Woensdag 22 mei reizen de Rode Duivels en hun begeleiders af naar het WK in Japan en Korea. Daarmee zet voetbalbondvoorzitter Jan Peeters de traditie van zijn voorgangers voort. De WK-sten aller Galliërs, dat zijn wij, Belgen.

De geest van Pim Fortuyn heeft, enigszins tot onze verrassing, nu ook bezit genomen van de Koninklijke Belgische Voetbalbond. Men duwt de deur van het glazen huis aan de Houba de Strooperlaan open en daar schreeuwt een bord het u toe: ‘At your service’. Maar dan in de beide bondstalen, die van de Liga Noord en die van de Liga Zuid.

‘Tot uw dienst’ is ook het credo van Jan Peeters, de man tot wie wij precies een jaar geleden in ditzelfde blad een pathetische oproep richtten: ‘Doe het niet Jan!’ Die ‘het’ stond dan voor het aanvaarden van het voorzitterschap van de voetbalbond. ‘Ga op snoek of forel vissen in de Durme’, schreven wij volstrekt onwetend of er in de Durme wel snoek en forel zit, ‘wandel langs het graf van Emile Verhaeren, of ga paling in ’t groen degusteren op de Drijgoten in Hamme’. Jan Peeters is van Klein-Brabant. En van Groot-Mariekerke.

Maar wat dacht u? Zoals wel meer wijze mannen sloeg ook Peeters de raad van uw dienaar compleet in de wind, en dus hangt binnenkort zijn portret op de derde verdieping van het glazen huis. Naast die van baron Edouard De Lavaleye, graaf Joseph d’Oultremont, William Seeldrayers, Oscar Van Kesbeek, kanunnik Francis Dessain, George Hermesse, meester Louis Wouters en baron Michel D’Hooghe. Zij zijn hem namelijk voorgegaan als voorzitter van de bond, en wij voegen er graag de volgende macabere bijgedachte aan toe: van hen allen is alleen Michel D’Hooghe nog in leven. Slaat nergens op, deze bemerking, maar niettemin zal Jan Peeters er even bij stille staan, nu hij vertrekt naar het Verre Oosten. ‘Wat zijn de verwachtingen voor het WK’, dat was onze zoals steeds originele eerste vraag.

Jan Peeters: ‘Sportief zijn er twijfels gerezen door de vele geblesseerden die op het laatste moment moeten afzeggen. Joos Valgaeren, Philippe Clement, Emile Mpenza, Walter Baseggio… de ene na de andere. Dat zorgt voor wat ongerustheid, maar anderzijds is het bijna een vaststaand gegeven geworden voor alle ploegen en alle toernooien. Een kern moet voldoende gewapend zijn om die forfaits op te vangen.’

Wat is uw eigen doelstelling in Japan?

Peeters: Ik ben niet degene die zegt: we zijn er weer bij, dat is voldoende. Mijn eerste doel is de eerste ronde te overleven, al weten we ondertussen dat dat minder makkelijk zal zijn dan sommigen bij de loting hebben gedacht. Japan, Rusland, Tunesië en België staan op de wereldranglijst in elkaars buurt en zijn dus aan elkaar gewaagd. Toch kan ik met minder dan de tweede ronde niet tevreden zijn. Wij hebben administratief en organisatorisch hard gewerkt om onze missie te doen slagen, het woord is nu aan de spelers.

De eerste match is tegen Japan, normaal gezien een haalbare tegenstander, maar de omstandigheden zullen die ploeg boven zichzelf doen uitstijgen.

Peeters: Ze zijn geen slechte voorbereidingscampagne aan het afwerken, ze spelen thuis, het is ook hun eerste match, en ze hebben met Nakata van Parma en Ono van Feyenoord een paar gevaarlijke voetballers in hun rangen. Maar die omstandigheden mogen op profvoetballers geen effect hebben. Ik heb alle drie de stadions waarin we de eerste ronde spelen bezocht, het zijn grote en mooie arena’s, maar wel telkens met een atletiekbaan eromheen en met brede maar niet uitzonderlijk hoge tribunes. Het zijn open stadions, niet zoals de Kuip of Bernabeu waar de supporters in de nek van de spelers zitten.

