Waarom de voorbije week dramatisch slechte reclame was voor de politiek

Wouter Beke (CD&V) op 19 december 2019.

Deze week sijpelden haast dagelijks berichten door over de uiterst gevoelige relatie tussen politieke partijen en belastinggeld. Maar kunnen de stoere voorstellen soelaas bieden aan het onbehagen bij de kiezer?

‘Goed voor het milieu.’ Zo luidde de gedeeltelijke verdediging van N-VA-fractieleider Wilfried Vandaele toen hij een vraag kreeg toegeworpen over de hotelovernachting waarop hij en zijn collega’s in het Vlaams Parlement gratis recht hadden.

De aanleiding voor die regeling was de spoorstaking van donderdag. Het cruciale begrotingsdebat moest stipt om 9 uur aanvatten. Omdat de fractieleiders vreesden dat te veel parlementsleden, ondanks de minimale dienstverlening, er niet op tijd zouden geraken, regelden ze een hotelovernachting voor wie dat wenste. Dat bespaart twee autoritten, redeneerde Vandaele op Radio 1 en is dus goed voor het milieu. Zijn collega uit de oppositie, Björn Rzoska (Groen), sprak hem niet tegen.

De hotelovernachting past in het rijtje van berichten die het imago van de politiek verre van goed hebben gedaan afgelopen week. Vrijdag sloot De Standaard de werkweek af met nieuws over de uittredingsvergoedingen in het federaal parlement. Omdat men niet verwacht had dat zoveel Kamerleden na 26 mei het halfrond zouden verlaten, loopt de totale kostprijs van die vergoedingen tegen 2023 op tot 13,5 miljoen euro.

De Operatie Schadebeperking van Open VLD liep in eerste instantie faliekant af.

Willem-Frederik Schiltz en Gwendolyn Rutten (beiden Open VLD)
Willem-Frederik Schiltz en Gwendolyn Rutten (beiden Open VLD)© Isopix

Deze week kwamen vooral de geldstromen in het Vlaams Parlement in het vizier. Parlementsvoorzitter Liesbeth Homans (N-VA) wilde een vermindering van 6 procent doorvoeren op de werking van het parlement. Ook de partijdotaties zouden met dat percentage verminderen. Ook in de zorg en in de cultuursector snijdt de Vlaamse kaasschaaf immers meestal 6 procent af, redeneerde ze.

Maar Homans haalde bakzeil. Open VLD-fractieleider Willem-Frederik Schiltz lag nog dwars, zo bleek uit een listig anoniem lek aan Het Laatste Nieuws. De N-VA, voor alle duidelijkheid een coalitiepartner van de Open VLD, achtte het bovendien nodig om een Facebookcampagne te beginnen tegen het stijf been van de liberalen. Het zette diezelfde Wilfried Vandaele ertoe aan om te vragen dat ‘we het federale wantrouwen niet importeren in de Vlaamse regering’.

Schiltz, die de zwartepiet zo snel mogelijk wilde doorschuiven, zette Operatie Schadebeperking in. Maar die liep in eerste instantie faliekant af. Eerst verdedigde de Antwerpenaar zich door te vragen om de besparingsoefening niet snel-snel door te voeren. Dat leidde tot een vloedgolf van kritiek vanuit de oppositie en sectoren wiens subsidies wél snel-snel ingeperkt worden door de Vlaamse regering.

Holst van de nacht

De aanval is de beste verdediging, zo moet de Open VLD daarna gedacht hebben. Niet alleen verklaart Schiltz zich nu wel akkoord met het besparingsplan van Homans. Ook de lonen van alle parlementsleden zouden moeten zakken. Met 5 procent (niet 6). Maar nog niet nu. Pas na nieuwjaar. Bovendien mogen burgemeesters, schepenen en de provinciale gedeputeerden geen schade ondervinden. Hun wedde is namelijk gekoppeld aan dat van de Vlaamse Parlementsleden. Tegen mei moeten de fracties die juridische krachttoer indienen, wanneer de begrotingscontrole op het programma staat. SP.A wilde niet wachten en diende in het holst van de nacht nog een stoer amendement in waardoor ook de lonen van de ministers zouden dalen. Het voorstel van de socialisten sneuvelde.

