‘We moeten lokale besturen beter betrekken bij voorbereidende aanpak coronavirus’

‘De Chinese overheid en bij uitbreiding de bevolking zijn ervaren én gestructureerd in het organiseren van hun lockdowns. Ik betwijfel of hetzelfde geldt voor België’, schrijft Bert Schelfhout. Hij roept de federale overheid op om de lokale besturen nauwer te betrekken bij het uitwerken van de maatregelen.

De kans is groot dat het coronavirus ook in ons land zal toeslaan. Dat getuigt viroloog Marc Van Ranst na de uitbraak in Italië. Ook het hoofd van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), Tedros Adhanom Ghebreyesus waarschuwt. ‘De wereld moet zich voorbereiden op een epidemie.’

In België waakt een permanente Risk Assessment Group van de FOD gezondheid over de te nemen maatregelen. Experten volgen de gezondheidsrisico’s op en bespreken die met afgevaardigden van de overheid. Toch moeten we doortastender te werk.

Wat ik op vandaag mis? Een voorbereidende aanpak in onze Belgische gemeenten. Navraag bij burgemeesters van buurgemeenten leert me dat geen van die gemeenten organisatorisch heeft stilgestaan bij de impact en de te nemen maatregelen. Ook andere overheidsorganisaties en bedrijven kunnen baat hebben bij een gedegen voorbereiding.

Het op mensen overdraagbare Coronavirus is twee maand oud. Gastland China zet de grove middelen in om het virus te bestrijden. Het openbare leven ligt lam. In heel wat gemeenten is er een lockdown. Ook Italië zet de grove middelen in. Elf dorpen in regio Lombardije zijn door het politie en het leger afgesloten van de buitenwereld. De impact is niet min.

Betrokkenheid van gemeenten en steden

De Chinese overheid en bij uitbreiding de bevolking zijn ervaren én gestructureerd in het organiseren van hun lockdown. Ik betwijfel of hetzelfde geldt voor België. Het Chinese bedrijfsleven heeft zich relatief snel aangepast aan de opgelegde beperkingen. Heel wat sectoren zijn getroffen, maar doen een poging om vaak via digitale weg, hun economische activiteiten verder te zetten.

Lokale besturen kunnen een cruciale rol spelen bij de bestrijding van het COVID-19 virus. Ook in functie van de economische, praktische en psychologische gevolgen van een eventuele lockdown kan een voorbereidende aanpak ons veel leed besparen. Hetlokale niveau staat het dichtst bij de mensen. Noodzakelijk om uitdagingen van een mogelijke pandemie aan te pakken. Ik denk spontaan aan het voorkomen van paniek, het juist informeren van doelgroepen (scholen, ouderen, etc.), het managen van maatregelen als lock down en het reorganiseren van buurten en werkomgevingen.

Uiteraard heeft de federale overheid eerst de focus gelegd op de dringendste zaken. Het strict opvolgen van de pandemie, wetenschappelijke testen, afspraken met ziekenhuizen, het informeren van dokters en zorgverleners en het afstemmen van nationale communicatielijnen. Toch vraag ik beleefd – zonder paniek te willen zaaien – om nog doortastender te werk te gaan.

Als er zich een besmettingshaard in België voordoet, moeten ook wij – lokale besturen – onze verantwoordelijkheid nemen. Hoe gaat een lockdown in zijn werk? Wat met evenementen en openbare plaatsen? Hoe kunnen we onze rusthuizen organiseren? Hoe kunnen we de lokale economie voldoende goed ondersteunen en de bedrijvigheid zo sterk mogelijk faciliteren?

Men mag best wel wat vertrouwen hebben in lokale besturen. Graag reiken wij de hand, en willen we bijdragen wij aan oplossingen van moeilijke uitdagingen als die van volksgezondheid.