‘Als Macron in 2022 de tweede ronde niet haalt, wordt alles mogelijk’

De Franse president Macron legt zijn nieuwe pensioenwet deze maand aan het parlement voor. Alle protest ten spijt.

Het antwoord op de vraag blijft open. Is Emmanuel Macron een moedig politicus omdat hij niet boog voor het verzet tegen zijn hervorming van de Franse pensioenen, of is hij gewoon uitermate koppig? Sociale media noemen hem een dictator. Twee van zijn ministers kregen doodsbedreigingen. Kantoren van parlementsleden van zijn partij, La République En Marche (LREM), werden aangevallen. Maar na meer dan vijftig dagen van soms bijzonder fel protest is de nieuwe pensioenwet klaar om aan het parlement te worden voorgelegd. De regering hoopt zelfs dat er al begin maart over kan worden gestemd – voordat Frankrijk later in die maand nieuwe lokale besturen verkiest.

De nieuwe wet wil het chaotische pensioenstelsel met 42 verschillende regimes vervangen door een universeel systeem, dat voor alle Fransen gelijk zou moeten zijn. Ze wil dat de Fransen langer werken en het stelsel tegelijk ook financieel solider onderbouwen. Macron heeft de voorbije weken ook best wat toegegeven. Zo blijft de pensioenleeftijd onveranderd op 62 jaar. Alleen is een volledig pensioen maar mogelijk voor wie tot 65 jaar werkt. Wie vroeger stopt, krijgt minder. Bovendien heeft de wet geen gevolgen voor wie nu 45 jaar is of ouder. Er wordt misschien ook te weinig gezegd dat de wet zwakkere groepen in de samenleving, zoals boeren en werkende moeders, vooruithelpt.

Hoewel ze ondertussen de buik vol hebben van alle acties die het openbare leven verstoren, blijft toch meer dan de helft van de Fransen tegen de wet gekant. Het probleem voor Macron is dat het verzet zo ongeveer overal in de samenleving voelbaar is. Er voerden de voorbije weken niet alleen trein- en metrobestuurders actie, maar bijvoorbeeld ook advocaten en balletdansers. Het moet ook blijken in hoeverre de president in het parlement op zijn eigen, weinig stabiele partij kan rekenen. Zo willen nu twee LREM-kandidaten burgemeester van Parijs worden. De kans is groot dat geen van beiden de tweede ronde haalt.

Zoals politici in deze gepolariseerde tijden permanent campagne moeten voeren, blijft protest voortduren met onvoorspelbare, agitprop-achtige prikken. Dat Macron nu hardnekkig aan zijn hervorming vasthoudt, kan hem bij de presidentsverkiezingen over twee jaar schaden. Maar zijn houding tegenover de militante vakbonden kan hem bij oudere en meer conservatieve kiezers ook helpen om herkozen te worden. Er wordt nu al mee gerekend dat hij 25 tot 30 procent van de stemmen nodig heeft voor een plek in de tweede ronde. Als hij die niet haalt, wordt alles mogelijk. Ook winst voor extreemrechts en Marine Le Pen.