Twee fotografen, twee werelden

Het is evident dat iedere fotograaf en zijn werk een eenheid vormen waarbij temperament, geaardheid, achtergrondfactoren hun rol spelen. Twee recente tentoonstellingen bewijzen dit eens te meer.

Niels Donckers (Antwerpen, 1969) is een gevestigde waarde in de Belgische fotografiewereld. Hij specialiseerde zich in architectuurfotografie in de meest brede zin en werd ook daarom geselecteerd door de Vlaamse Bouwmeester om een opdracht uit te voeren. Ook het Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst Middelheim deed op hem beroep om impressies om en rond het park te visualiseren. Zijn foto’s zijn technisch onberispelijk en afstandelijk, Ze zijn niet emotioneel bedacht maar eerder gekozen met een rationele kijk op gebouwen die hem om een of andere manier boeien. Dat is zeker het geval in zijn vroeger werk waarbij hij locaties zocht en vond die als een soort monumenten in hun omgeving functioneerden. De schaal van de gebouwen werd nooit gemarkeerd door de aanwezigheid van personen maar was duidelijk meetbaar door het standpunt dat de fotograaf in nam ten opzichte van zijn onderwerp.

In zijn jongste expositie toont hij werken die een enigszins andere weg opgaan. Het is niet dat ze minder doordacht zouden zijn maar men merkt een andere, meer soepele benadering van het onderwerp en dat duidt op een verandering in zijn observatie van de omgeving. De relatie tussen natuur en gebouw is duidelijker, licht frivole elementen milderen het rigoureuze dat zijn vroeger werk kenmerkten. Ook de formaten zijn minder monumentaal en, mede door de keuze van sommige onderwerpen, lijken bepaalde beelden geïnspireerd door schilderijen. Het is aan te voelen dat poëtische en soms zelfs licht ironische elementen in zijn werk geslopen zijn en er nu een subtiliteit aan geven die eerder nauwelijks merkbaar was. Neem nu “Valeska” (2010), een foto van een hoekhuis, ergens in Duitsland. De fotograaf positioneerde zich op een plaats waarbij de twee zijgevels zichtbaar zijn. Bij het linkse gedeelte is de gevelpartij volledig vlak gemaakt, gemoderniseerd, terwijl bij de rechterkant het wat barokke originele aspect behouden bleef. Dat contrast dat een passieve voorbijganger zeker ontgaat vind Donckers nu net interessant en met een knipoog een foto waard. Idem dito voor “Café” (2013), weer een hoekgebouw waar de rechterkant normale ramen heeft maar de linkerkant een dode muur werd en het midden nog de oude inkom verraadt maar nu dichtgemetseld werd. Het zou best kunnen dat de fotograaf niet alleen maar geboeid was door het nu ontstane architecturale misbaksel maar er ook, bescheiden, een kritische noot aan toevoegt over de verloedering van een stadsbeeld. Er is een andere foto van een haag “Haag” (2014) geschoren in een liggende onregelmatige vorm van, zeg maar, een gebruikte baksteen met op de achtergrond, als een decor voor de hoofdrolspeler, enkele herfst gekleurde bomen. Totaal anders is “Gas” (2012), een constructie van een wit, schijnbaar nutteloos buizenspel dat in beeld werd gezet als een cynisch stilleven. Zoals “Orchidee” (2014) dat een duidelijke connotatie heeft met een 19^e eeuws schilderij. Niels Donckers toont met deze tentoonstelling dat hij nog lang niet aan het eind van zijn latijn is en dat we nog boeiend werk mogen verwachten.

Van een heel andere teneur is het oeuvre van de piepjonge Lara Gasparotto (Luik, 1989). Haar werk is heel heterogeen en ze fotografeert wat er rond haar gebeurt, haar omgeving, haar leven, haar reizen. Zelf zegt ze dat het een verheerlijking is van het leven en de vrijheid. Het is een spontane weergave van wat ze op haar weg ontmoet. Mensen zijn voor haar belangrijk, het kunnen vrienden zijn maar ook anonieme personen in de stad. Ook de natuur speelt een belangrijke rol, onopvallende delen er van, een bos, wat bodembedekkende veldbloemen, wildgroeiend struikgewas, wolken met rondvliegende vogels. Maar ook de skyline van een stad.

Ze is op haar best wanneer ze vrienden en vriendinnen spontaan in beeld brengt in hun intimiteit of soms duidelijk geregisseerd. Het is een spagaat tussen betrokkenheid en afstandelijkheid, niet gespeend van enig voyeurisme. Men voelt dat er nog geen duidelijke keuzes werden gemaakt en dat ze alle wegen nog vrij laat. De wereld ligt voor haar open en gulzig snoept ze van alle elementen die hij haar biedt. Zowel in kleur als in zwart-wit bewijst ze dat ze haar vak beheerst, nog wat wild rond zich heen kijkend maar ze moet evolueren naar projecten die homogener worden. Het is werk van een jong talent dat iets meer diepgang verdient. De kennis heeft ze al, nu nog de structuur. Maar voorlopig trekt ze vooral de aandacht door haar spontaneïteit en dat is dan ook weer een kwaliteit.

Tentoonstellingen : “Niels Donckers” Antwerpen, Galerie Annie Gentils, nog tot 3 mei. – “Lara Gasparotto”, Antwerpen, Galerie Stieglitz19, ook tot 3 mei.