Drie vragen aan professor Steven Van Hecke over de strubbelingen tussen Viktor Orban en Europa: ‘Het gaat hier om politieke spelletjes’.
De Hongaarse premier Viktor Orban ligt onder vuur na de controversiële wijzigingen aan de grondwet in zijn land. De EVP-fractie in het Europees Parlement, waartoe Orbans partij Fidez behoort, trekt haar handen voorlopig niet af van de Hongaarse president. Drie vragen aan professor Steven Van Hecke over het debat in het Europees parlement, mogelijke sancties tegen Hongarije en de gevolgen voor de toekomstige EU-leden. Waarom ligt de Hongaarse premier Viktor Orban opnieuw onder vuur?
Prof. dr. Steven Van Hecke: “Op dit moment valt de commissie over het idee van Viktor Orban om de Hongaarse burgers een belasting te laten betalen als Hongarije door het Europees Hof van Justitie beboet wordt wegens een inbreuk. Vicevoorzitter van de Europese Commissie Viviane Reding die het dossier nauwgezet volgt, is daar tegen gekant omdat zo de burger nog eens extra wordt bestraft. Naast een schending van de rechten, wat al een eerste straf is, zouden ze ook nog een tweede straf krijgen: de boete.
In 2010 won Viktor Orban de verkiezingen in Hongarije met een tweederdemeerderheid, daardoor was het niet erg moeilijk voor hem om grondwetswijzigingen door te voeren. Maar de aanpassingen die hij doorvoert, doen in Europa vragen rijzen of Hongarije nog wel een normale democratie is. Hij heeft reeds een rits wijzigingen doorgevoerd, zoals verregaande ingrepen in de media. Uiteraard zijn niet alle wijzigingen in strijd met de grondwet.”
Liberaal fractievoorzitter in het Europees Parlement Guy Verhofstadt (Open VLD) roept op tot sancties tegen Hongarije. Wat kan de Europese Unie doen? Steven VanHecke: “De Europese commissie moet concrete richtlijnen volgen. Momenteel loopt er een procedure, maar zover ik weet is er nog geen definitieve uitkomst. Reding stelde een nieuwe inbreukprocedure voor in het parlement. Zij was trouwens erg kritisch, wat toch wel opvallend is aangezien ze tot dezelfde politieke familie als Orban behoort.
Verhofstadt verwijst naar artikel 7 van het Europees Verdrag, de nucleaire optie genaamd. Volgens dit artikel kan de Europese Raad de rechten van een lidstaat schorsen als er een gevaar is op schending van de Europese waarden. Hierbij gaat het dan bijvoorbeeld om het stopzetten van het stemrecht.
Wat ook niet vergeten mag worden, is dat het hier toch wel gaat om een politiek spelletje. Het zijn voornamelijk de oppositiegroepen die sterke kritiek uiten op Orban. Het EVP heeft het veel moeilijker om streng op te treden.”
Hoe belangrijk is dit dossier als testcase voor toekomstige leden?
Steven Van Hecke: “Zeer belangrijk. Dit dossier is feitelijk niet erg belangrijk voor Europa, uiteraard wel voor de Hongaren die de gevolgen van de wetten voelen. Maar het toont opnieuw aan dat eens landen lid zijn van de Europese Unie, de Unie geen stok meer achter de deur heeft om zijn leden te controleren. Kijk naar landen als Roemenië en Bulgarije die erg worstelen met corruptieschandalen, ook daar heeft de Unie het moeilijk om krachtdadig op te treden. Er wordt hard gezocht naar oplossingen om het principe ‘vrijheid, blijheid’ tegen te gaan eens een land lid is.
Eigenlijk betalen toekomstige lidstaten de prijs. Zij worden steeds strenger beoordeeld, want de Unie wil problemen met democratische waarden achteraf vermijden. Of kijk naar Cyprus, zulke economische toestanden zorgen ervoor dat de toetredingsvoorwaarden strakker worden. Landen blijven zo langer in de wachtkamer zitten.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier