Rinus Van de Velde in Bozar: ‘Kunst maken moet altijd iets feestelijks hebben’

Schilder Rinus Van de Velde bezet Bozar met Inner Travels. Hij toont tekeningen, keramiektaferelen en een film.

Ter voorbereiding van de expo die hij maakte op verzoek van Europalia luisterde Rinus Van de Velde naar de audioboekversie van Ross Kings Mad Enchantment, over de laatste levensjaren van Claude Monet. ‘King laat je het contrast zien tussen Monets binnentuin en de oorlog daarbuiten’, vertelt Van de Velde. ‘Al stond de wereld in brand, in de kunst bleef de schoonheid overeind. Monets La pointe du Cap Martin hangt in Inner Travels.’

Hoe kwam Monet in uw tentoonstellung terecht?

Rinus Van de Velde: Lang verhaal. (lacht) Het thema van Europalia is Trains & Tracks, waarbij de trein symbool staat voor reizen. Ik ben geen reiziger. Ik reis in mijn hoofd. Uit die dagdromen groeit mijn werk, waarin ik een fictieve autobiografie vertel. Met mijn assistenten maak ik decors. Die fotografeer ik en die foto’s teken ik. Zo ontstonden de afgelopen vijftien jaar mijn houtskooltekeningen. In mijn werk verwijs ik graag naar de kunstgeschiedenis. Aan de curatoren van deze expo gaf ik een boek met honderdvijftig kunstenaars die me inspireren. Daaruit kozen we kunstenaars wier werk in de expo past. Onder hen: Joan Mitchell, Laure Prouvost en Claude Monet. Monet was de belichaming van het plein-airisme. Hij trok de natuur in. En ik verzin mijn trips.

Nu boetseert u die reizen zelfs tot bonte kleitaferelen. Waarom?

Van de Velde: Ik wilde mijn leven lang louter houtskooltekeningen maken. Maar in mijn atelier geldt één regel: blijf interessant. Dus: blijf experimenteren. Intussen werd ik vader. Daardoor word je vanzelf in de wereld van kleurrijke animaties geworpen. Op een dag stapte ik impulsief – zonder impulsiviteit geen kunst – een speciaalzaak voor keramiek binnen en kocht een oven. Ik rookte toen nog. Het eerste wat ik maakte, waren asbakken. Daarin maakte ik kleitaferelen van, bijvoorbeeld, mezelf die als de net gecrashte piloot en kunstenaar Joseph Beuys door een beschadigd bos stap.

Voor het eerst duikt u op in kleurrijke schilderijen zoals Luckily I didn’t feel much. U staat op een rots en kijkt uit over de zee.

Van de Velde: Dat verwijst naar Casper David Friedrichs schilderij De wandelaar boven de nevelen. Maar het is, net als de andere werken in kleur, géén schilderij. Dit zijn oliepasteltekeningen. Ik kies bewust voor tekenen omdat het in de kunstgeschiedenis zo’n ondergewaardeerd genre is. De laatste tijd wil ik méér tekenen, minder decors bouwen, sneller resultaat én het schilderkundige aspect meer benaderen. Dus vertrek ik nu ook van beelden uit de kunstgeschiedenis of foto’s in mijn smartphone. Die teken ik na met kleurpotlood. Op een van de foto’s sta ik op een rots aan zee in Frankrijk. Het beeld inspireerde me tot die tekening.

Is er een link met de film La Ruta Natural?

Van de Velde: Het reizen. Mijn films – dit is de tweede – ontstaan uit het verlangen mijn decors te tonen zonder dat ze mijn atelier verlaten. De titel van deze film is een palindroom, je kunt hem in twee richtingen lezen. Dat geldt ook voor de film. Het is een roadmovie langs landschappen van karton. We namen alles in stilte op. Nadien dook ik met vrienden de studio in en maakte er fakegeluiden bij.

Dat klinkt als: ‘feestje!’

Van de Velde:(lacht) Klopt! Kunst maken moet altijd iets feestelijks hebben. Als we decors bouwen of in de studio werken, voelt dat als een avond vieren met vrienden. Hoe de expo zal voelen? Misschien als een mentale reis langs bossen, bergen en de herinneringen eraan?