Hebt u in de voorronde getwijfeld aan de kwalificatie? En zou u dat als een nederlaag voor uw pas gestarte voorzitterschap hebben beschouwd?

Peeters: Dat laatste zeker niet. Ik hoop dat ik op andere verdiensten zal worden afgerekend. Ik had alle vertrouwen in de kwalificatie tot in Kroatië. Ik was ervan overtuigd dat we ons daar zouden plaatsen, maar in Zagreb hebben we werkelijk een zeer slechte wedstrijd gespeeld. Hoe dat kwam, kan ik nog altijd niet uitleggen, laten we het op een collectieve off-day houden. Te veel druk? Ach nee, want in de barragematchen tegen de Tsjechen was de druk nog veel groter en toen liep het wel.

Naast de A-ploeg voor het WK hebben de beloften en de min-19-jarigen zich geplaatst voor de eindronde van het EK. De KBVB werkt dus niet zo slecht als sommige critici beweren?

Peeters: Alles samen genomen, is dit een boerenjaar geweest. Maar ik probeer altijd te relativeren, zowel in de nederlaag als in de overwinning. Het is niet omdat je een keer fors verliest dat alles slecht is, het is niet omdat je wint dat alles goed is. Onder impuls van Michel D’Hooghe is technisch directeur Michel Sablon anderhalf jaar geleden beginnen te werken aan een intensief jeugdplan, je kan niet zeggen dat die drie kwalificaties daar nu al een gevolg van zijn. Ze zijn wel een extra stimulans. Onze jeugdploegen komen in het algemeen beter voor de dag dan een jaar of tien geleden. Toen werden we op internationale toernooien technisch overklast en fysiek weggeblazen. Dat is niet meer het geval. Met het plan-Sablon moeten wij al die jongeren nog fel kunnen verbeteren. Voor het eerst wordt de jeugdopleiding ook wetenschappelijk aangepakt. We hebben de medewerking van zowat alle grote universiteiten die elk een deel van het werk evalueren en desnoods corrigeren.

Voor jeugdopleiding wijst iedereen naar het Franse voorbeeld van de ‘Centres de formation’. De Franse nationale ploegen steken er in alle categorieën bovenuit.

Peeters: Frankrijk is uiteraard het grote voorbeeld, grotendeels dankzij de steun van de overheid. Ik zou graag weten hoeveel staat, departementen en steden samen investeren in het voetbal en in de sport. Dat moeten fenomenale bedragen zijn. En die zijn duidelijk verstandig aangewend. Vijftien jaar geleden stond het Franse voetbal, na de successen van de generatie Platini, nergens meer. De clubs niet, op Marseille na, en de nationale ploeg niet. De clubs zijn nog niet bij machte om de Europese scène te beheersen, al heeft dat voor een groot deel te maken met de hoge belastingdruk in Frankrijk waardoor alle goede Franse voetballers naar het buitenland vertrekken. Maar tegen hun nationale ploegen is weinig te beginnen. Ook in Japan en Korea zijn de Fransen favoriet. In vergelijking met vier jaar geleden beschikken ze nu ook nog over een dodelijke aanvalslinie met Henry, Trezeguet en Cissé. Wij proberen het Franse voorbeeld te volgen met de centra die we gaan bouwen in Tubize, Wommelgem en Blégny, maar helaas moeten we het met minder staatssteun stellen.

Steeds meer clubs investeren opnieuw in de jeugd. Moeskroen, Germinal Beerschot, Standard…

Peeters: …Genk niet vergeten. Ik ben die nieuwe installaties gaan bekijken, dat is prachtig werk. Veel clubs schenken, deels noodgedwongen, weer vertrouwen in eigen jongeren die meer en meer een plaats krijgen in het eerste elftal. En als in het buitenland de markt van de televisiecontracten verder ineenstuikt, zullen onze betere jeugdspelers misschien minder vroeg door het grote buitenlandse geld worden weggelokt. De oneerlijke concurrentie, die gigantische proporties had aangenomen, wordt een klein beetje afgetopt. De slechtste ploeg uit de Premier League verdient meer aan televisiegeld dan alle Belgische eersteklassers samen. Dan doe ik mijn hoed af voor al wie tegen een dergelijke overmacht opbokst, en met veel bescheidener middelen toch de strijd aangaat.

