Oud-president Donald Trump was op 6 januari de ‘hoofdaanstoker’ van de bestorming van het Capitool in Washington. Dat was woensdag de rode draad door het betoog van de Democratische aanklagers op het impeachment-proces. Sommige Republikeinen waren onder de indruk van het vertoonde videomateriaal.
Hoofdaanklager Jamie Raskin vatte die lijn van ‘hoofdaanstoker’ samen op de tweede dag van het tweede afzettingsproces van Trump in de Amerikaanse Senaat betoogd.
‘Trump was geen onschuldige toeschouwer’, zei de Democratische Afgevaardigde uit de staat Maryland. ‘Donald Trump verzaakte aan zijn rol als opperbevelhebber en werd de hoofdaanstoker van een gevaarlijke opstand’.
Een president kan niet aanzetten en ‘verwachten op de betaalrol te staan als opperbevelhebber’, zei de grondwetspecialist. ‘Dit was de ergste schending van de presidentiële eed in de geschiedenis van de Verenigde Staten.’
Volgens Raskin is de menigte Trump-aanhangers naar het Capitool gestuurd ‘door de president, zij was (daartoe) uitgenodigd door de president van de Verenigde Staten.’
De aanklager zei dat de toenmalige president ‘genoot’ van het moment en dat hij tweets de wereld instuurde om de meute nog meer aan te porren. Terwijl de bestorming bezig was, sympathiseerde hij met hen, aldus nog Raskin.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Drie zinnetjes komen telkens terug
Als een van de aanklagers in het afzettingsproces van Donald Trump heeft Joe Neguse woensdag een tijdlijn geschetst van wat er aan de bestorming van het Capitool is voorafgegaan en daarbij gebuikte de beschuldigde steeds maar opnieuw drie zinnen, zo berichtten Amerikaanse media.
De ‘meute was gesommeerd, bij elkaar gebracht en opgestookt’ door Trump. Hij deed dit om een machtswissel te stoppen zodat hij aan de macht kon blijven, zelfs al had hij de verkiezingen verloren’, betoogde de Democraat uit Ohio.
De gebeurtenissen van 6 januari waren te ‘voorspellen’ en te ‘voorzien’, want de aanhangers van Trump waren ‘goed georchestreerd’. De week daarvoor had de toenmalige president niet opgehouden drie zinnen te spuien die voor zijn aanhang een bijzondere betekenis hadden: ‘de grote leugen’ (Trump die valselijk zei dat de verkiezingen waren vervalst), ‘Stop de diefstal’ waarmee de oud-president zijn aanhang opriep om niet toe te geven, ‘vecht als een leeuw om de diefstal te stoppen’ wat voor Neguse een oproep was om de wapens op te nemen.
‘Je moet je mensen aan het vechten krijgen want je kan het land nooit met zwakte heroveren, je moet je eigen sterkte tonen en je moet sterk zijn. En we vechten, we vechten als leeuwen. En als je niet als een leeuw vecht, heb je geen land meer’, zei Trump in zijn beruchte toespraak.
Voorts heeft de toenmalige bewoner van het Witte Huis het geweld niet veroordeeld, hij zwengelde het verder aan, aldus de aanklager. Die pakte ook uit met video’s waarin relschoppers zeiden tot het geweld te zijn ‘uitgenodigd’ of ‘gemotiveerd’. Neguse hield gerechtsverslagen in verband met de bestorming voor, waarin de aangeklaagden zeiden door Trump te zijn geïnspireerd.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Trump wilde zijn aanhangers bozer en bozer maken
Een andere ‘impeachment-manager’, Eric Swalwell, hield de juryleden, die de senatoren zijn, voor dat Donald Trump zijn aanhangers ‘bozer en bozer’ wilde maken.
Nadat de miljardair de verkiezingen had verloren ‘vertelde hij zijn aanhangers dag na dag valse en vreemdsoortige leugens dat de overwinning en dat de verkiezingsuitslag was gestolen en dat (de stembusgang) vervalst was. En hij had absoluut geen grond voor zijn stellingen, maar daar ging het niet om. Hij wilde zijn basis kwader en kwader maken. En om hen boos te maken was hij bereid wat dan ook te zeggen’, aldus de Democratische Afgevaardigde uit Californië. Swalwell wees er ook op dat Trump miljoenen dollars uitgaf aan advertenties om zijn valse aantijgingen te verspreiden en mensen aan te zetten om te protesteren.
Joaquin Castro, eveneens een van de impeachmentmanagers, zei dan weer dat Trump een gevaar voor de democratie is omdat hij twijfel zaaide over de geldigheid van de verkiezingen in november. ‘Hij is er echt in geslaagd om zijn aanhangers te doen geloven dat de enige manier waarop hij kon verliezen, een vervalste stembusgang was’, zei hij. ‘En senatoren, we weten allemaal hoe gevaarlijk dat is voor ons land.’
‘Emotioneel en verontrustend’
De woorden van de managers waren soms beklijvend, maar de videobeelden die werden vertoond waren dat meer. De senatoren konden opnieuw beleven hoe vicepresident Mike Pence en zijn familie in veiligheid werden gebracht toen de manifestanten, die zijn ophanging eisten, al op een steenworp waren genaderd. Ze konden zien hoe de vroegere Republikeinse presidentskandidaat Mitt Romney door een agent werd tegengehouden toen hij per abuis de manifestanten tegemoet liep. Romney zelf had niet beseft – tot hij woensdag de beelden zag – hoe dicht hij het gevaar was genaderd. Vooral kon men zien hoe de stormers huishielden, en hoe ze de boodschappen van de president in de gaten hielden. Zijn tweets werden voorgelezen en omgeroepen.
Na de sessie van de tweede dag waren de media vooral benieuwd naar Republikeinse reacties. Degene die zich eerder tegen Trump hadden gekeerd, gaven toe onder de indruk te zijn. De Republikeinse senator Lisa Murkowski, een van de 6 Republikeinen die dinsdag voor een proces uitspraken, vindt dat de aanklagers Trump ‘behoorlijk veel schade berokkenen’. Ook haar partijgenoot Mitt Romney was onder de indruk van de presentatie van de Democratische aanklagers. ‘Emotioneel en zeer verontrustend,’ zei hij over de beelden van zijn bijna-botsing met de Trumpaanhangers.
Andere partijgenoten van Trump blijven onverminderd aan zijn kant staan. Senator Rick Scott noemde de impeachment ‘complete tijdverspilling’. Marco Rubio zei dan weer dat Trump ‘een beetje verantwoordelijk’ is voor wat er op 6 januari gebeurde.
Donderdag zetten de aanklagers hun betoog verder. Vanaf vrijdag komt de verdediging aan het woord.