Moet u zich schuldig voelen over uw iPhone?

Apple vraagt een onafhankelijke organisatie om een onderzoek in te stellen naar de wanpraktijken in de fabrieken van zijn leveranciers, maar Apple-liefhebbers laten zich vooralsnog niet afschrikken door de verhalen van uitbuiting.

Apple heeft de onafhankelijke Fair Labour Association (FLA) gevraagd een onderzoek uit te voeren naar de werkomstandigheden in de Chinese fabrieken waar de producten van het bedrijf gemaakt worden. De beslissing volgt op nieuwe openbaringen over de werkomstandigheden van Chinese arbeiders in de fabrieken van zijn leveranciers. Dat schrijft de Independent. Hiermee geeft het bedrijf toe dat het eigen controlesysteem faalt en Apple is bang dat het schandaal rond de mensenrechtenschendingen in de fabrieken het verkoopcijfer zal schaden. De lange werkuren, veiligheidsproblemen en het harde regime, opgelegd door het management, leidden in het verleden al tot verschillende zelfdodingen van arbeiders en dodelijke ongevallen.

Het onderzoek van de Fair Labour Association is een aanvulling op de doorlichting die Apple elk jaar zelf verricht. Die doorlichting heeft in het verleden voor regels over de beperking van werkuren en de betaling van overuren gezorgd. Maar bij steekproeven kwam aan het licht dat de meeste bedrijven in overtreding waren met die regels.

Inspecteurs van de FLA zijn ondertussen aan hun onderzoek begonnen in de Foxconn-fabriek bij de stad Shenzhen, waar de populaire iPad wordt gemaakt. De fabriek, bekend als Foxconn City, was in 2010 de achtergrond van maar liefst 13 zelfdodingen. Dat was de eerste keer dat er vragen kwamen bij de bedrijven die Apple gebruikt om zijn producten te fabriceren. Een andere Foxconn-fabriek in Chengdu wordt ook onderzocht. Volgens Apple verlenen de bedrijven hun volledige medewerking aan het onderzoek en zullen arbeiders de kans krijgen vrijuit te praten.

PR-stunt

Maar verdedigers van de Chinese arbeiders, zoals de China Labour Watch Group, hekelen Apple’s aankondiging over een onafhankelijk onderzoek. De organisatie vindt het niet kunnen dat het bedrijf hiermee zijn gezicht probeert te redden. “We weten al hoe de omstandigheden in de fabrieken zijn’, zegt Fan Yuan, een activist van de organisatie. “Apple moet de problemen nu oplossen. Dit onderzoek heeft niet echt iets te maken met oplossingen zoeken. Het is een PR-stunt en een kans voor Apple om zijn imago op te poetsen.” De organisatie vroeg eerder in een open brief aan Tim Cook, Apple’s CEO, om een lagere winstmarge te aanvaarden zodat de bedrijven meer loon kunnen betalen, meer arbeiders kunnen aannemen en kunnen investeren in de veiligheid.

Apple kwam onder vuur te liggen door zijn elektronica-imperium uit te bouwen op de rug van uitgebuite arbeiders. Sommigen verdienen maar 0.36 eurocent per uur en moeten shifts van tien uur draaien waarbij ze maar één pauze krijgen. Tijdens hun shift moeten ze zo lang rechtstaan dat bij sommige arbeiders de benen opzwellen. Vorig jaar nog waren er twee explosies bij bedrijven die Apple-producten maken, waarvan een veroorzaakt door fijn stof dat vrijkwam bij het polijsten van iPads. De arbeiders van de Foxconn-fabrieken klagen daarnaast over overvolle slaapzalen waar in sommige gevallen tot 70 arbeiders in een driepersoonskamer moeten overnachten.

Apple-boycot

Ondanks de verhalen van uitbuiting van Chinese arbeiders, blijven de iPhones en iPads als zoete broodjes over de toonbank vliegen. Momenteel is de iPhone namelijk nog steeds een van de meest populaire smartphones. In de eerste drie dagen na de lancering van het laatste model, de iPhone 4S, wist Apple maar liefst vier miljoen toestellen aan de man te brengen. Daarnaast steeg de prijs per Apple-aandeel onlangs boven de 378 euro en is het bedrijf momenteel het meest waardevolle ter wereld.

Toch vinden enkele bewuste consumenten dat het bedrijf van wijlen Steve Jobs niet ongestraft kan blijven. Op Facebook werden al verschillende pagina’s opgericht die oproepen tot een boycot van Apple-producten. Ondanks de goede bedoelingen van de oprichters blijken de pagina’s met een gemiddelde van zo’n 30 leden niet bepaald succesvol. De met iets meer dan 1.200 leden veruit populairste pagina was initieel zelfs opgericht als aanklacht tegen de Apple copyrightprocessen tegen concurrent HTC maar wordt nu toch vooral bezocht door consumenten die sympathiseren met de klachten van de Chinese arbeiders. Wel krijgt de Apple-boycot de steun van enkele prominente Amerikaanse columnisten. Newsweek-journalist Dan Lyons beschrijft de praktijken van Apple als ‘ronduit barbaars’ maar is het ‘niet Apple maar de consument die schuld treft en voor verandering moet zorgen’. Voorlopig zonder succes, dus. (PC)