Rob Kuijpers is de nieuwe voorzitter van de raad van bestuur van Delta Air Transport.

Waarom de succesvolle manager van een wereldgroep overstapt naar een met veel gesputter startende regionale luchtvaartmaatschappij, is een zoveelste mysterie in de hele DAT-saga. Alvast niet uit vaderlandsliefde – die de financiers heet te motiveren – want Kuijpers is Nederlander. Maar met zijn 64 jaar stond hij bij de koerier wel aan de vooravond van zijn pensioen.

Nu kan hij zijn DHL een laatste dienst bewijzen: de oude Boeings 727 van de koerierdienst zorgen in Zaventem en omgeving voor heel wat nachtlawaai, tot groot ongenoegen van minister van Verkeer Isabelle Durant (Ecolo). De regering zal daar nu wel het nodige begrip voor opbrengen – een wederdienst. Verleden week fluisterde een regeringslid al dat DHL het ongeluk had te botsen op een niet altijd even redelijke minister – Durant dus – maar dat de verdienste van Kuijpers voor Zaventem moeilijk kan worden overschat. (Het dreigement Brussel te ontvluchten, was overigens een losse flodder. Toen de burgemeester van mogelijke nieuwe vestigingsplaats Straatsburg in Zaventem een kijkje kwam nemen, bedankte hij algauw voor de eer.)

WEINIG KAPITAAL

Burggraaf Etienne Davignon en graaf Maurice Lippens hebben, op verzoek van eerste minister Guy Verhofstadt en onder applaus van de koning, twee maanden gestreden om geld voor de opvolger voor Sabena bijeen te krijgen. Hun SN Air Holding bedelde 185 miljoen euro bijeen om in DAT te investeren. Om onduidelijke redenen houdt de groep het lijstje met de redders van de nationale luchtvaartmaatschappij geheim.

Op de valreep ontrafelden de beide edellieden nog het financiële kluwen rond het coördinatiecentrum SIC van Sabena – zoiets kunnen ze bij de haute finance. Met als resultaat dat de schuldeisers, banken en leasingmaatschappijen, 50 miljoen euro van hun vorderingen in DAT-kapitaal omzetten. ’s Lands nieuwe luchtvaartmaatschappij stijgt op met 235 miljoen euro beloofd kapitaal en dat is zo weinig dat het een risico vormt.

De nieuwe nationale luchtvaartmaatschappij heeft geen naam. Nu eens heet ze DAT-plus, dan weer New DAT. De financiers mikken om emotionele redenen op Sabena of New Sabena. Maar dat wil nieuwe baas Kuijpers niet, wegens te beladen. In februari komt er een nieuwe naam en start een grote reclamecampagne. Daar mag aan getwijfeld worden, gezien de huidige avonturen met Virgin Express. Voorlopig gaat het dus nog altijd om DAT – Delta Air Transport – met maatschappelijke zetel in de Airport Building in Melsbroek en zijn topmensen op kantoor in het Sabena House in Zaventem.

De eindejaarsperiode 2001 zal in de memoires van Davignon en Lippens aardig wat pagina’s beslaan. Hun SN Air Holding wordt voortaan voorgezeten door Emmanuel Van Innis, de financiële directeur van de nutsholding Tractebel en bestuurder van Electrabel. Hij is een vertrouweling van erevoorzitter Davignon van de Generale Maatschappij (en van de Parijse bovenbaas Suez Lyonnaise des Eaux).

Bij DAT is Rob Kuijpers de baas. Hij is een heel andere figuur dan de geprivilegieerde ‘redders’ van de luchtvaartmaatschappij. De Amsterdamse autodidact begon zijn loopbaan als ‘ketchupverkoper’ bij Heinz en was na veertien jaar al de baas van Europa voor de Amerikaanse voedingsmultinational. Tussendoor vond hij nog de tijd om wat te tennissen en niet zo lang geleden nam hij zelfs deel aan het wereldkampioenschap senioren. Vijf jaar geleden stapte hij over naar de koerier DHL. Kuijpers is geen financier, maar een globaal manager.

