Het wordt drummen op aarde

Op 31 oktober zijn er officieel 7 miljard mensen op aarde. Zijn dat er te veel?

7 miljard mensen: het lijkt een enorm getal. Zeker in het licht van de veronderstelling dat we 10.000 jaar geleden maar met 6 miljoen waren. En dat we de kaap van het 1ste miljard pas rond 1800 rondden. We stevenen overigens op nog grotere aantallen af. In 2050 zouden we met 9 miljard zijn, en de verwachting is dat we voor het einde van de eeuw de 10 miljard halen. En het is nu hier en daar al zo drummen.

De snelheid waarmee de bevolking aangroeit, is sinds een halve eeuw wel aan het afnemen. Dat heeft vooral te maken met de daling van het fertiliteitscijfer: het aantal kinderen per vrouw. Er lijkt een sterke tendens te bestaan dat hoe hoger een vrouw opgeleid is, hoe minder kinderen ze krijgt – een inzicht dat in steeds meer familieplanningprogramma’s in de wereld gebruikt wordt om de bevolkingsaangroei te bestrijden.

Vooral in ontwikkelingslanden zal dat nuttig zijn, want het leeuwendeel van de nog te verwachten aangroei van de mensenbevolking zal daar gebeuren. In ons land en in een groot deel van de rest van Europa zal er deze eeuw geen substantiële aangroei van de populatie meer gebeuren. Migratie, dat vervelende thema waar onze politici zo graag op focussen, heeft vooralsnog een procentueel héél kleine impact op de demografie.

Vergrijzing
Aan het andere eind van het levensspectrum blijft de levensverwachting van de mensen stijgen. In 2025 zullen er voor het eerst evenveel ouderen als jongeren zijn. Ziektes en oorlog blijken geen substantiële rem op de globale bevolkingscijfers te zetten, waardoor we rekening zullen moeten houden met zware kosten om de vergrijzing op te vangen.

Vreemd is dat een visie opgang vindt die stelt dat overbevolking geen probleem hoeft te zijn, integendeel, dat het een motor kan zijn voor innovatie en ontwikkeling. Een groeiend aandeel van de bevolking zal ook in steden wonen, waar de verspreiding van kennis gemakkelijker gebeurt. Dat vooruitgangsoptimisme staat in scherp contrast met de doemdenkers die ervan uitgaan dat nog meer mensen op aarde op een catastrofe moet uitdraaien. De promotoren van het vooruitgangsoptimisme wijzen er fijntjes op dat de in het verleden voorspelde drama’s nooit zijn geconcretiseerd.

Schokkend is wel het cijfer dat vorig jaar berekend is over de maximale draagkracht van de aarde voor mensen: 282 miljard. Dan moet wel alles wijken voor het in leven houden van zoveel mogelijk mensen.

Dirk Draulans

Partner Content