‘Tabaksindustrie is lachende derde in stellingenoorlog tussen voor en tegenstanders van e-sigaret’

‘Er woedt een enorme stellingenoorlog tussen voor- en tegenstanders van de e-sigaret. De tabaksindustrie is de lachende derde partij’, schrijft Suzanne Gabriels van Stichting tegen Kanker.

Na het eerste sterfgeval in België dat gelinkt wordt aan dampen, riepen sommige longartsen op om de e-sigaret te verbieden. De cardiologen lanceerden vlak erna een oproep om alle smaakjes voor e-sigaretten te verbieden. Hoe kijkt Stichting tegen Kanker naar de e-sigaret?

Er woedt een enorme stellingenoorlog tussen voor- en tegenstanders van de e-sigaret. De tabaksindustrie is de lachende derde partij. Hoe meer energie naar dit debat rond Tobacco Harm Reduction gaat, hoe minder focus op andere issues bij de tabaksproblematiek.

Tobacco Harm Reduction is aanvankelijk gestart vanuit kleine e-sigarettenfabrikanten en aangemoedigd door consumenten(verenigingen) die de e-sigaret een godsgeschenk noemen. Momenteel zijn het echter de 4 grote internationale tabaksbedrijven die het voortouw nemen. Nooit eerder in de geschiedenis stelde zich het probleem dat de bedrijven die de oplossingen voor risicobeperking aanreiken tezelfdertijd de bedrijven zijn die het probleem creëren.

Het bieden van alternatieve oplossingen voor het rookprobleem is voor de tabaksgiganten een manier om de publieke opinie en beleidsmakers te beïnvloeden. Hun imago dat flink negatief aan het worden was (bv. banken die niet meer met hen willen handelen), krijgt door hun pleidooi voor risicobeperking terug een positieve kleur. De huiver voor een perceptie van tabaksbedrijven als verantwoordelijke partners voor de volksgezondheid, speelt natuurlijk mee in de felle reacties tegen de e-sigaret door public health- en artsengroepen.

Bovendien is de tabaksindustrie actief aan het lobbyen om nieuwe tabaksproducten uit bestaande tabakswetgevingen te houden. Hierdoor komt de implementatie van de kaderconventie inzake tabaksontmoediging van de WHO (de FCTC) in gevaar, zeker in landen die nog geen duidelijke regelgeving hebben over e-sigaretten.

In België hebben we gelukkig een duidelijk wettelijk kader. Minister De Block heeft e-sigaretten op de markt toegelaten, maar met strikte regels en een notificatieprocedure voor de producten die nicotine bevatten. Verder mag er hiervoor geen online verkoop plaatsvinden of mogen er geen claims rond risicoreductie of rookstopresultaten worden gemaakt door de producenten. Zo wou de minister vermijden dat er van twee walletjes kan worden gegeten. De e-sigaret met nicotine is nu dus een consumentenproduct met strikte regels. Het zou ook een rookstopmiddel met licentie kunnen worden als alle vereiste stappen hiertoe doorlopen worden, net zoals de geneesmiddelenindustrie dat moet doen voor medicijnen die terugbetaald worden door de overheid. Maar de tabaksindustrie is niet geneigd om deze laatste weg in te slaan. Van twee walletjes eten is lucratiever.

Het is belangrijk om te onderzoeken wat de exacte doodsoorzaak geweest is voor Raphaël Pauwaert. Het is belangrijk om het bestaande wettelijke kader voor de e-sigaret verder te verbeteren en om regels op te stellen voor e-sigaretten zonder nicotine. En het is zeker belangrijk om te vermijden dat oliehoudende vloeistoffen verdampt worden via een elektronische sigaret.

Maar laten we niet vergeten dat we heel dit vraagstuk over de e-sigaret ook in de context van het relatieve risico moeten zien. Voor rokers, die willen stoppen met roken, moet je het risico van de e-sigaret steeds afzetten tegen het veel grotere risico dat ze lopen wanneer ze gewoon verder blijven roken.

Als de felle reacties van longartsen of cardiologen onze beleidsmakers alert maken voor de strategieën van de tabaksindustrie, dan is hun pleidooi een goede zaak. Want ook Stichting tegen Kanker wil jongeren en niet-rokers afhouden van de e-sigaret en van al die andere nieuwe tabaksproducten die eraan zitten te komen.

Als de straffe negatieve uitspraken over de e-sigaret zoveel schrik aanjagen dat dampers gaan terugkeren naar de sigaret, dan is dit een slechte zaak voor de volksgezondheid.

Lees op www.tabakstop.be onze onafhankelijke adviezen over rookstop en onze waarschuwingen i.v.m. de e-sigaret zoals volledig om te schakelen en slechts gedurende een beperkte periode te dampen. Verder vind je op deze site natuurlijk ook alle negatieve gevolgen van tabak. Mochten we nu eens voor elk sterfgeval ten gevolge van roken dezelfde aandacht in de pers vragen als voor dit ene eerste sterfgeval bij de e-sigaret. Het zou misschien snel gedaan zijn met de verkoop van sigaretten.