Deze WK-eindronde wordt door twee landen georganiseerd. De samenwerking lijkt heel wat minder vlot te verlopen dan tussen België en Nederland voor Euro 2000.

Peeters: Er is geen samenwerking tussen Korea en Japan, het gaat duidelijk om twee verschillende organisaties. Er zijn ook twee organisatiecomités, en die hebben van het begin af aan met elkaar in de clinch gelegen. Onder andere over de vraag of er Korea-Japan dan wel Japan-Korea op de affiche moest staan. Maar ik denk niet dat dat in de praktijk veel problemen zal geven, al heb ik alleen maar contact gehad met Jawoc, het Japanse organisatiecomité. België kan voor slechts één wedstrijd in Korea terechtkomen, dat is de ‘kleine finale’ voor de derde plaats. En ik wil er direct voor tekenen om die in Korea te gaan spelen. Het verschil met Euro 2000 is dat België en Nederland samen wilden organiseren. Dat was een idee van Michel D’Hooghe en zijn vriend Jo Van Marle, de toenmalige Nederlandse bondsvoorzitter Het was een mariage d’amour.

Bij Japan en Korea is het van moeten.

Peeters: Inderdaad, de Fifa heeft hen verplicht samen te werken. En ze werken samen apart. Elk op zijn manier. Tal van procedures in de rand van dit toernooi zijn in Korea totaal anders dan in Japan. Ik weet niet of een organisatie als Euro 2000 nu nog mogelijk zou zijn. In tien jaar tijd is enorm veel veranderd. Als je ziet hoeveel geld kandidaat-organisatoren al moeten investeren in hun promotie… Op het jongste Uefacongres in Stockholm eind april stond er een hele rij met standjes, folders, boeken, video’s, cd-roms en noem maar op. Ik denk dat België en Nederland alles samen één bescheiden videospotje hebben gemaakt. En voor de rest hebben we goed gelobbyd. Dat zou nu niet meer volstaan.

Aan de vooravond van de WK-eindronde staat in Seoul de voorzittersverkiezing op de agenda van het Fifacongres. Huidig voorzitter Sepp Blatter neemt het op tegen de Kameroener Issa Hayatou. Rond Zwitser Blatter hangt een zweem van schandalen. Wat is de positie van de Belgische bond?

Peeters: Ik heb dat van een afstand gevolgd. Ik ken zowel Hayatou als Blatter erg goed, en ik ben geschrokken van wat over Blatter werd verteld. Ik heb mijn buitenlandse vrienden altijd gezegd, geïnspireerd door mijn verleden als magistraat: ik wil eerst de bewijzen zien. Het schijnt dat die bewijzen er nu zijn. Secretaris-generaal Michel Zen-Ruffinen, de ex-scheidsrechter, heeft een belastend dossier opgesteld en heeft dat bezorgd aan de leden van het Uitvoerend Comité, onder wie Michel D’Hooghe die mij van de inhoud ervan in kennis heeft gesteld. Als het waar is, en ik begin te geloven dat het waar is, is Sepp Blatter zijn bevoegdheden van voorzitter op zijn zachtst gezegd ‘een beetje’ te buiten gegaan. Ik denk niet dat ik een halve euro van de Belgische bond kan weggeven zonder dat penningmeester Germain Landsheere het merkt.

Germain hoort van in Waregem het lichte getinkel van het muntstuk.

Peeters:(lacht) Gelukkig wel. Michel D’Hooghe heeft al openlijk stelling genomen tegen Blatter en voor Hayatou. Over de Belgische stem op de voorzittersverkiezing is geen twijfel. D’Hooghe heeft trouwens mee de klacht ondertekend die door Uefavoorzitter Lennart Johansson bij het Zwitserse gerecht is ingediend tegen Blatter. Maar ondanks dat ben ik er niet zeker van dat Hayatou verkozen zal worden. Mocht er op dit moment gestemd worden, ben ik er zelfs van overtuigd dat Blatter het met een ruime meerderheid zou halen. Hij heeft de Noord- en Centraal-Amerikaanse bond Concacaf aan zijn kant, hij heeft een deel van Europa aan zijn kant, en geloof maar niet dat alle Afrikanen voor Hayatou stemmen.

