De VRT heeft in 2006 uitstekend geboerd. Maar mag het toch een beetje meer zijn?
Kent u Tony Mary nog? Zijn turbulente ontslag bij de VRT is al lang vergeten en ondertussen is de openbare omroep in heel wat rustiger vaarwater terechtgekomen. De nieuwe baas, Piet Van Roe, werkt in stilte verder aan de transformatie van de VRT. Die is nog lang niet ten einde en de problemen blijven erg groot. Het financiële wanbeleid van zijn voorgangers maakt dat de broeksriem moest worden aangehaald. Naast Woestijnvis zijn er nog weinig productiehuizen die aan de bak kunnen komen. Bovendien is er bij Canvas – dat een schim is geworden van wat het ooit was – en bij Radio1 nog heel wat werk aan de winkel. De integratie van de nieuwsdiensten is dan weer startklaar. De verkiezingscampagne die crossmediaal wordt gevolgd, is daarvan een eerste voorsmaakje. Dat de campagne niet echt van de grond komt, kun je de VRT moeilijk verwijten. De ‘strategie van de dichtgeknepen billen’ van de kandidaat-premiers is daar vooral debet aan. Het mag gezegd dat de VRT, met een meer zakelijke aanpak, opnieuw goed en vooral nuttig werk levert in de aanloop naar de stembusgang. Het is ooit anders geweest.
De kijk- en waarderingscijfers van de openbare omroep blijven ondertussen op peil. Een mens mag zich stilaan ook gelukkig prijzen dat de Vlaamse overheid niet inging op de vraag van Tony Mary en Aimé Van Hecke om 180 miljoen euro te stoppen in de ontwikkeling van acht digitale themakanalen. Van Hecke bewijst dezer dagen zelf dat die vraag compleet waanzinnig was. Sinds hij aan het roer staat van de Sanomagroep heeft hij alle plannen voor digitale televisie die daar bestonden netjes opgeborgen. Een beter bewijs dat de digitale droom wel eens een grote nachtmerrie had kunnen worden, is moeilijk denkbaar.
Wanneer de nieuwe VRT helemaal bij zijn positieven is gekomen, moet inhoud de prioriteit worden. De grootste bedreiging voor de televisie is immers de absolute vervlakking. Welke zender kan nog wedijveren met wat er tegenwoordig op dvd wordt uitgebracht of gratis op het internet te zien is?
De VRT moet in de eerste plaats ijzersterke programma’s maken. Terwijl in de Verenigde Staten een zender als HBO hedendaagse meesterwerken als The Sopranos, Six Feet Under en The Wire blijft afleveren, moeten wij het hier stellen met oubollige fictiereeksen als Witse of (godbetert) Emma. Terwijl de BBC al sinds jaar en dag The Culture Show heeft en op een moderne en volwassen manier met kunst(-enaars) omgaat, blijft het verdienstelijke Lux XL hier het hoogst haalbare. Een verstandig gebruik van de eigen middelen, aangevuld met subsidies van het Vlaams Audiovisueel Fonds en geholpen door het performante tax shelter-systeem moet het mogelijk maken om tegen 2010 de eerste moderne Vlaamse fictiereeks te maken die kan wedijveren met het beste uit Amerika. Terug naar Oosterdonk is een eeuwigheid geleden. Ons geluk ook. Het Eiland is een one shot gebleken. Het wordt tijd dat televisie niet langer het medium van de halftalenten is die denken in formats en zich hoogstens willen meten met Inspector Morse. Als Shakespeare vandaag zou leven, zou hij The Sopranos maken. Wie maakt de Vlaamse tegenhanger daarvan? Aan Hugo Claus hoeven we het niet meer te vragen. En zolang zijn opvolgers door de VRT als ‘lastige intellectuelen’ worden beschouwd, is er weinig hoop. Als de VRT wil overleven, moet hij dringend kiezen voor topkwaliteit. Dat kost geld, toegegeven. Maar geen 180 miljoen euro.
Karl van den Broeck
