De stellingenoorlog binnen de Open VLD over het regularisatiedossier duurt voort. Mogelijk komt er midden april een compromis uit de bus.
De aanslepende onenigheid binnen de regering over de regularisatiecriteria voor asielzoekers begint ook sommige bestuursleden van Open VLD op de zenuwen te werken. Met name oud-staatssecretaris Jef Valkeniers doet een oproep om uit de egelstelling te komen en wil graag dat zijn partijgenote en minister van Asiel en Migratie Annemie Turtelboom (Open VLD) een voorstel lanceert voor haar langverwachte rondzendbrief. ‘Het moment is aangebroken om het kaf van het koren te scheiden. Diegenen die wél in aanmerking komen voor een regularisatie mogen niet langer het slachtoffer blijven van de duizenden die niet in aanmerking komen.’ Valkeniers vindt het schrijnend dat duizenden gezinnen in het ongewisse worden gelaten. ‘Hun kinderen zijn hier opgegroeid en de ouders kunnen niet ingaan op jobaanbiedingen, alleen maar omdat ze niet over de juiste papieren beschikken. Toch moeten ze nog altijd bang zijn dat ze op een dag het land zullen moeten verlaten.’
Er ging de afgelopen maanden geen partijbestuur voorbij zonder dat Valkeniers het dossier ter sprake bracht. Hij staat binnen Open VLD niet alleen met zijn bezorgdheid. Het besef groeit bij steeds meer mandatarissen dat hun partij verantwoordelijk zal worden gehouden voor het uitblijven van duidelijke criteria. De vrees voor gezichtsverlies wordt nog versterkt door een interne peiling die vorig najaar georganiseerd werd onder toenmalig directeur Noël Slangen. Van de kiezers met een Open VLD-profiel verklaarde zich toen 68 procent akkoord met de optie om ook mensen die de voorbije jaren illegaal in België hebben verbleven in aanmerking te laten komen voor regularisatie. Volgens Valkeniers zou dat het verschil kunnen maken om een opening te forceren in de richting van een compromis met de Franstalige partijen CDH en PS. Voor het overige blijven de criteria dezelfde. ‘Regularisaties kunnen enkel voor mensen die hier al een aantal jaar verblijven, werk gevonden hebben en de taal spreken’, zegt Valkeniers, die niet vindt dat hij daarmee de lat nog altijd heel hoog legt. ‘Enorm veel van die mensen kunnen een bewijs voorleggen dat ze hier al gewerkt hebben of dat ze, zodra ze over geldige papieren zouden beschikken, meteen aan de slag kunnen gaan bij een welbepaalde werkgever.’
Gevraagd naar de mogelijkheid om eventueel ook illegalen (uitgeprocedeerde asielzoekers, of mensen die nog geen asiel hebben aangevraagd) in aanmerking te laten komen, antwoordt minister Turtelboom dat voor haar werk en taal de allerbelangrijkste criteria zijn. ‘Daarnaast wil ik mij vooral richten op de Europese context’, aldus Turtelboom. ‘Het zou zeer onverstandig zijn voor België om de landen rondom ons niet te volgen. Een grote regularisatie zoals we die bijvoorbeeld begin 2000 hebben gehad, is uitgesloten.’
CDH-voorzitster en minister van Werk Joëlle Milquet liet al weten dat zo’n grote regularisatie helemaal niet haar betrachting is. ‘Ik heb dat ook nooit gevraagd’, zei ze afgelopen weekend in De Standaard. ‘Men probeert voortdurend om er een karikatuur van te maken, maar dit is echt een dossier waarin we moeten ophouden met het spierballengerol.’ Milquet zegt ook bereid te zijn om ‘nog meer compromissen te doen. We kunnen er in een paar uur uit zijn.’
Zo’n vaart zal het niet lopen. De geruchten dat premier Herman Van Rompuy (CD&V) het dossier snel naar zich toe zou trekken, blijken voorbarig. Van Rompuy is enkel gestart met een ‘verkenning’. Aan de hand van bilaterale gesprekken met de vijf meerderheidspartijen wil hij eerst de verschillende standpunten over het asieldossier kennen. Pas daarna zouden de eigenlijke onderhandelingen starten. CDH schuift als streefdatum de krokusvakantie naar voren, binnen Open VLD denkt men veeleer aan een paasakkoord. Mocht het water de komende weken te diep blijken, dan houdt Open VLD nog een stok achter de deur. Belangrijke stemmen aan de top van de partij zeggen er niet voor terug te deinzen om Turtelboom op eigen houtje een rondzendbrief te laten versturen. Dat kan, op voorwaarde dat er binnen Open VLD eensgezindheid bestaat en de partij bereid is om een nieuwe regeringscrisis te trotseren.
DOOR HANNES CATTEBEKE
