Leefmilieu Brussel betaalt 2,4 miljoen euro voor omheining van parken Koninklijke Schenking

Voor de restauratie van de omheining van de Koloniale Tuin en het Sobieskipark in Laken betaalt Leefmilieu Brussel 2,4 miljoen euro. Dat antwoordde Brussels minister van Leefmilieu Alain Maron (Ecolo) op een parlementaire vraag van Cieltje Van Achter (N-VA). Knack, De Tijd, VRT NWS en Apache konden het antwoord inkijken.

Leefmilieu Brussel beheert momenteel tien groene ruimten die eigendom zijn van de Koninklijke Schenking, waaronder het Sobieskipark en de Koloniale Tuin in Laken, de Molenvijver in Bosvoorde en het Dudenpark in Vorst. In de reeks ImmoRoyal onthulden Knack, De Tijd, VRT NWS en Apache reeds dat de burger mee betaalt voor de instandhouding van het patrimonium dat eigendom is van de Koninklijke Schenking.

Een overeenkomst uit 1992 tussen het Brussels Gewest en de Regie der Gebouwen regelt het beheer door Leefmilieu Brussel van 18 groene ruimten, waaronder acht domeinen die eigendom zijn van de Schenking. In ruil betaalt de Regie een jaarlijkse toelage die in 1992 nog 1,9 miljoen euro bedroeg en intussen – na indexatie – 3 miljoen euro beloopt.

Maar zelfs na die indexatie volstaat het bedrag niet om de échte kosten te dekken, zo blijkt uit het antwoord van Brussels minister Alain Maron:

‘Het in 1992 berekende bedrag van de toelage blijkt echter te laag om de werkelijke beheers- en onderhoudskosten van deze groene ruimten te dekken. Deze kosten zijn in de loop van de tijd immers aanzienlijk gestegen. Enerzijds door het feit dat er meer kosten worden gemaakt, aangezien de Brusselse bevolking tussen 1992 en 2017 met 230.000 inwoners is toegenomen. Anderzijds als gevolg van de toename van fytosanitaire crisissen (met betrekking tot de gezondheid van planten, nvdr) en de steeds vaker voorkomende ingrepen in een verouderd bomenerfgoed door middel van het kappen en herplanten van bomen.’

De overeenkomst uit 1992 verstrijkt in maart 2022. Met het oog op een heronderhandeling is Leefmilieu Brussel daarom bezig met de werkelijke kosten te herberekenen, aldus Maron.

Wie betaalt de investeringen?

Volgens Maron werd Leefmilieu Brussel ‘er ook toe gebracht’ om bepaalde investeringen in het vastgoedpatrimonium van de Koninklijke Schenking te doen die verder gaan dan de eenvoudige beheers- en bewakingsopdrachten die in de overeenkomst van 1992 zijn vastgelegd.

In dat verband berichtten we in de reeks Immo Royal reeds over de renovatie van de Stuyvenberg-serres en het conciërgegebouw van de Koloniale Tuin in Laken.

Maron antwoordde dat het bij de renovatie van de Stuyvenberg-serres en het Médori-gebouw gaat om een bedrag van 4,2 miljoen euro. De restauratie van de gevels en daken van het conciërgegebouw van de Koloniale Tuin kost dan weer 197.065 euro, en die van het park-wachters-paviljoen in het Sobieskipark 132.018 euro.

Bovendien blijkt uit het antwoord van de minister dat Leefmilieu Brussel ook instaat voor de restauratie van de omheining van de Koloniale Tuin en het Sobieskipark in Laken, voor een bedrag van 2.408.895 euro.

‘De overeenkomst voorziet uitdrukkelijk dat deze werken ten laste zijn van de Koninklijke Schenking’, aldus Maron. ‘De factuur voor deze tussenkomsten wordt vervolgens naar de Regie der Gebouwen gestuurd nadat de werken zijn afgerond.’

Dat Leefmilieu Brussel de factuur niet rechtstreeks naar de Koninklijke Schenking doorstuurt, komt omdat de overeenkomst in 1992 niet is afgesloten met de Schenking maar met de Regie der Gebouwen. Vraag is of die de kosten vervolgens zal doorberekenen aan de Koninklijke Schenking.

Werk van lange adem

‘Al in 2014, toen we een resolutie opstelden om het park van Laken open te stellen, merkten we al hoe moeilijk het wel was om in kaart te brengen hoe de eigendomsstructuur in elkaar zat’, reageert Brussels parlementslid Cieltje van Achter (N-VA). ‘Gelukkig hebben jullie, journalisten, met Immo Royal de puzzel verder kunnen leggen. En op die basis kan ik nu verder spitten in het parlement. Transparantie is heel belangrijk in dit dossier. Wie is eigenaar van welk domein, wie geniet ervan, wie doet het onderhoud én wie draait op voor de kosten? Wat betaalt de Koninklijke Schenking en wat betaalt de belastingbetaler? Dat blijkt een werk van lange adem, maar het is heel belangrijk.’

‘Uit het antwoord van de minister blijkt nu dat er voor 7 miljoen euro aan investeringen zijn gedaan aan de eigendommen van de Koninklijke Schenking door de belastingbetaler. Leefmilieu Brussel gaat dat nu wel verhalen op de Regie der Gebouwen, maar dat is ook de belastingbetaler. Of het nu de federale of de Brusselse belastingbetaler is… de vraag blijft: wie moet die investeringen echt betalen? Want het gebeurt voor de Koninklijke Schenking.’

Regie der Gebouwen: ‘We gaan dit verder onderzoeken’

Op de website van Financiën stelt de Koninklijke Schenking dat de Koloniale Tuin, het Sobieskipark en de Tuinen van de Bloemist in Laken in de loop der jaren een bestemming van algemeen belang hebben gekregen.

Gevraagd om een reactie, geeft communicatieverantwoordelijke Johan Vanderborght van de Regie der Gebouwen verdere toelichting:

‘Het Elisabethpark/Sobienskipark is eigendom van de Koninklijke Schenking en werd op 10 mei 1978 gratis ter beschikking gesteld aan de Belgische staat (voormalig Ministerie van Openbare Werken) om er een openbaar en semi-openbaar park van te maken. Het onderhoud wordt volledig gedragen door de Belgische staat.’

‘De Koloniale tuin is eveneens eigendom van de Koninklijke Schenking en werd op 14 april 1961 gratis ter beschikking gesteld aan de Belgische staat (voormalig Ministerie van Openbare Werken) om er een openbaar park van te maken. Ook hier staat de Belgische staat voor 100% in voor het onderhoud ervan.’

‘Als rechtsopvolger van dit Ministerie van Openbare Werken draagt de Regie der Gebouwen de kost van dit onderhoud. Het gaat om groene ruimten die aan de Belgische Staat ter beschikking worden gesteld om een functie van algemeen belang te vervullen (openbare parken en tuinen, …) en/of om te dienen voor de Staatsdiensten.’

‘De ‘serres fleuriste du Stuyvenberg’ aan de rue Mérodi zijn eigendom van de Koninklijke Schenking. De Regie der Gebouwen is sinds 2003 niet meer betrokken bij het beheer of het onderhoud ervan.’

‘Op basis van mijn informatie blijkt dat Leefmilieu Brussel ons niet heeft geïnformeerd dat de omheining van het Sobieskipark en de Koloniale tuin zou gerestaureerd worden ten bedrage van 2,4 miljoen euro. Wij gaan dit verder onderzoeken.’

Bekijk het patrimonium van de Koninklijke Schenking op www.koningshuizen.be.