Verbruikersorganisaties, vakbonden en milieubewegingen voerden vorige week gezamenlijk actie tegen het Belgische energiebeleid. Dat is enigszins surrealistisch, want België hééft geen energiebeleid.
Vorige week kwam een uitgebreid front gevormd door de verbruikersorganisaties Test-Aankoopen OIVO, vakbonden ABVV, ACV en ACLVB en milieubewegingen Green-peace, Bond Beter Leefmilieu en Inter-Environnement Wallonie op straat tegen de superwinsten van stroomproducent Electrabel en diens Franse moederbedrijf Suez. Ze voerden actie tegen het Belgische energiebeleid en willen dat de Belgische regering de ‘onrechtmatige win-sten’ van Electrabel terugeist. Het bedrag dat moet worden teruggevorderd, ligt volgens de actievoerders veel hoger dan de 250 miljoen euro die de regering-Leterme op het oog heeft. Het gerecupereerde bedrag moet dan terugvloeien naar de verbruikers en geïnvesteerd worden in energiebesparingen en groene stroom.
De actievoerders werden ontvangen door premier Yves Leterme (CD&V), die toezei werk te zullen maken van ‘meer transparantie’ en voor de rest mikt op de recuperatie van 250 miljoen euro, zoals in de begroting werd ingeschreven. De actievoerders lieten zich na de ontmoeting positief uit over deze beloftes. Dat is opmerkelijk, want de beloftes van de premier zijn eigenlijk schaamteloos vernederend.
Eerst die 250 miljoen euro die de regering wil van Electrabel/Suez. Dat is een belachelijk klein bedrag voor Electrabel, dat in ons land jarenlang ongestoord de hoogste tarieven van Europa mocht hanteren, met woekerwinsten als gevolg. Los daarvan zal Electrabel eisen formuleren alvorens met de voor de Belgische begroting zo belangrijke 250 miljoen over de brug te komen. En iedereen weet wat een van die eisen zal zijn: de afgeschreven kerncentrales moeten langer openblijven, zodat er nog meer winst kan worden geboekt. De voormalige Europees commissaris voor het Concurrentiebeleid, Karel Van Miert, wees er recent in een interview op dat Electrabel in ruil ook een zwakke toezichthouder zal eisen, zodat het de Belgische verbruikers zonder veel tegenkantingen verder kan uitmelken.
Zo zijn we aanbeland bij het tweede deel van premier Letermes beloftes aan de actievoerders: hij wil meer werk maken van transparantie. De premier gaat er blijkbaar van uit dat de bevolking lijdt aan collectief geheugenverlies. Immers: de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) besloot onlangs de doorvoertarieven voor aardgas, waarmee nu overdreven winst wordt geboekt, drastischte verlagen. Nauwelijks een week later besloot de regering om die CREG-tarieven te schorsen, ten nadele van de verbruiker en ten voordele van Suez en de Belgische gemeenten. Je moet maar durven om daarna meer transparantie inzake energietarieven te beloven.
Europa eist dat er een strenge toezichthouder is op de energiemarkt, maar de Belgische regering kortwiekt die toezichthouder, de CREG. Moet het gezegd dat dit vooral Electrabel/Suez goed uitkomt? Vervolgens worden er tussen de regering en de energieproducenten duistere afspraken gemaakt, zoals nu over het recupereren van die 250 miljoen euro. Zo ging het ook in het verleden: onder premier Guy Verhofstadt (Open VLD) werden geheime akkoorden gesloten, Pax Electrica I en II, en op basis van wat we nu over de inhoud weten, blijkt dat Electrabel/Suez ze niet altijd naleeft. Het engagement om de prijzen voor gewone afnemers, zoals gezinnen, niette verhogen, werd bijvoorbeeld slechts gedeeltelijk nagekomen.
Het ergste bij dit alles is: ons land heeft geen energiebeleid, zoals Van Miert ook opmerkte. We hadden er geen onder Verhofstadt, we hebben er geen onder Leterme. Maar waarvoor dient een regering dan, als ze over zoiets essentieels als energievoorziening geen langetermijn-visie en -strategie heeft ontwikkeld?
door Ewald Pironet
