Interview met de Israëlische vice-minister van Buitenlandse Zaken Massalha.
“Vijftig jaar oorlog hebben wij achter de rug”, zegt Nawaf Massalha. “Veertig tot vijftig procent van ons budget gaat naar defensie. Officieel niet, officieel is het minder. Veertig procent! Als we vrede sluiten, kunnen we dat na een jaar of drie beginnen af te bouwen, geld uitgeven aan ontwikkeling, gezondheidszorg, infrastructuur… Waarom zouden wij geen vrede kunnen sluiten? Omdat we in het Midden-Oosten wonen? Jullie Europeanen hebben wel vrede gesloten, na twee wereldoorlogen. En neem me niet kwalijk, het nazisme, het fascisme, het antisemitisme zijn niet bij ons ontstaan, die zijn uit Europa gekomen. Ja, we hebben hard gevochten. Lange tijd hebben we veel kansen laten voorbijgaan, wij allemaal, maar wat de mensen willen, vraag het ze maar, is vrede en een serieuze levensstandaard.”
Nawaf Massalha, 56, is lid van de Knesset en vice-minister van Buitenlandse Zaken van Israël. Hij is de eerste Israëlische Arabier die in de gesloten kring van Buitenlandse Zaken opgenomen wordt. Zijn aanstelling als vice-minister in augustus 1999 was een teken dat de regering van premier Ehud Barak het vredesproces met de Arabische landen – en met de Palestijnen – echt wil voortzetten.
Nawaf Massalha: Het staat er heel goed voor. Met de Palestijnen werken we voort op basis van het Sharm-el-Sheikh-akkoord van september. Heel belangrijk. Nog diezelfde maand trok Israël zich al terug uit zeven procent van het Palestijnse grondgebied. Sindsdien heeft Israël een veilige passage tussen Gaza en de Westelijke Jordaanoever geopend en heeft het Palestijnse gevangenen vrijgelaten. Israël heeft toestemming gegeven voor de bouw van de haven van Gaza. En er is nog een nieuwe terugtrekking gepland.
Het akkoord wordt dus in goede orde uitgevoerd, en voor de permanente vrede zijn de Palestijnse en Israëlische onderhandelingsteams aan het werk. Er zijn vijf grote problemen: de kwestie Jeruzalem, de teruggave van land, het water, de kolonisten en hun nederzettingen en ten slotte de permanente status van de Palestijnen: zij zijn een “Autoriteit” en ze vragen onafhankelijkheid. Daarbij komt dan de kwestie van de relaties tussen de Palestijnen en Israël als de vrede eenmaal gesloten is. De veiligheidsvoorzieningen en wat niet al.
Ik ben optimistisch over de Syriërs. Ik meen dat we tegen juli een akkoord kunnen hebben, dat het Midden-Oosten zal veranderen. Dat de deur opent tussen Israël en de Arabische landen, ook voor diplomatieke betrekkingen. Terwijl dat niet ten koste van de Palestijnen zal gebeuren – maar misschien zal het Israëlische volk of ons parlement geen drie vredesakkoorden in één jaar willen. Dat zou drie terugtrekkingen betekenen: van de Golan-hoogvlakte, uit Zuid-Libanon, uit het grootste deel van het Palestijnse gebied op de Westelijke Jordaanoever en de Gaza-strook. Maar het komt er wel, wij zijn verkozen voor vier jaar, Barak is nog maar een half jaar eerste minister. En hij heeft al veel gedaan.
Gelooft u dat een gedeeltelijke terugtrekking uit de Golan een reële optie is?
Massalha: Ik weet niet of jullie hier in Europa half zwanger kunnen zijn. Ik zie de Syriërs geen compromis aanvaarden waardoor ze minder krijgen dan Egypte. De moeilijkheid ligt in de vraag welke grens aanvaard wordt: de internationale grens of de grens van de 4de juni. Dat is niet zo’n groot verschil, in vierkante kilometers uitgedrukt. En ik zie Barak ook niet de halve Golan eisen, of zeventig procent. Hij kan op andere vlakken zoveel krijgen van de Syriërs en de Libanezen – water, ontwapening, veiligheid, samenwerking… Dat is allemaal heel belangrijk voor ons. En voor de Arabische landen.
Maar er wonen wel 17.000 kolonisten op de Golan.
Massalha: Dat is veel, ja. Ze maken herrie. Betogingen bij het parlement en in Tel Aviv. We weten dat dat de prijs is. Vooral omdat de meesten daarnaartoe gestuurd zijn door travaillistische regeringen, niet door de Likoed. Maar wat kunnen we doen? Op de Westelijke Jordaanoever zijn er 140.000. Dat is een van de heel moeilijke problemen, maar het zal worden opgelost.
