Terrorisme neemt toe: ‘militaire actie alleen heeft nooit terreur kunnen stoppen’

Strijders van Islamitische Staat in voormalig Syrische bolwerk Raqqa, van waaruit de terreurgroep nu verdreven is. © reuters
Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

In één jaar tijd is het aantal slachtoffers van terrorisme in de wereld met 61 procent toegenomen. Sinds 2000 zijn vier terreurbewegingen, waaronder het jonge Islamitische Staat, verantwoordelijk voor de meeste van de 107.000 doden.

Het aantal slachtoffers van terrorisme in de wereld is enkel in 2013 al toegenomen met 61 procent van 11.133 naar 17.958. Dat blijkt uit een rapport van de Global Terrorism Index (GTI) – dat uitgaat van de Instituut voor Economie en Vrede – waarin de evolutie van terreur sinds 2000 werd nagegaan. Sinds dat jaar zijn meer dan 107.000 mensen omgekomen in zo’n 48.000 terreuraanslagen.

Terrorisme neemt toe: 'militaire actie alleen heeft nooit terreur kunnen stoppen'
© Vision of Humanity

En 80 procent van die slachtoffers bleek in 2013 slechts in vijf landen geconcentreerd te zijn: Irak, Afghanistan, Pakistan, Nigeria en Syrië. Irak blijft het zwaarst getroffen land met 2.492 aanslagen waarbij 6.362 mensen het leven lieten in 2013: een toename van 164 procent in vergelijking met 2012.

Islamitische Staat: jongste beweging in lijst

Uit de meest getroffen landen kan ook al afgeleid worden welke terreurorganisaties het meeste bloed aan hun handen hebben. Vier terreurbewegingen zijn verantwoordelijk voor de meerderheid, 66 procent, van de acties tussen 2000 en 2013. Al-Qaida staat daarbij voorop met 1089 aanslagen, 8585 doden en 12.185 gewonden. Daarop volgen de taliban die vooral in Afghanistan en Pakistan actief zijn, Boko Haram dat in Nigeria terreur zaait en tot slot de jongste beweging in de lijst, Islamitische Staat voerde sinds zijn ontstaan in 2013 al 492 terroristische acties uit met 3.111 doden en 8.081 gewonden, aldus het rapport.

‘Terrorisme ontstaat niet zomaar’

Uit de GTI blijkt bovendien dat armoede, onderwijs en de meeste economische factoren niet met terrorisme geassocieerd worden. Het zijn drie andere factoren die meestal bepalen of een land vatbaar is voor terreur. Het gaat over grote vijandigheid tussen verschillende etnische, religieuze en/of taalgroepen binnen een land en een gebrek aan cohesie tussen die groepen. Ook heeft geweld dat door de staat ondersteund wordt, invloed: zoals executies buiten de wet om, het onderhouden van een politieke terreur en het schenden van de mensenrechten. Andere meer gewelddadige acties spelen eveneens een rol: georganiseerde conflicten waarbij doden vallen, gewelddadige protestacties, het geweld bij misdrijven en de perceptie van criminaliteit.

‘Terrorisme ontstaat niet uit het niets’, meent Steve Killelea van het Instituut voor Economie en Vrede in het rapport. ‘Door de factoren die met terreur geassocieerd worden, te identificeren, kan een beleid op de lange termijn worden ingezet. Zo kan het onderliggende milieu dat het terrorisme voedt, verbeterd worden.’

Van terrorisme naar politiek proces

De Index publiceerde tevens een lijst van dertien landen die volgens bovengenoemde factoren momenteel meer risico lopen om ook slachtoffer te worden van verhoogde terreur. Het gaat voornamelijk om Afrikaanse landen (Angola, Burundi, Centraal Afrikaanse Republiek, Ivoorkust, Ethiopië, Mali en Oeganda), maar ook veel landen in het Midden-Oosten en Azië lopen volgens het rapport gevaar (Bangladesh, Iran, Israël, Myanmar en Sri Lanka). Tot slot staat ook één Latijns-Amerikaans land in de lijst: Mexico.

Het rapport wijst erop dat ‘militaire acties op zichzelf zelden verantwoordelijk zijn geweest voor het einde van terreurbewegingen’. Daarmee wordt meteen gedacht aan de internationale coalitie van de Verenigde Staten die nu in Syrië en Irak actie onderneemt tegen IS. ‘Sinds de jaren ’60 werden de meeste terroristische groepen gestopt doordat ze gingen deelnemen aan het politieke proces en een legitieme politieke partij werden. Of ze werden opgebroken door het werk van inlichtingendiensten’, klinkt het.

Maar, zo voegt Huffington Post een gedachte aan het rapport toe, hoewel de cijfers de hoogte inschieten, komen vandaag nog vaker mensen om bij moorden dan bij terroristische aanslagen, met 40 keer meer kans om het slachtoffer te worden van een moord dan van een terreurdaad.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content