En Blatter heeft vier jaar geleden al bewezen dat hij tegen alle voorspellingen in een verkiezing kan winnen.

Peeters: Inderdaad, dat had ik de dag vóór de verkiezing al begrepen op het openingsbanket van het WK in Frankrijk. Dat had plaats in een prachtige zaal in Versailles, in de oude paardenstallingen. Wij Belgen zaten vrij vroeg aan tafel…

… de aard van het volk…

Peeters: …en toen Johansson binnenkwam, gaf hij links en rechts een hand en zat vijf tellen later vooraan aan de eretafel. Daarna kwam Blatter binnen, die heeft over hetzelfde traject juist geteld drie kwartier gedaan! Overal een praatje slaan, bij iedereen een grapje… ik heb aan Frans Meulemans gezegd: ‘Frans, het wordt Blatter.’

Hij heeft kennelijk wel meer geslagen dan een praatje. Later bleek dat hij heel wat stemgerechtigden in feite heeft omgekocht.

Peeters: Die beschuldiging is nooit hard gemaakt, het blijft in het dossier tegen hem een van de onduidelijke punten. Hij heeft beloften gedaan en ervoor gezorgd dat voorziene subsidies aan bepaalde landen sneller werden uitgekeerd, maar dat hij regelrecht heeft omgekocht, is nooit bewezen.

Niet alleen zijn landgenoot Zen-Ruffinen, maar ook zijn beschermeling Michel Platini heeft Blatter de rug toegekeerd.

Peeters: Neenee, vergis u niet. Platini heeft afgehaakt als adviseur. Dat is trouwens een van de verwijten aan Blatter, dat hij een eigen hofhouding van allerlei raadgevers rondom zich heeft verzameld die de Fifa wel moet betalen maar niet kan controleren. Daaruit heeft Platini ontslag genomen, omdat hij niet te dicht bij de huidige voorzitter wil staan in het licht van zijn eigen mogelijke kandidatuurstelling in de toekomst. Maar Platini en Frankrijk blijven aan de kant van Blatter. Dat heeft de Franse voorzitter Claude Simonet publiekelijk verklaard.

En de Duitsers ook, want die hebben het WK 2006 gekregen.

Peeters: Hoe Duitsland zal stemmen, is minder duidelijk. Maar geloof me dat Blatter nog altijd genoeg vrienden heeft om herkozen te worden.

Komt het dan tot een schisma met de Uefa?

Peeters: Een schisma misschien niet, want zoals gezegd, staan ook niet alle Europese landen op de lijn van Johansson. Maar het zou toch tot zeer gespannen verhoudingen en afrekeningen kunnen leiden.

U had de voorbije weken te maken met de contractverlenging van Robert Waseige. Waarom is daarmee niet gewacht tot na het WK?

Peeters: Daarover kan je uren redetwisten, er zijn valabele argumenten voor en tegen. Ik ben een van de mensen die altijd achter Waseige hebben gestaan, en ik heb er dan ook op aangedrongen om hem vóór het WK deze blijk van waardering en vertrouwen te geven. Bovendien: als wij na het WK zouden beslissen om níét met hem door te gaan, wordt hij werkloos op een moment dat alle clubs hun technisch kader hebben ingevuld, en moeten wij zelf op zeer korte termijn een vervanger zoeken. Want in augustus staat de eerste voorbereidingsmatch op de voorronde van het EK in Portugal al op het programma. Zowel voor Waseige als voor de Bond was het beter de knoop nu door te hakken.

Maar als Japan een flop wordt, heeft Waseige op zijn twee grote toernooien gefaald. Toch wat de resultaten betreft.

