VS spreken sancties uit tegen Rusland als ‘straf’ voor hackingschandaal

Barack Obama en Vladimir Poetin. © EPA

Amerikaans president Obama stuurt 35 Russische diplomaten terug naar Rusland en legt sancties op aan twee Russische inlichtingendiensten. Hij kondigt ook bewijzen aan voor de Russische rol in de hacking van de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Amerikaans president Barack Obama heeft 35 Russische diplomaten terug naar Rusland gestuurd, en ook sancties opgelegd aan twee Russische inlichtingendiensten. De maatregelen zouden een ‘straf’ zijn voor de Russische inmenging bij de jongste Amerikaanse presidentsverkiezingen, waarvoor nu volgens Obama sluitend bewijs gevonden is. Opvallend: Obama noemt de Russische officials die volgens hem betrokken zijn in het hackingschandaal bij naam.

De diplomaten hebben 72 uur tijd om met hun families de VS te verlaten. De maatregelen staan in een document dat de regering heeft gepubliceerd.

Hackingschandaal: wie, wat, wanneer?

De regering-Obama beschuldigde in oktober dit jaar het Kremlin ervan om de servers van de Amerikaanse Democratische partij te hebben gehackt. Later bevestigden de CIA en de FBI die beschuldigingen. Er werd ook naar de Russen gekeken nadat duizenden e-mails van John Podesta, de campagneleider van Hillary Clinton, waren gelekt.

Lees meer in ons dossier.

Obama zal de bewijzen naar eigen zeggen ook openbaar maken. Ruslandkenner Lien Verpoest (KU Leuven) is alvast heel benieuwd: ‘Ik ben er bijna zeker van dat dat niet te vinden is. Als er één ding is waar de Russen goed in zijn, is het in een rookgordijn optrekken. Iedereen wist dat er Russen in Oost-Oekraïne zaten, maar niemand kon hardmaken dat er ook officiële militaire troepen waren. Hetzelfde geldt voor de crash van de MH-17.’

Een harde reactie van de Amerikanen zat er al langer aan te komen. Vorige week nog lekte uit dat president Obama de ‘rode telefoon’, een zwaar beveiligde crisiscommunicatielijn tussen het Witte Huis en het Kremlin had gebruikt om Russisch president Poetin op het internationale recht te wijzen. Een paar weken daarvoor klonk het nog dat Obama maatregelen zou nemen ‘op een tijdstip van onze eigen keuze.’

Obama benadrukt dat er nog meer sancties zullen volgen. ‘Alle Amerikanen moeten gealarmeerd zijn door de Russische acties’, zei hij.

Snel en gericht

‘De Amerikanen zijn altijd al snel geweest met internationale sancties’, zegt Verpoest. ‘Na de crisis in Krim, in maart 2014, kwamen de Amerikaanse sancties al, terwijl de Europese Unie wachtte tot na de crisis in Oost-Oekraïne, in juli van dat jaar. Ze zijn ook heel gericht, met name op de inlichtingendiensten.’

De vraag is hoelang de sancties zullen blijven gelden. Op 20 januari, binnen minder dan een maand, is Obama immers geen president meer. Zijn opvolger Donald Trump heeft een veel betere band met Poetin en liet eerder op donderdag al optekenen dat hij het dossier wil laten vallen. ‘Het hele computertijdperk heeft ervoor gezorgd dat niemand precies weet wat er aan de hand is.’

Het dossier is een speelbal geworden tussen Obama en Trump, analyseert Verpoest. Ze ziet dat de Russen zich richten op Trump, maar is er nog niet zeker van dat hij even resoluut zal zijn in zijn daden en in zijn woorden. ‘Trump is zo mogelijk nog meer onberekenbaar dan Poetin. Het is gemakkelijk om tijdens de campagne in alles de antipode van Obama te zijn, maar ik wil het allemaal nog wel zien gebeuren.’

Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zullen de sancties van de VS ‘contraproductief’ werken. ‘De Russen doen altijd alsof sancties hen niet raken, maar intussen lijden ze fel onder de economische sancties die ze opgelegd kregen na de crisis in Oost-Oekraïne’, zegt Verpoest. ‘Al blijft ook de vraag hoelang die nog zullen duren, na de verkiezingen van 2017 in verschillende Europese Landen. Marine Le Pen heeft bijvoorbeeld goede banden met de Russen.’

Russische reactie: ‘Dit komt te laat’

In een eerste reactie ontkent het Kremlin de beschuldigingen. Het laat weten dat de sancties contraproductief zijn en dat ze het herstel van de bilaterale banden schaden. Rusland zal ‘adequaat’ antwoorden, zegt woordvoerder Dmitri Peskov.

‘Vooralsnog kan ik niet zeggen wat het antwoord zal zijn. Maar zoals we weten is er geen alternatief voor het principe van wederkerigheid’.

De Russische ambassade in Londen was in haar reactie niet bijzonder subtiel. Ze stuurde via Twitter de foto van een eend door met als titel ‘Lam’. De term ‘lamme eend’ (lame duck) wordt in de VS gebruikt om een uittredend president na de verkiezingen aan te duiden. ‘Obama stuurt 35 Russische diplomaten weg in déjà vu van koude oorlog. Terwijl iedereen, inclusief Amerikanen, blij zal zijn dat deze onfortuinlijke regering verdwijnt’, aldus de tweet.

Ondertussen werd ook de Anglo-American School in Moskou gesloten volgens Politico. Deze nonprofit school zal, net als het vakantiedomein van de Amerikaanse ambassade in Serebryany Bor gesloten worden.

In de VS liet Paul Ryan, Republikeins voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, weten dat wat hem betreft de sancties ’te laat’ komen, maar het is een ‘gepaste manier om acht jaren van falen ten opzichte van Rusland te beëindigen. Het is maar een voorbeeld van het inefficiënte buitenlandse beleid van deze regering dat Amerika zwakker heeft achtergelaten in de ogen van de rest van de wereld’.

Lees hier de late reactie van Donald Trump: ‘Laten we ons met grotere en betere dingen bezighouden’.

Partner Content