Met Vélocité wil Luik zijn inwoners aan het fietsen krijgen. Elektrische huurfietsen moeten hen overtuigen om de heuvelachtige straten van de Vurige Stede te trotseren.
Wat houdt het project in?
Hoewel Luik-Bastenaken-Luik al 123 jaar een van de grootste voorjaarsklassiekers is, is Luik geen fietsstad. Daar moet het project Vélocité verandering in brengen. Luik voorziet in een peloton van 400 huurfietsen, dat eind dit jaar uitgebreid wordt tot 1000. Daarnaast stelt de stad sinds begin april ook 62 elektrische fietsen ter beschikking. ‘Voor het proefproject hebben we kandidaten geselecteerd die voor hun verplaatsingen heuvelachtig terrein moeten trotseren’, zegt projectverantwoordelijke Marie-Claire Schmitz. ‘De kandidaten krijgen de fiets twee maanden gratis ter beschikking, en in ruil daarvoor moeten ze elke week een korte vragenlijst invullen. Ze kunnen hun ervaringen ook uitwisselen via een onlineforum.’ Behalve voor de elektrische fietsen zorgt Vélocité ook voor een herstelpunt en voor vorming, om onervaren fietsers vertrouwd te maken met het verkeer. De fietsen worden vervaardigd door de lokale constructeur Brasseur.
Hoe innovatief is het?
Met de stadsfietsen wil Luik zijn inwoners aanmoedigen om de fiets te gebruiken. Bij soortgelijke projecten in Brussel (Villo) en Antwerpen (Velo Antwerpen) laten gebruikers de fietsen achter in rekken, verspreid over de stad. Luikenaars mogen de fietsen echter mee naar huis nemen. ‘We hebben een cultuuromslag nodig’, erkent schepen van Mobiliteit Michel Firket (CDH). ‘De meeste Walen fietsen zelden of nooit. Velen voelen zich door het drukke verkeer niet op hun gemak. Bovendien woont ongeveer driekwart van de bevolking in de heuvels rond het centrum, wat de fiets minder aantrekkelijk maakt.’
Hoe past dit in de toekomstvisie van de stad of gemeente?
Luik wil zijn mobiliteit helemaal herzien. De opzet van het nieuwe mobiliteitsplan is helder: minder auto’s, meer fietsers, wandelaars en openbaar vervoer. De speerpunt daarvan wordt de tram, die tegen eind 2018 aangelegd moet zijn. Naast de trambedding komen er fietspaden en voetgangerszones, goed voor 50 hectare extra publieke ruimte. Parkeerplaatsen worden duurder en zeldzamer. ‘Dat ligt moeilijk bij heel wat lokale bedrijven, maar er is geen andere mogelijkheid’, zegt Firket. ‘We denken er ook aan om de parkeercontroles uit te besteden, om de efficiëntie te verhogen.’ De voorbije tien jaar is het aantal fietsers alvast verdrievoudigd. En Luik blijft erg ambitieus. ‘Tegen begin 2019 moet 10 procent van het woon-werkverkeer met de fiets gebeuren’, aldus Firket. ‘Nu is dat nauwelijks 3 procent.’
Oordeel van de jury
Griet Verbeeck, ingenieur-architect en professor duurzaam bouwen aan de Universiteit Hasselt en de KU Leuven: ‘Ik vind het een weldoordacht project, omdat het past binnen een globale strategie waarbij mensen aangemoedigd worden om de auto achterwege te laten. Het is ook positief dat mensen vorming krijgen en daarna opgevolgd worden. Gezien de heuvelachtige omgeving is de keuze voor elektrische fietsen zeker verdedigbaar. Al zou men extra aandacht kunnen besteden aan het groene aspect van de elektrische fietsen, bijvoorbeeld door ze op zonne-energie te laten rijden. Maar zelfs zonder hernieuwbare energie is elke fiets die een wagen vervangt pure winst.’
DOOR JEROEN ZUALLAERT