Peeters: Dat is een terechte toevoeging: wat de resultaten betreft. Want wij waren best tevreden over de manier waarop Waseige Euro 2000 heeft voorbereid en aangepakt, en over de manier waarop toen is gespeeld. Dat heeft een veel beter gevoel nagelaten dan de manier waarop we er twee jaar voordien op de wereldbeker in Frankrijk ook in de eerste ronde zijn uitgegaan. Ik herinner mij onze terugkeer in Brussel-Zuid, waar een troep supporters stond te joelen en met van alles naar ons stond te gooien. Na Euro 2000 was de conclusie van zowat iedereen dat we goed gespeeld hadden, maar dat het resultaat niet in verhouding was. Waseige heeft nog altijd alle krediet bij de supporters en de spelers. Ik heb geen weet van mannen die openlijk kritiek op hem geven of die onder hem niet meer voor de nationale ploeg willen spelen. En pas op, in de kleedkamer durft hij soms te ontploffen hoor. Degenen die hem graag als een vriendelijke opa afschilderen, hebben die scènes blijkbaar nooit meegemaakt. Alleen met de pers verloopt de relatie soms wat stroef. Ik heb hem dat al van man tot man gezegd, hij mag niet zo krampachtig reageren. Maar ja, in jullie beroep zitten ook een paar bandieten, niet?

Een paar? Alleen bij ‘Knack’ tel ik er tien. Het punt is dat na Guy Thijs elke bondscoach in dezelfde val trapt. Kunt u hen contractueel niet verbieden om de kranten te lezen?

Peeters: (lacht) Dan is er altijd wel een bereidwillige die hem gaat vertellen wat er geschreven is, en er nog een schepje bovenop doet. Maar een bondscoach mag niet weigeren om met bepaalde kranten of journalisten te praten, dat is voor niemand goed. Niet voor de coach, niet voor de pers, en niet voor de ploeg. Maar de balans van wat Waseige heeft gepresteerd is overwegend positief. Ook qua resultaten, want men komt altijd terug op Euro 2000, maar ondertussen heeft Robert wel de kwalificatie voor de wereldbeker afgedwongen. En er waren niet veel landen die ons een barragematch tegen de Tsjechen benijdden.

Hoe staat het met het plan-Peeters ter hervorming van de voetbalbond? U wou een opdeling in betaald voetbal en amateurs, een inkrimping van eerste en tweede klasse, en vanaf derde een splitsing in een noordelijke en een zuidelijke liga die dan overheidssubsidies zouden krijgen.

Peeters: Er is ten onrechte gefocust op die splitsing, waarvan ik niet eens zo fel voorstander ben. Ik heb er zelf misschien wat te veel de nadruk op gelegd bij de voorstelling van mijn plan. Mijn prioriteit is een ontvetting van de interne structuren van de Bond, en vooral van het metersdikke reglement. Vroeger werd ik samen met Frans Meulemans beschouwd als een van de grote experts van dat reglement. Ik durf toegeven dat ik het nu niet meer ken. En ik ben de voorzitter, wat verwacht je dan van de secretaris van een kleine club? Dat reglement moet fors uitgezift worden, en de lijdensweg langs allerlei commissies en comités moet ophouden. Specialisten zijn daarmee bezig en ik heb zelf ook al de schaar gehanteerd.

De inkrimping van eerste klasse zal een realiteit worden, want het Uitvoerend Comité heeft net beslist dat de laatste en de voorlaatste in de toekomst zeker degraderen, ook indien er een andere eersteklasser door licentie- of andere problemen zou verdwijnen. Dat moest nu al zo zijn, maar de Profliga heeft het tegengehouden. Voor een splitsing tussen betaald voetbal in de hoogste twee klassen en amateurvoetbal vanaf derde, eventueel gesplitst in een noordelijke en zuidelijke liga, is er voorlopig geen meerderheid. Het heeft mij verrast, omdat de Waalse clubs al een informele Ligue Sud hebben, met een eigen bestuur en eigen vergaderingen. Uitgerekend die Waalse clubs zijn tegen een splitsing. Mag ik er tot slot op wijzen dat de controverse met de Zaalvoetbalbond is bijgelegd?

Hebben ze in Japan paling in ’t geel?

Peeters:(lacht) Ik zal er zeker naar informeren.

Koen Meulenaere

‘Wij kunnen voor slechts één match in Korea terechtkomen, en voor die match wil ik meteen tekenen.’

‘Johansson zat na vijf tellen aan de eretafel, Blatter heeft er drie kwartier over gedaan.’

‘De balans van het werk van Waseige is overwegend positief.’