Overkapping van de Ring? Overkapping van politieke fatsoen

Over een ‘perfect financierbaar project’ in het Antwerpse.

Het politieke jargon heeft er sinds deze verkiezingscampagne definitief een nieuw begrip bij: ‘overkapping’. Gemeten aan de ijver waarmee een aantal Antwerpse politici dat debat voert, is dit hét thema voor de inwoners van de grootste stad van Vlaanderen: dé overkapping van dé Ring.

Het beperkt zich niet alleen tot de politiek. Er is ook steun van plaatselijke activisten. De onvermijdelijke Manu Claeys (het is ook bedoeld als geuzennaam) hielp eerst de Lange Wapper naar beneden halen, is nog altijd bezig met de sabotage van het BAM-tracé, maar werpt zich alvast op als eerste der overkappers.

Het idee wordt uitgedragen door een handjevol politici van wie de actieradius zich beperkt tot Antwerpen omdat ze niet goed genoeg zijn voor Brussel. Voor hen klinkt het idee even simpel als geniaal en biedt het een oplossing voor ongeveer alles. Het zit zo. De Ring rond Antwerpen beslaat een geweldige oppervlakte. De Ring zorgt ook voor geluidsoverlast en vervuiling. Als de Ring overkapt wordt, verdwijnen de auto’s uit het gezicht en komt er geweldig veel open ruimte bij. Hoe klinkt ‘eureka’ in het Antwerps?

En over het prijskaartje moeten we vooral niet sikkeneurig doen. In Antwerpen zijn ze namelijk best wat gewoon. Het Oosterweelproject begon met een raming van iets minder dan 1 miljard euro, vandaag tollen (naargelang van het gekozen scenario) bedragen van 3 tot 4 miljard euro en meer. Dat geld is nog niet uitgegeven of de plannen voor de overkapping zijn er al. Die kost 40 miljoen euro per 250 meter, dus 160 miljoen euro per overkapte kilometer. In totaal is de Ring zeventien kilometer lang, maar gelukkig hoeft (of kan) niet de hele lengte overkapt te worden.

Ere wie ere toekomt, Manu Claeys maakte een concrete berekening. De Antwerpenaar betaalt goed 300 miljoen euro. En in één adem heeft hij ook de ‘hogere overheden’ – de gewone belastingbetaler, u en ik dus – bij de lurven. Ook ons wordt vriendelijk verzocht een bedrag neer te tellen dat zweeft tussen ruwweg 300 en 650 miljoen euro. Volgens lieden als Claeys is dat ‘perfect financierbaar’. Dat zit helemaal in de lijn van de traditie van de vroede traditie in zijn stad. In de jaren zestig had ook Antwerpen per se een metro nodig. En ook toen zou dat best betaalbaar zijn. Zeker omdat ook toen de Vlaamse belastingbetaler meebetaalde. Tot Luc Van den Bossche in de vroege jaren negentig een van zijn beste bestuursdaden ooit stelde en Bob Cools cum suis toeblafte dat ze hun schulden voortaan zelf konden aflossen. In Antwerpen vinden ze dat nog altijd een schande. Elders staat het bekend als een schoolvoorbeeld van goed en daadkrachtig bestuur.

Ook bij de overkapping gaat het om een prijskaartje waarvan zelfs de fans van het project nu al toegeven dat het kan oplopen tot een miljard euro. Ga dus weerom maar uit van een budgetoverschrijding tot drie, vier miljard. En zelfs wie dat doemscenario voorbarig vindt en houvast zoekt bij Claeys’ cijfers, kan toch kranten lezen? Die weet ook dat er sociale spanningen dreigen in het land omdat de Vlaamse regering een bijkomende en bijzonder zware sanering moet doorvoeren? Namelijk een operatie van… 100 miljoen euro. Naar Antwerpse normen: amper 100 miljoen euro. En dat terwijl in heel Europa steeds wanhopiger beleidsvoerders tot zuinigheid worden verplicht, en terwijl in heel Vlaanderen honderden ziekenhuizen, culturele centra, scholen en sociale organisaties de bodem van de kas schrapen om toch maar de nodige middelen te vinden voor echt essentiële uitgaven. Nergens blijft het bakken van lucht zo duur als in Antwerpen.

Walter Pauli