Kamerlid en voormalig minister van Justitie Tony Van Parijs (CVP) vindt dat de meerderheidspartijen het snelrecht reduceren tot een gelegenheidswet voor Euro 2000, het Europees kampioenschap voetbal dat in juni in Nederland en België wordt gespeeld.

Tony Van Parijs

De CVP is een overtuigd voorstander van het snelrecht om te reageren op de straatcriminaliteit. Maar met het ontwerp dat vorige week door de Kamer werd goedgekeurd, hebben we een dubbel probleem.

Een eerste probleem is dat het snelrecht slechts op een aantal vormen van criminaliteit toepasbaar is. Het geldt alleen voor misdrijven waarop een celstraf van minimum één jaar staat. Vooral het geweld op personen, de zogenaamde slagen en verwondingen vallen daar niet onder. Daar staat maar een half jaar cel op. Iemand die op straat een oude dame toetakelt, valt niet onder het snelrecht.

De CVP-fractie stelde voor om het al bestaande snelrecht, de verschijning op proces-verbaal uit 1994, in de nieuwe wet te incorporeren. Iemand die een misdrijf begaat waarop een straf staat van minder dan één jaar, zou niet onmiddellijk worden aangehouden, maar wel op korte termijn berecht.

Het wezenloze aan het kamerdebat was dat zowel de VLD, minister van Justitie Marc Verwilghen (VLD) als commissievoorzitter Fred Erdman (SP) het met ons amendement eens waren. Maar onder druk van de Parti Socialiste (PS) hebben ze het niet goedgekeurd.

Een tweede probleem is dat de CVP wil dat er voor het snelrecht een apart kader van magistraten en griffiepersoneel komt. Het snelrecht mag immers niet ten koste gaan van de snelle afhandeling van andere dossiers. Nu komt de kaderuitbreiding er alleen in de arrondissementen waar in juni wordt gevoetbald. De rechtbanken van Dendermonde, Lokeren, Gent of Limburg krijgen dus geen extra kamers.

Volgens ons leidt dat tot rechtsongelijkheid. Een slachtoffer van een misdrijf krijgt een andere behandeling als er in zijn arrondissement wordt gevoetbald. Wat gebeurt er als de rellen elders, op trein, bus of een afgesproken terrein plaatsvinden? De minister beloofde dat de andere arrondissementen later zullen volgen, maar daarover heb ik grote twijfels. Nu al waren PS en de groenen tegen dit ontwerp. Ze lieten alleen na er de gepaste conclusie van een tegenstem aan te koppelen.

Hugo Coveliers

De CVP is slecht geplaatst om kritiek te leveren. Deze regering voert tenminste een systeem in dat zal werken. Dat zegt kamerlid Hugo Coveliers (VLD). Als sommige parketten niet willen meewerken, moeten we nadenken over de loyaliteit van de staande magistratuur.

Het uitgangspunt is dat wie op heterdaad wordt betrapt, lik op stuk krijgt en binnen de zeven dagen zijn straf kent. Het klopt dat we een aantal delicten bewust uitsluiten. De strikte slagen en verwondingen vallen niet onder het snelrecht. Maar dan gaat het alleen om slagen en verwondingen waar niets bijkomt, zoals een tijdelijke werkonbekwaamheid, een handtasdiefstal of weerspannigheid.

Dat het snelrecht niet overal toepasbaar zal zijn, is onjuist. We wilden alleen vermijden dat het snelrecht er niet zou komen precies omdat nog niet in alle 26 gerechtelijke arrondissementen bijkomende magistraten benoemd zouden zijn. Er komen extra kamers in Antwerpen, Brugge, Brussel, Charleroi en Luik.

Niets belet dat de procureur van Turnhout een beroep doet op het nieuwe snelrecht. Dat hij daarmee de gewone rechtsgang vertraagt, is flauwekul. In Turnhout zijn niet alle magistraten honderd procent bezet.

Dit is allerminst gelegenheidswetgeving. Zo’n kritiek klinkt hypocriet uit de mond van de CVP. De wetgeving van 1994 was juist ontoepasbaar omdat het veld te breed was en er geen bijkomende middelen voor werden uitgetrokken. Wij voeren tenminste een systeem in dat zal werken. De meeste parketten zullen ook meedoen. Luister maar naar de procureur van Brugge, niet te verdenken van VLD-sympathieën.

Maar als het in andere arrondissementen niet werkt, dan moeten we ook willen zien hoe dat komt. Spijtig genoeg hebben de meeste procureurs nog altijd een politieke kleur. Als die kleur hen hindert om hun job uit te oefenen, moeten we nadenken over de loyaliteit van de staande magistratuur – niet van de zittende, die volledig onafhankelijk moet zijn. Het kan niet dat de ene procureur zegt dat deze wet kan worden toegepast en dat de andere het tegenovergestelde beweert.

Nederland leert ons dat snelrecht werkt. In Tilburg hebben ze tweehonderd man opgepakt. Waarom zou dat hier niet kunnen? Onze magistraten zijn toch even bekwaam als hun Nederlandse collega’s?

Opgetekend door Peter Renard