De organizatie Sarajevo International, kortweg Saint, wil kulturele hulp verlenen aan bevolkingsgroepen in nood.
“Teater, film, muziek, dans en literatuur kunnen mensen weer kracht, zelfvertrouwen en hoop geven. (…) Inspirerende, spirituele en onderhoudende aktiviteiten kunnen een tegenwicht bieden aan alle gevoelens van paniek, angst en depressie die krisissituaties veroorzaken. “
Dat zijn enkele zinnen uit het zopas opgestelde manifest van Sarajevo International, een internationale organizatie die zich tot nobel doel heeft gesteld kulturele hulp te verlenen aan bevolkingsgroepen in nood. Sarajevo International, kortweg Saint, is een initiatief van de toneelregisseur Haris Pasovic. Deze 34-jarige Bosniër verbleef in Amsterdam in april 1992, dus bij het begin van de Servische belegering van Sarajevo. Hij legde er kontakten met Dragan Klaic, de direkteur van het Nederlandse Theater Instituut in Amsterdam. Het festival Antwerpen 93 (kulturele hoofdstad van Europa) zou worden geopend met een door Pasic opgezet Sarajevo-projekt. Maar Pasic keerde nog voor Antwerpen 93 van start ging terug naar Sarajevo, tegen de stroom vluchtende artiesten in, en richtte er het Internationaal Film- en Theater Festival op. Dat zorgde voor opgemerkte evenementen. Zo kwam Susan Sontag “Wachten op Godot” regisseren in Sarajevo en werd de Britse aktrice Vanessa Redgrave naar de kapotgeschoten Bosnische hoofdstad gehaald om haar akteertalent te demonstreren.
Het eigen toneelgezelschap van Pasic is na een reeks optredens dit voorjaar in Londen opnieuw gestrand in Amsterdam. Daar werd dus nu Saint opgericht. Er werd een subsidieaanvraag ingediend bij de gemeente Amsterdam en bij het ministerie van Kultuur. Ook de Unesco en de Raad van Europa zal om steun worden gevraagd. Het opzetten van de organizatie is volop aan de gang. De eerste konkrete projekten zouden worden gerealizeerd tegen mei 1996.
Opmerkelijk is wel dat ook in deze kringen van breeddenkende en fijngevoelige artiesten de etnische gevoeligheden groter zijn dan je zou verwachten. Enes Zlatar, de zanger van Sikter, de hardcoreband die samen met het Sarajevo Ensemble van Pasic in Amsterdam vertoeft, zei onlangs in een interview dat hij geen beschuldigende vinger uitstak naar de artiesten die uit Sarajevo zijn gevlucht. “Maar”, zo voegde Zlatar eraan toe, “toch zijn enkele Bosnische kunstenaars over de schreef gegaan. Zoals de beroemde cineast Kusturica, die zichzelf nog altijd Joegslaaf noemt. Die man is een verrader. Underground, zijn nieuwste film, werd door de Servische leider Slobodan Milosevic gesponsord. Het is een schande dat het festival van Cannes uitgerekend zo’n uitschot met prijzen overstelpt. “
