Jeb Bush: de mooie afscheidswoorden van een gevallen topfavoriet

Hij had het geld, hij had de familie, hij had de ervaring en de raadgevers. Na een rampzalig resultaat in South Carolina heeft Jeb Bush zijn campagne beëindigd.

Toen hij op 15 juni vorig jaar zijn campagne officieel in twee talen aankondigde, werd door medewerkers de term ‘shock and awe’ in de mond genomen. De campagne stond zo sterk dat alle tegenstand zou wegkwijnen. Om die reden had Jeb zolang gewacht om zijn campagne officieel aan te kondigen Zolang ze niet officieel was, kon hij naar hartenlust geld inzamelen voor zijn SuperPAC. Zijn vermogen om geld te vinden was spectaculair. Zijn SuperPAC zamelde volgens de recentste officiële cijfers 118 miljoen dollar in. De Bush-campagne vond daarnaast nog eens 31,9 miljoen dollar aan eigen geld. Alles samen had hij een oorlogskas van 150 miljoen dollar.

Tijdens zijn aankondiging dweepte Jeb met zijn competentie, met zijn conservatisme, met zijn verleden als gouverneur van Florida, zelfs met zijn buitenlandadviseurs (die hij grotendeels overnam van grote broer en ex-president George W. Bush).

Dat gaf al problemen. Hadden kiezers echt zin in nog eens een Bush? Hadden ze zin in nog eens een gevecht tussen een Bush en een Clinton? Was er trouwens wel zoveel verschil tussen die twee, of vormden ze samen Clush? Jeb probeerde dat op te lossen met zijn slogan: Jeb! De familienaam was nergens te bespeuren. “Ik ben mijn eigen man”, zei hij, manmoedig.

Geld is relatief

Maar de dag nadat Jeb zijn campagne lanceerde, op 16 juni, kwam er een tornado langs in de vorm van Donald Trump. Jeb Bush leek altijd al een houten klaas, maar nu was hij ineens een sul. “Low energy”, zoals Trump bleef herhalen, “Heeft geen benul’. Hij had dan nog het nadeel van een Mexicaanse echtgenote. En dat met een Trump die Mexicaanse migranten en verkrachters gelijkschakelde. Jeb zelf had over illegale migratie gesproken als “een daad van liefde”. In een golf van woede en anti-establishmentkandidaten was Jeb hopeloos verkocht aan dat establishment en haar geld, aan de oude aanpak van migratie.

Jeb droeg zelf ook bij tot zijn sullig imago door dagenlang geen antwoord te vinden op de vraag of hij, met de informatie van vandaag, zou doen wat zijn broer had gedaan, en Irak binnenvallen.

De potentiële koploper werd in enkele dagen voorbijgestoken door Trump, hij werd voorbijgestoken door zijn vroegere poulain Marco Rubio, hij werd voorbijgestoken door Ben Carson, Ted Cruz.

Hij had beloofd een positieve campagne te zullen voeren, maar toen hij maar wegdeemsterde en geen weerwoord vond voor de mokerslagen van Trump begon hij miljoenen uit te geven aan negatieve advertenties. Zijn campagne gaf meer uit dan wie ook voor minder resultaat dan ooit, meer geld per kiezer dan wie dan ook. Hij werd een levend bewijs dat geld uiteindelijk ook relatief kan zijn in politiek.

Zijn campagne werd een stuurloos schip. De ene dag voerde hij campagne als Jeb! De andere dag trommelde hij broer en moeder op. Zijn tv-debatten waren lamentabel, en men begon te zeggen dat hij het goed deed als hij eens niet was afgegaan, niet was afgetroefd door Trump, niet over zijn tong was gestruikeld.

Liefdesverklaring

Maar bovenal: er leek nooit een goede reden te zijn om op hem te stemmen. Er leek geen goede reden te zijn om hem als president te verkiezen. Waarom wilde hij het worden? Was het niet vooral omwille van de familietraditie? Zijn vader was het geweest, zijn broer ook, en wat doe je dan op familiebijeenkomsten? Van hem werd gezegd dat hij de meest competente van de drie was, de slimme broer, als verschillend van George W. Maar het vuur ontbrak.

Het duurde tot zijn emotionele afscheidswoorden eer hij echt een snaar raakte.

Zelfs die afscheidstoespraak, nadat hij minder dan 8 procent behaalde in South Carolina, en ongeveer 14 procent minder dan de derde plaats die hij had geambieerd, was niet heel bevlogen: “De mensen van Iowa, New Hampshire en South Carolina hebben gesproken, en ik respecteer hun beslissing”. Tot hij (op 6’16” van de bovenstaande opname) aan zijn vrouw dacht. “Vannacht”, sprak hij, tranen verbijtend, “slaap ik bij de beste vriend die ik heb, bij de liefde van mijn leven”.

Het leek een beter vooruitzicht dan het presidentschap. Het leek, op basis van de reactie van Columba, voor een keer een realistisch vooruitzicht.