EXIT CHRISTOPH MÜLLER

Bij DHL beschikte Kuijpers voor zijn Europa-Afrikabusiness over 83 vliegtuigen en 3700 mensen in België (maar zijn invloed overschreed de landsgrenzen in de wereldgroep met 222 vliegtuigen en 60.000 werknemers). Hij kent zeker wat van vliegen. Het huidige DAT heeft slechts 32 middelgrote toestellen in vlucht en huurt wellicht enkele Boeings en Airbussen uit het failliete Sabena-depot. De prognoses over het aantal personeelsleden wisselen voortdurend. Kuijpers mikt nu op 1500.

Rob Kuijpers is aangetrokken als voorzitter van de raad van bestuur van DAT. Maar hij kreeg meteen ook de functie van gedelegeerd bestuurder. De aandeelhouders geven hem aldus carte blanche, om een echt businessplan te maken en zijn team samen te stellen. Christoph Müller, die als topman heel de doodstrijd van Sabena heeft meegemaakt en de voorbije maanden DAT voorzat, is ontgoocheld naar Duitsland teruggekeerd. Volgende maand gaat hij aan het werk bij Lufthansa, waar Swissair hem jaren geleden wegplukte om zijn Belgisch wingewest te besturen. (In Genève zit Mario Corti, die zijn topbaan bij Nestlé opgaf om Swissair te redden, nog steeds te kniezen op het schroot van het faillissement van de luchtvaartmaatschappij.)

Müller blijft nog enkele dossiers afwerken in het bestuur van de Sabena-dochters die onder voogdij van de curator staan. Zo bij de chartermaatschappij Sobelair, waarvoor naar verluidt de Duitse toerismegroep Preussag/TUI belangstelling heeft, op voorwaarde dat de werknemers dertig procent van hun salaris inleveren. En bij Sabena Technics, dat met 700 van zijn 2000 medewerkers afslankt. En in het coördinatiecentrum SIC ten slotte, dat sluw in vereffening gaat om uit de handen te blijven van de Brusselse voorzitter Anne Spiritus-Dassesse van de rechtbank van koophandel.

VIRGIN EN DE FUSIE

Johan Vanneste glunderde op de eerste vlucht van DAT na het faillissement van Sabena, de champagne vloeide rijkelijk. Jarenlang leidde hij het bescheiden regionale Delta Air Transport met voortreffelijke resultaten, maar hij moest node toezien hoe de moedermaatschappij het geld uit zijn onderneming zoog. Voortaan is hij tweede in bevel en als troost krijgt hij een stem in de raad van bestuur. De lijst met bestuurders van DAT blijft overigens ook nog een Belgisch luchtvaartgeheim.

Rob Kuijpers is een ervaren manager die weet om te gaan met de wijsheden van de dure consultantsbureaus die de toekomst van DAT uittekenden. Hij laat er al meteen twijfel over bestaan of die als winstgevend geroemde Afrikaanse vluchten nodig zijn. De twee voorgespiegelde lijnen op Amerika lijken hem slechts matig te interesseren. Dat hoeft geen verwondering te wekken. Alle businessplannen zijn passé, want Kuijpers onderhandelt over een fusie met het eveneens in Brussel gevestigde Virgin Express. DAT en Virgin zoeken een compromis over één gemeenschappelijk businessplan, moeten een nieuwe naam bedenken en… gaan wellicht tot afslanking van de twee personeelskorpsen over.

Maar de fusie is geen eenvoudige klus. De cultuur van de beide maatschappijen verschilt grondig. DAT mikt vooral op zakenlui, Virgin is een goedkope transporteur. En de Britse moederholding Virgin van Richard Branson is zelf in weinig goede doen. DAT gaat niet dood als de fusie met Virgin mislukt, sust Rob Kuijpers. Maar er ontstaat dan wel een kapitaalprobleem. Virgin is met 24,7 miljoen euro – 13,4 procent – een van de grootste aandeelhouders van SN Air Holding. Het houdt dat geld in kas in afwachting van de goede afloop van de fusiegesprekken.

Guido Despiegelaere

De fusie is geen eenvoudige klus. DAT mikt vooral op zakenlui, Virgin is een goedkope transporteur.