Ben Weyts: ‘Tanker van dalende onderwijskwaliteit is gekeerd’

Ben Weyts (N-VA).

Het Vlaams onderwijs is erin geslaagd de tanker van de dalende onderwijskwaliteit te doen keren. Dat zegt minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) aan de vooravond van het nieuwe schooljaar. Hij klopt zichzelf op de borst en verwijst naar enkele maatregelen die hij genomen heeft.

De onderwijskwaliteit is voor de minister ‘essentieel’, ‘omdat we daar als onderwijsveld zelf vat op hebben’. ‘Het lerarentekort is er deels door een gebrekkig arbeidsmarkt- en activeringsbeleid, maar de onderwijskwaliteit is onze eigen verantwoordelijkheid’, zegt hij. ‘De lat moet hoger gelegd worden.’

Taaltest

Weyts focust daarvoor in eerste instantie op Nederlands en wiskunde, omdat leerlingen die vaardigheden ook nodig hebben voor andere vakken. Zo zijn kleuters sinds vorig schooljaar verplicht om een taaltest af te leggen voordat ze mogen starten in het eerste leerjaar. ‘Ik heb moeten trekken en sleuren om de taalscreening bij kleuters erdoor te krijgen’, aldus de minister.

Maar het is volgens hem net een sociale maatregel. ‘Kinderen die in het lager onderwijs starten moeten voldoende Nederlands kennen, anders ben je een vogel voor de kat en zijn er geen gelijke kansen. We moeten kinderen via de overdracht van kennis en vaardigheden hoger op de sociale ladder laten klimmen. Dat is onze kerntaak.’

Vlaamse toetsen

Daarnaast worden in 2024 stapsgewijs de Vlaamse toetsen ingevoerd. Die zullen leerlingen op vier momenten in hun schoolcarrière moeten afleggen, met name in het vierde leerjaar, het zesde leerjaar, het tweede jaar secundair en het zesde jaar secundair.

‘Met die toetsen hebben we eindelijk een instrument in handen om de evolutie van de onderwijskwaliteit te bekijken. Voor scholen is het een instrument om zich te vergelijken met andere scholen. Daarnaast wordt het ook duidelijk hoe een leerling evolueert. Dat zijn essentiële data’, verklaart Weyts.

‘Vandaag moeten we ons nog altijd beroepen op buitenlandse onderzoeken, die slechts om de vijf jaar plaatsvinden en bij een select aantal leerlingen.’

Eindtermen

Een derde tool om de onderwijskwaliteit aan te pakken, zijn de eindtermen, stelt de minister nog. In juni vernietigde het Grondwettelijk Hof de nieuwe eindtermen voor de tweede en derde graad secundair onderwijs, nadat het katholiek onderwijs er een procedure tegen had aangespannen. De onderwijspartners bekijken nu hoe het verder moet.

Ook voor het basisonderwijs moeten er nieuwe eindtermen komen. Daarbij wil de minister ook focussen op Nederlands en wiskunde.

Lees verder onder het kadertje

OVSG: ‘Logica is zoek’

De Onderwijsvereniging van steden en gemeenten (OVSG) wijst erop dat er toch nog heel wat onduidelijkheid is over de Vlaamse toetsen.

‘Op basis van welke eindtermen gaan we die toetsen ontwikkelen? Na de vernietiging van de eindtermen voor het secundair onderwijs zijn alle gesprekken rond de eindtermen van het basisonderwijs stilgevallen’, verklaart algemeen directeur Walentina Cools. ‘Voor er Vlaamse toetsen ingevoerd kunnen worden, moet toch eerst bepaald zijn wat leerlingen minstens moeten kunnen? De logica is nu zoek.’

Nog volgens Cools worden met de Vlaamse toetsen verschillende doelen door elkaar gehaald door zowel op Vlaams niveau, op schoolniveau en op individueel leerlingenniveau te willen toetsen. Bovendien gaat het alleen over Nederlands en wiskunde. ‘Met onze eigen toetsen focussen we op het niveau van de scholen voor alle leergebieden en dus op de kwaliteit van het onderwijs’, zegt ze.

Gemeenschapsonderwijs

Koen Pelleriaux, afgevaardigd bestuurder van het gemeenschapsonderwijs GO!, is voorstander van de Vlaamse toetsen. Die zullen de kwaliteit van het onderwijs ten goede komen, alleen al om het feit dat leerlingen getoetst worden.

‘Als leerlingen moeten deelnemen aan een toets, studeren ze en daardoor gaan ze de leerstof beter bereiken en begrijpen’, legt hij uit. ‘Daarnaast krijgen scholen een beeld van hoe zij het doen in vergelijking met andere scholen, waardoor ze hun kwaliteit kunnen verbeteren.’

Katholiek Onderwijs Vlaanderen

Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, is er dan weer niet van overtuigd dat de Vlaamse toetsen die op tafel liggen de onderwijskwaliteit ten goede komen. ‘Het is niet omdat die centrale toetsen er zijn, dat er betere kwaliteit is. De vraag is wat we met die toetsen gaan doen en daar is er een fundamenteel probleem’, verklaart hij.

‘De toetsen worden op basis van de eindtermen gemaakt, terwijl scholen met leerplannen werken. Die toetsen sluiten dus niet voldoende aan bij wat er concreet in een klas gebeurt.’

Boeve pleit eerder voor een toetsenbank, waarbij scholen kunnen kiezen uit verschillende gestandaardiseerde toetsen. ‘Dat kan want niet alleen wij, maar ook OVSG werken al met eigen toetsen’, zegt hij. ‘Zo moet niet elke leerling in elke school dezelfde toets maken, zonder dat er rekening gehouden wordt met wat er in de klas gebeurt.’

Of en welk effect de maatregelen zullen hebben op de onderwijskwaliteit, zal nog niet snel duidelijk worden. ‘De vruchten van onze inspanningen zullen we later pas plukken. Dat is frustrerend’, erkent Weyts. ‘We zullen pas later kunnen vaststellen of maatregelen de beoogde resultaten hebben behaald.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content