Zelfs minister Matthias Diependaele (N-VA) kon zijn steun voor de aanpak van collega Wouter Beke (CD&V) niet over de lippen krijgen.

De Vlaamse regering op 19 december 2019.
De Vlaamse regering op 19 december 2019.© Belga

Het niveau van pijnlijkheid van het media-optreden van de Vlaamse liberalen werd alleen maar overtroffen door dat van minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V). Ondertussen zijn de meest opzienbarende besparingen, waarvan die op de Zelfmoordlijn het grootste symbolisch belang had, teruggeschroefd. Maar de manier waarop Beke het dossier heeft afgehandeld, doet de wenkbrauwen fronsen. Zelfs collega-minister Matthias Diependaele (N-VA) kon op Terzake zijn steun voor de aanpak van Beke niet over de lippen krijgen.

Vox pop

De volksvertegenwoordigers moeten niet verbaasd opkijken dat al dat onflatterend nieuws wordt opgepikt door de media. Op het federale vlak zijn inhoudelijke discussies ver zoek. Vrijdag breiden informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) nog maar eens een vervolg aan de ellenlange processie die de federale formatie is geworden. Na een week waarin de PS via coryfee Rudy Demotte een regering met de N-VA en de PS (voor de zoveelste keer) dood verklaarde, doen beide heren gewoon verder. Hier en daar valt te horen dat het nog ’te vroeg’ is om te schakelen, om definitief een weg in te slaan.

Als zelfs Terzake het misnoegen van burgers in kaart begint te brengen, dan is er echt stront aan de knikker.

Informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) bij de koning op 20 december 2019.
Informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) bij de koning op 20 december 2019.© Isopix

Meer dan 200 dagen na de verkiezingen en 365 dagen na de val van de regering kan het dus nog steeds ’te vroeg’ zijn voor iets. Perfect uitlegbaar volgens de Wetstraatlogica, quasi niet uit te leggen in de Dorpstraat. Het duidingsprogramma Terzake legde deze week haar oor zo te leggen bij ‘de gewone man’ in Tienen en Luik. Als zelfs Terzake – normaliter niet tuk op zogenoemde vox pops – het misnoegen van burgers in kaart begint te brengen, dan is er echt stront aan de knikker.

https://i.ytimg.com/vi/4JnKpZv3hds/hqdefault.jpgvideo

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
480Vlamingen en Walen over de politieke stilstand | Terzakehttps://www.youtube.com/user/terzaketv4801.0https://www.youtube.com/Terzake270360YouTube

Voor elke politicus was dé les van 26 mei dat de kiezer ‘het gehad heeft’. Met de polarisering, de ruzies, het kleinmenselijke. De vraag is dan ook of het huidige klimaat van scepticisme bij overheidsdotaties soelaas kan bieden aan dat onbehagen. Zijn de stoere voorstellen een antidotum tegen antipolitiek of net een katalysator?

De partijen die elkaar ophitsen moeten beseffen dat ze een strijd voeren die nauwelijks gewonnen kan worden. Voor een significant deel van de bevolking zal iedere euro die naar ‘de politiek’ vloeit er een te veel zijn. Uiteraard zijn er besparingen mogelijk. Een gratis hotelovernachting in Brussel, bijvoorbeeld. Je hoeft daarnaast ook geen populist te zijn om je ongemakkelijk te voelen bij een partij die vanwege financiële overschotten kan investeren in vastgoed. De ondergrens is nog niet bereikt. Maar wie zal het nog aandurven om een streep in het zand te trekken?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content