Plots groeit de Belgische economie sneller dan verwacht. Dat kan 2 miljard euro opleveren voor de begroting, maar het betekent niet dat onze problemen van de baan zijn. Integendeel.

Nauwelijks twee weken geleden werd nog moord en brand geschreeuwd over de talrijke ontslagen die in onze bedrijven aan de orde van de dag waren. Het banenverlies bij bedrijven als Janssen Pharmaceutica, DHL, UCB, Recticel en andere deed de politici op federaal en regionaal niveau alarm slaan. ‘Vlaanderen moet in het offensief gaan’, zei minister-president Kris Peeters. Ook hij weet dat er in 2009 in ons land 35.000 jobs weggesaneerd zullen zijn en dat het volgend jaar nog erger wordt, want dan zullen nog eens 60.000 banen sneuvelen.

Een week later klinkt er plots uit een andere hoek een ander liedje. Tot nu toe is er bij de begrotingsopmaak van uitgegaan dat de economie in 2010 met 0,4 procent van het bbp (bruto binnenlands product, wat we met zijn allen aan goederen en diensten vervaardigen) zal groeien, na de krimp met 3,1 procent dit jaar. Maar de Nationale Bank verhoogt nu haar groeiprognose voor 2010 tot 1 procent. En de grootbanken volgen. De economen bij ING verwachten een groei in België van 1,3 procent, Dexia zegt net als BNP Paribas 1,5 procent en KBC is het meest optimistisch met een groeiprognose van 1,7 procent. KBC-econoom Bart Van Craeynest motiveert het zo in de zakenkrant De Tijd: ‘De Belgische economie gaat volledig mee in de internationale conjunctuurdynamiek.’

Als de Belgische economie in 2010 met 1,5 procent groeit, of 1,1 procent meer dan voorzien, dan is dat een meevaller voor de begroting. Normaal verbetert het begrotingsresultaat dan met 0,55 procent van het bbp en dat is rap 2 miljard euro. Dat zou meteen betekenen dat België al in 2012 in plaats van 2013 het begrotingstekort zal terugdringen tot 3 procent van het bbp. En zo komen we als vanzelf tegemoet aan de eis van Europa om wat vlugger het begrotingstekort te verminderen. Wat kan het leven toch simpel zijn.

Maar wacht toch even voor u de champagne ontkurkt. Want een hogere groei wil nog niet zeggen dat de bedrijven nieuwe jobs zullen creëren. Normaal loopt de arbeidsmarkt zes tot negen maanden achter op de bbp-evolutie. Dus de stijging van de werkloosheid zal op z’n vroegst in de zomer van 2010 stoppen. Zelfs optimist Van Craeynest meent dat een echte jobgroei pas voor 2011 zal zijn.

De sterkere groei van de Belgische economie is bovendien toe te schrijven aan het economisch herstel in het buitenland. Onze bedrijven profiteren op dit moment van een spectaculair herstel in Duitsland. En dat is wat die plots zo optimistischer groeicijfers zo verraderlijk maakt: de onderliggende fundamentele tekortkomingen in onze economie zijn niet veranderd.

Wie nog eens wil weten wat die precies zijn, surft vlug naar de site van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (www.ccecrb.fgov.be) en klikt daar op het document CRB 2009-1500 dat op 12 november verscheen onder de afstotelijke titel ‘Technisch verslag over de maximale beschikbare marges voor de loonkostontwikkeling’. Sla de eerste 80 bladzijden over, begin dan te lezen over ons ‘structureel concurrentievermogen’ en krijg kippenvel. Want daar staat onderbouwd met talloze cijfers nog eens fijntjes uitgelegd wat onze grootste mankementen zijn. En ze zijn talrijk. Onze voorsprong op het vlak van technologie, productiviteit en kennis neemt af. Onze bedrijven en overheden scoren beschamend slecht op het vlak van innovatie. Onze kmo’s exporteren te weinig. En we concentreren onze uitvoer te veel op de ons omringende landen, en veel te weinig op de nieuwe groeilanden als India en China. Zo lang aan deze structurele tekortkomingen niets verandert, zal het toch bergafwaarts gaan met onze economie. Ondanks de optimistische groeicijfers.

door Ewald Pironet

De fundamentele tekortkomingen in onze economie zijn nog steeds niet veranderd.