Nieuwe termijn voor 85-jarige Wade in Senegal?

De presidentsverkiezingen in Senegal zorgen voor heel wat onrust in het land. Aan de basis daarvan ligt de betwiste kandidaatstelling van de huidige president, de 85-jarige Abdoulaye Wade.

Volgens de Senegalese grondwet mag een president maximaal twee ambtstermijnen aanblijven. Huidig president Abdoulaye Wade meent echter dat die wet niet op hem van toepassing is. Hij argumenteert dat omdat de regel pas werd ingevoerd op het einde van zijn eerste termijn en geen terugwerkende kracht heeft, hij recht heeft op een derde ambtsperiode. Het Grondwettelijk Hof van Senegal volgt hem daarin.

Maar volgens de oppositie bestaat het Hof volledig uit aanhangers van president Wade. Het besliste eerder trouwens ook de kandidatuur van oppositiekandidaat en bekend zanger Youssou N’Dour niet toe te staan. Hij zou niet genoeg handtekeningen verzameld hebben om deel te mogen nemen. Maar liefst veertien andere kandidaten zijn wel door het Grondwettelijk Hof aanvaard.

Opstanden en straatgeweld

Ondertussen leidde president Wade’s kandidatuur al tot grote opstanden en straatgeweld. Het kwam verschillende keren tot een confrontatie tussen oppositieaanhangers en politie. Daarbij vielen de afgelopen dagen zes doden en honderden gewonden. Ook N’Dour bevindt zich tussen de slachtoffers. De leider van de burgerbeweging ‘Ik ben betrokken’ raakte gewond aan zijn linkerbeen maar Charles Faye, adviseur van de beweging, liet weten dat N’Dour er geen staatszaak van wil maken. Volgens N’Dour is de eis van de oppositie veel belangrijker dan zijn ongemak.

Die eis is dan ook simpel: president Wade moet vertrekken. De oppositie liet weten geen rekening te zullen houden met de resultaten van de huidige president. Ze dreigt ermee, indien nodig, het land onbestuurbaar te maken. Dat meldt De Morgen.

De oppositiekandidaten zijn verenigd in het platform M-23. Het platform bestaat naast de oppositie vooral uit burgerbewegingen en is samen met jongerenvereniging ‘Y’en a marre’ vooral populair in hoofdstad Dakar en de bijhorende buitenwijken. De twee groepen zijn er in geslaagd heel wat nieuwe kiezers zich te laten registreren om te gaan stemmen.

‘Ik ben het beu’

‘Y’en a marre’ betekent zoveel als ‘Ik ben het beu’ en wordt samen met bevriend journalist Fadel Barro geleid door rappers Kilifeu en Thiat. Ze zijn geen uitzondering in de protestbewegingen die momenteel in Senegal de straat opkomen. De betogingen worden vooral gedragen door burgerbewegingen, kranten en allerhande bekende gezichten. Volgens Time Magazine is de samenstelling van de bewegingen tekenend voor het huidige klimaat in Senegal. Los van hun onvrede over president Wade hebben de Senegalese burgers de buik vol van alle politieke leiders in het land.

De groepen steunen ook niet zomaar een specifieke oppositiekandidaat maar roepen het Senegalese volk op om te voldoen aan hun burgerplicht en er proactief op toe te kijken dat de democratie in het land bewaard wordt. Ze menen dat Senegal de leiders zal krijgen die het verdient. Of dat nu goede of slechte leiders zijn hangt af van de mensen zelf. De bewegingen en sommige oppositiekandidaten willen zich ook niet beperken tot enkel Senegal. Ze hopen dat hun inspanningen misschien het vuur aan de lont kunnen zijn van een soort ‘Afrikaanse lente’, waarbij eindelijk komaf wordt gemaakt met de overgebleven alleenheersers op het continent.

Een model voor de regio

Senegal staat bekend als een van de politiek stabielste landen in West-Afrika en wordt als een model voor de regio gezien. Het land geniet persvrijheid en de meeste regeringsleden zien zichzelf eerder als dienaars van de republiek dan als aanhangers van een bepaalde politieke partij. Het leger houdt zich buiten de politiek. Er is zelfs nooit een militaire coup gepleegd in het land, wat een uitzondering is voor de regio. Daarenboven staat het regeringsapparaat bekend als verantwoordelijk en respectvol voor de rechten van de burgers. Dat staat te lezen in een rapport van Paul Melly van NGO Chatham House.

President Wade wordt internationaal gerespecteerd en zijn verkiezing in 2000 betekende zelfs een grote stap voorruit voor de democratie in het land. Vandaar dat zijn koppigheid omtrent zijn kandidatuur nu zo alarmerend is. Ook de internationale gemeenschap, Frankrijk en de VS op kop, zouden hem liever niet opnieuw verkozen zien.

Sleutelen aan de grondwet

President Wade’s kandidatuur is echter niet de enige reden voor de ontevredenheid van het volk en de oppositie. Ook het uiteenvallen van politieke allianties en de verspreiding van corruptie zorgen volgens het rapport voor spanningen. Daarbovenop sleutelt Wade graag aan de grondwet en verlopen de ontwikkeling en economische vooruitgang van het land niet naar behoren.

Wade is ondertussen 85-jaar oud en gelooft dat Senegal zijn leiderschap nodig heeft. Daarnaast is de macht de afgelopen jaren vooral in zijn handen geconcentreerd geweest en heeft hij zowat alle beslissingskracht naar zich toegetrokken.

De aankomende verkiezingen en het resultaat kunnen het einde beteken van de relatieve stabiliteit in het land en daarmee een ankerstaat in de regio wegnemen. De oppositie zal een overwinning van Wade niet accepteren, wat hoogstwaarschijnlijk voor verdere onrusten in Dakar zal zorgen. De hele situatie baart ook de buurlanden en bondgenoten zorgen. Het vooruitzicht van een president die niet wil vetrekken is dan ook zeer onrustbarend voor de regio. De militaire kracht die nodig was om ex-president Laurent Gbagbo uit Ivoorkust te verwijderen zit namelijk nog zeer vers in het geheugen. (PC)