‘Splinters van het kruis van Jezus: wat geef je cadeau aan een vers gekroonde vorst?’

‘Het Vaticaan heeft de lat zo gigantisch hoog gelegd dat daar volgens mij niemand overheen kan’, schrijft Lia Van Bekhoven over het pauselijk cadeau voor de kroning van King Charles zaterdag in Westminster.

Je zal maar gevraagd zijn om de kroning van koning Charles bij te wonen nu zaterdag in Westminster Abbey. (Mijn uitnodiging zit nog in de post). Behalve een klerencrisis, want wat doe je aan op een gebeurtenis die even zeldzaam is als het fenomeen van een zwangere pandabeer, is er de kwestie van het cadeau. Wat geef je een vers gekroonde vorst die praktisch de hele kustlijn van de Britse eilanden tot zijn bezit mag rekenen, de enige is die de witte zwanen in het koninkrijk mag eten en meerdere gouden koetsen tot zijn beschikking heeft?

Het Vaticaan schoot bij mijn weten als eerste uit de startblokken. De paus beloofde koning Charles twee splinters van het kruis waaraan Jezus gestorven is. Waarmee de lat zo gigantisch hoog gelegd is dat daar volgens mij niemand overheen kan. Wat blijft er nog over voor andere gekroonde en ongekroonde gasten om mee te nemen naar Londen? Een teennagel van Toetanchamon? De staart van de moeder van Bambi?

Afgezien nog van de vraag of die splinters authentiek zijn. Want ook al kwamen ze van een kruis dat tweeduizend jaar oud is -blijft gekapt hout zo lang goed?- hoe weet je dat dit kruis het enige echte is? Stond er ‘Jezus’ op geschreven? Zou het jarenlang, stoffig en vergeten, bij de nazaten van Simon van Cyrene op zolder gelegen hebben?

Ik lees in The Times dat de discussie over de authenticiteit van het kruis van Jezus eeuwenoud is. Het Vaticaan zou in de loop der tijden zoveel splinters naar verre kerken gestuurd hebben dat je van al dat hout, volgens de 16de eeuwse John Calvin, een vrachtschip had kunnen bouwen.

In de bijbel wordt nergens gerept over wat er gebeurde met het kruis nadat de overleden Jezus eraf gehaald was. Volgens een legende zou Helena, de moeder van de Romeinse keizer Constantine I, het kruis van de berg van Golgotha gehaald hebben om het een veilig onderkomen te bezorgen in het jaar 326. Historici die de verslagen uit die tijd daarop nageslagen hebben, zijn er niets van tegen gekomen. Maar geen zorg. De Britse kwantiteitsbladen opereren ook probleemloos onder het adagium dat sommige verhalen te goed zijn om na te trekken.

Tegen het einde van de vierde eeuw werd als feitelijk aangenomen dat Helena ‘de aarde opende, zand wegvaagde en drie kruizen vond die in slechte staat verkeerden’. Een ervan genas een zieke vrouw die het hout aanraakte. Het schijnt het startsein geweest te zijn voor het versturen van houtsnippers naar alle uithoeken van de christelijke wereld waar het bezit van relikwieën van een onbeduidende kapel een succesvol bedevaartsoord kon maken. Pas veel later zouden toeristen aan koopmannen die in het midden-oosten bij een opgegraven Romeinse villa in tegeltjes handelden, vragen om een certificaat van authenticiteit.

En omdat het vaticaan geschenken niet via een keuzemenu van Amazon in cadeauverpakking verstuurt (‘Kies hier voor optie extra chocolade’)  hebben zilversmeden in Wales met 267.000 hamerslagen een nieuw kruis vervaardigd waarin de houtsnippers verwerkt zijn, gezet achter een roze kristallen edelsteen. Zo is definitief voorkomen dat de kruissplinters als tandenstoker gebruikt worden. Het Kruis van Wales, geplaatst op een staf vervaardigd van hout van een boom die door de wind omver geblazen is (certificaat van oprechtheid voorhandig) en gevat in plaatselijk leisteen (idem) zal zo de processie in de Abbey voorgaan.

Het zal Charles vermoedelijk niet gaan om de waarachtigheid van de houtsnippers maar om het feit dat het pauselijk cadeau bijna vijf eeuwen nadat de Engelse koning Hendrik VIII geexcommuniceerd werd door Rome, een verzoeningsgebaar is.

Maar toch. In tijden van fake news kan ik de koning garanderen dat als de uitnodiging voor Westminster Abbey straks op mijn mat landt, ik een cadeau zal kopen dat binnen seconden geverifieerd kan zijn, en niet ouder is dan luttele dagen.