Javier Marías hekelt voorbije pausbezoek aan Madrid

In tegenstelling tot Mario Vargas Llosa heeft de Spaanse auteur Javier Marías zich alleen maar geërgerd aan de Wereldjeugddagen.

In tegenstelling tot de schrijver Mario Vargas Llosa, de Peruviaanse Nobelprijswinnaar die zich in ‘El Pais’ ontpopte tot een geestdriftige observator van het pausbezoek aan Spanje, heeft de Spaanse auteur Javier Marías zich alleen maar geërgerd aan de ‘Jornadas Mundial de la Juventud’, de Wereldjeugddagen die midden augustus in Madrid plaatsvonden. Javier Marías publiceerde zijn indrukken in hetzelfde dagblad.

Marías trekt vooral van leer tegen de Spaanse autoriteiten, die het leven van de Madrilenen gedurende acht dagen onmogelijk en de stad Madrid onbewoonbaar hebben gemaakt. De afgesneden verkeersaders in het centrum maakten dat de inwoners van Madrid als het ware tussen twee Berlijnse muren moesten leven, in een zone waarin ze nauwelijks nog konden ademhalen.

Je moest grote omwegen maken om een straat te kunnen oversteken, wat vooral ’s middags in de verzengende hitte geen pretje was. Bussen reden niet of werden omgeleid. En een miljoen buitenlandse ‘pelgrims’ werden op de stad losgelaten, doorgaans mensen met heel slechte manieren. Velen zagen eruit als verlate exemplaren van de falange, de Spaanse fascisten onder generaal Franco, anderen als padvinders, meent Marías.

Het zal niemand verbazen dat Javier Marías in het oude centrum van Madrid woont. Hij heeft nooit verborgen hoezeer de traditionele paasprocessies hem ergeren. Maar de Wereldjeugddagen, waarvan de manifestaties vroom door de openbare omroepen uitgezonden werden, waren volgens de schrijver honderd keer erger. Javier Marías meent dat Madrid zich aan de kerk en de paus overgeleverd heeft. Het Retiropark was volgens de schrijver bezaaid met ‘groteske biechtstoelen’. Die biechtstoelen zagen er inderdaad uit als een soortement iglo’s. (Ze waren vervaardigd door Emilio Ubeda, een meubelmaker uit Ávila.) Volgens de geïrriteerde Marías probeerden de Wereldjeugddagen-jongeren hun wilde party’s als devotie te verkopen.

‘Acht dagen lang kon men in Madrid niet werken, zich niet vrij bewegen, niet inkopen, niet uitrusten, niet wandelen en niet ademen.’ Zijn geboortestad leek op ‘een enscenering van het leven tijdens het franquisme’, zoals hij dat sedert de dood van dictator Franco niet meer beleefd had, aldus nog Marías.

De Wereldjeugddagen waren inderdaad ook een enorme commerciële onderneming. De firma Renova bracht voor de gelegenheid toiletpapier met de kleuren van het Vaticaan (wit en geel) op de markt. Renova schonk de pelgrims 7.000 rollen toiletpapier in pakken van telkens een witte en een gele rol. Uit een persbericht van Renova bleek dat het de bedoeling was er serpentines van te maken die de passage van Benedictus XVI moesten opvrolijken.

Er was ook een priesterforum dat protesteerde tegen de dure onderneming (geschat op 60 miljoen euro). Tot hen behoort de 63-jarige Evaristo Villar die er niet mee akkoord ging dat talrijke multinationals het pausbezoek sponsorden. ‘Het zijn de multinationals die verantwoordelijk zijn voor de economische crisis die ook het pausbezoek sponsoren,’ aldus Villar. Meer dan 100 bedrijven sponsorden het pausbezoek, onder meer Coca-Cola, Telefonica en de Banco Santander.

Piet de Moor