Donald Trump bekampt nu ook het alfabet tijdens voorverkiezingen

Donald Trump © REUTERS
Rudi Rotthier

In West-Virginia maak je als delegate meer kans als je een naam hebt met een lage letter in het alfabet. In Pennsylvania blijven de meeste delegates ongebonden, wat de kiezer ook doet. Donald Trump doet in zijn zoektocht naar 1.237 delegates vreemde ontdekkingen.

Al enige weken wordt de Republikeinse koploper Donald Trump in technische gevechten om delegates geklopt door zijn rivaal Ted Cruz.

Woensdag deed de Boston Globe, de toonaangevende krant van Boston, haar beklag over het feit dat Cruz, die vierde eindigde in de staat Massachusetts, met amper 9 procent van de Republikeinse stemmen en ver achter op Trump die 49 procent behaalde, zo langzamerhand evenveel delegates aan zich gekoppeld heeft als The Donald. Trump won de stemmen, en de trouw van de delegates voor de eerste stemronde tijdens de partijconventie, maar Cruz speelt het zo dat de delegates die aan Trump worden gekoppeld toch in eerste instantie Cruz-sympathisanten zijn, die vanaf een tweede ronde voor de senator uit Texas zullen kiezen.

Het is niet, aldus de krant, dat Cruz regels overtreedt, of dat hij, zoals Trump suggereerde, corrupt is, dan wel sjoemelt – het zijn de regels niet deugen. Die regels geven Cruz de kans delegates te ‘stelen’ (als het volgens de regels gebeurt is het zelfs geen diefstal)

De voorbije weken won Cruz delegates in Colorado tijdens een soort speed-dating. Cruz argumenteert dat Trump zich maar had moeten informeren over de regels die in deze staat in augustus gewijzigd werden.

Anderen stellen dat Trump uiteindelijk, met minder dan 40 procent van de stemmen, proportioneel te veel delegates heeft gewonnen (voor de eerste ronde) – dat komt omdat vele Republikeinse voorverkiezingen de koploper buiten proportie belonen. Wat er ook van zij: het is niet altijd die kiezer die bij de Republikeinen beslist, en soms verre van (dat hoeft ook niet, een partij is een privéorganisatie die niet aan regels van billijkheid moet voldoen).

Ongebonden in Pennsylvania

Nu echt alle delegates voor hem tellen op weg naar een mogelijke meerderheid van 1.237 staat Trump voor enkele moeilijke klippen. Volgende week wordt in de staat Pennsylvania gestemd. Trump staat ver voorop in de peilingen, maar van de 71 delegates worden er slechts 17 verdeeld volgens de stemmen en toegekend aan de winnaar. De overige 54 worden verkozen zonder dat ze een voorkeur van kandidaat bekendmaken en ze blijven ongebonden op de conventie. Pennsylvania is al langer een staat die ongebonden delegates produceert. Dat kwam uittredend president Gerald Ford handig uit toen hij in 1976 geen meerderheid had in zijn duel met Ronald Reagan. Reagan dacht het handig te spelen door een kandidaat vicepresident uit Pennsylvania voor te stellen, maar Ford won de delegates op een andere manier voor zich (onder meer door ze uit te nodigen voor een staatsdiner met koningin Elizabeth, of door ze in Air Force One te laten meevliegen) en hij werd de genomineerde.

Trump zei aan de New York Times in een interview dat woensdag verscheen: “Bij de Republikeinen is het systeem dat je delegates kunt kopen als je dat wilt. Je kunt alles doen wat je wilt, tenzij cash geven. Ik kan dat spel beter spelen – ik kan ze in een 757 naar Mar-o-Lago vliegen (zijn club in Florida), ik kan ze naar Californië vliegen waar ik een ongelofelijke eigendom heb, bij de oceaan. Maar het is een slecht systeem. Je koopt de verkiezingen.”

Alfabetisch in West Virginia

In West Virginia, waar begin mei wordt gekozen, moeten kiezers behalve voor presidentskandidaten ook voor delegates kiezen. Er wordt, volgens nieuwssite Politico, in een zes pagina’s tellende kiesbrief geen uitleg verschaft, maar het komt erop neer dat men de delegates heel strategisch moet aanduiden.

“Zelfs Einstein zou moeite hebben om het selectieproces te begrijpen”, aldus Mike Stuart, campagneleider voor Trump in de staat.

“Het selectiesysteem is bewust gecompliceerd gemaakt”, zegt hij nog, “Het is niet alleen slecht, het is wellicht het slechtste in het land”.

Kiezers in West Virginia kunnen voor presidentskandidaten opteren, en alle afgehaakte kandidaten staan ook nog op de lijst, dus die kan men ook nog uitverkiezen. Als men een stem heeft uitgebracht op een presidentskandidaat kan men ook nog kiezen voor lokale posten. Daarna volgt een lijst met 220 kandidaat-delegates, waaruit men moet kiezen (ook weer met delegates voor bijvoorbeeld Marco Rubio, die niet langer kandidaat is). In totaal zullen er 22 delegates verkozen worden. Cruz heeft 36 kandidaten op de lijst gezet, Trump 31, John Kasich kwam niet verder dan 10.

Kiezers (die in het verleden vaak de moeite niet namen om voor delegates te kiezen), moeten idealiter 22 namen aanduiden, en daarbij rekening houden met hun herkomst. Er mogen er maar 2 uit dezelfde plaats komen bijvoorbeeld. Wie dergelijke bepalingen overtreedt, of wie de tel kwijt raakt en 23 delegates aanduidt, verliest al haar of zijn delegate-voorkeuren. Op dat moment wordt er automatisch gekozen, met om onduidelijke reden voorkeur voor kandidaten die laag in het alfabet staan (van welke kandidaat ook). Kandidaat-delegate Bob Adams, die aan Ted Cruz gekoppeld is, is volgens het systeem zo goed als zeker verkozen, gewoon op basis van zijn familienaam.

Al die regels zijn bekend bij partijbonzen, maar worden niet aan de kiezers uitgelegd en staan zeker niet op de kiesbrief.

In gemiddelde kiesjaren doet het er niet toe hoe onlogisch West Virginia kiest in mei, omdat tegen dan de nominatie al vastligt. Dit jaar, echter, met een nipte verkiezing, wordt elke hobbel in het parcours van levensbelang.

Chaos

In de ene staat kunnen Republikeinen voor delegates kiezen, in de andere bepaalt de partijleiding de delegates. Er is ook, stelt de Boston Globe, een geweldig onevenwicht in stemmen die vereist zijn voor een delegate. 1 stem in de Bronx, New York, waar zo goed als geen Republikeinen wonen, is evenveel waard als 46 stemmen in delen van de staat Illinois. Met enkele handenvol stemmen in de Bronx kies je een delegate.

De Republikeinen argumenteren dat ze de regio’s hun macht wil laten, maar de warboel is gewooot, aldus de Globe, de Republikeinen moeten tegen de volgende keer orde op zaken stellen.

Partner Content