Zelfs de woorden die je gebruikt in een verslag zijn belangrijk. Gisteren las ik in verschillende media dat men weer iemand voor de rechtbank gaat slepen. Dat zou ik nooit zeggen. Je brengt iemand voor de rechtbank of je dagvaardt iemand. Als je begint te slepen, kies je partij. Helaas ligt niemand nog wakker van dat soort kleurwoorden.’

Je bespaart jezelf heel wat twijfel als je je hart laat kiezen.

Bent u in al die jaren over iets van gedachte veranderd?

Patrick Van Gompel: Over de situatie in het Midden-Oosten. Dertig jaar geleden geloofde ik dat de problemen tussen de Israëli’s en de Palestijnen opgelost konden worden. Er werd toen onderhandeld. Aan beide kanten waren er intellectuelen die met elkaar spraken. Vandaag wordt er niet meer gepraat. Aan de ene kant zwaaien ze met de Koran en roepen ze: dit is onze grondwet. Aan de andere kant spreekt de apartheidsregering van Benjamin Netanyahu almaar hardere taal. Dat conflict zal altijd blijven duren, vrees ik nu.

Het raakt mij, ook al omdat ik er een keer of tien geweest ben. Ik ben atheïst, maar heb een grote belangstelling voor godsdiensten. Alleen al door de Via Dolorosa in Jeruzalem wandelen is elke keer een belevenis. Je begint bij de christenen, je passeert de joden en je eindigt bij de moslims. Dat zoiets kan, is fantastisch. Het is de handel die mensen bij elkaar houdt: het maakt niet uit wie bij wie iets koopt. Ik vraag me alleen af hoe lang dat nog zal duren.

De extremen rukken natuurlijk overal op.

Van Gompel: En dat baart mij grote zorgen. Ik huiver van extreemrechts en extreemlinks omdat zij nooit twijfelen. Voor hen is alles duidelijk. Terwijl politieke oplossingen meestal een combinatie zijn van verschillende elementen waarvan later niemand nog weet of ze van rechts of van links kwamen.

Zijn er ook dingen waar u nooit over twijfelt?

Van Gompel: Over de kleur van een auto. Over sommige morele keuzes ook niet. Ik ben een hevig verdediger van euthanasie en zal nooit kunnen geloven in goden die door de mens zijn uitgevonden. Je bespaart jezelf ook heel wat twijfel door je hart te laten kiezen. En niet alleen in de liefde. Ze hebben me weleens aangeboden om in de politiek te gaan. Of om, godbetert, woordvoerder te worden. Mijn hoofd twijfelde even, maar mijn hart niet. Patrick, dacht ik bij mezelf, jij die naar anderen zult luisteren? Maak jezelf toch niets wijs.