Alles kan altijd zuiniger: Nederlanders ‘recycleren’ hun ongestempelde treintickets via een Facebookpagina.
In Nederland schoten ze begin vorige week als paddenstoelen uit de grond: Facebookpagina’s waarop ongestempelde treinkaartjes van de Nederlandse Spoorwegen aangeboden worden. Het idee is even eenvoudig als vindingrijk. Je koopt een ticket, stapt de trein in en wordt met wat geluk niet gecontroleerd. Op je bestemming aangekomen verstop je het ticket in het station, deel je de exacte locatie op Facebook mee en maak je de snelste vinder blij met een gratis rit. De Facebookpagina ‘Treinkaartje delen’ – en vele zusterpagina’s – zijn een groot succes en oogstten in enkele dagen tijd duizenden likes.
Het waren twee Utrechtse twintigers, Tom Verstappen en Luwe Evertse, die de eerste pagina op 5 november in het leven riepen. Verstappen zegt dat hun actie voornamelijk symbolisch is. ‘We willen de aandacht vestigen op de belachelijk hoge prijzen van de treintickets – en op het feit dat de man met de kleine portefeuille en een groot hart voor het milieu daarvoor opdraait. We denken niet dat de NS door ons initiatief overdreven veel inkomsten zal mislopen.’
Eric Trinthamer, woordvoerder van de NS, stelt dat hun reactie ‘uit het hart kwam’, maar wil verder kwijt dat de NS een staatsbedrijf is en dus zelf niet over de prijzen van treinkaarten gaat. ‘Tegen de oprichters van de Facebookpagina zou ik dan ook zeggen: richt je niet tot ons, maar tot de Nederlandse politici.’
Trinthamer vermeldt verder dat het papieren treinkaartje eind dit jaar zal ophouden te bestaan in Nederland. ‘Vanaf dan zal je alleen nog kunnen reizen met de digitale OV-chipkaart.’ Tot het zover is, lijkt het erop dat de NS gewoonweg niets kan doen om het doorgeefsysteem te verhinderen. Trinthamer: ‘We beschouwen het initiatief niet als zwartrijden, maar als het niet betalen voor een dienst. We staan het dus toe – tussen aanhalingstekens. Hoe zouden onze conducteurs moeten zien dat er al eens gereisd is met een treinkaartje?’
Ook de mobiele app ‘Treinbuddy’ is al enige tijd een slimme manier om gratis met het openbaar vervoer te reizen. Met één klik kunnen reizigers in contact komen met trajectgenoten die een kortingskaart bezitten en met wie ze kosteloos kunnen meeliften. Ook met dat trucje heeft de NS geen enkel probleem. ‘Maar’, geeft de woordvoerder mee, ‘je moet je wel realiseren dat kortingskaarten alleen geldig zijn na de spitsperiode.’
Vraag is of zulke Facebookpagina’s ook in België het levenslicht zullen zien. Aangezien het beleid van de NMBS ook niet onbesproken is en het opdoeken van de papieren tickets nog niet voor de deur staat, is dat niet onwaarschijnlijk. ‘Ik ken de verhouding tussen de NMBS en haar reizigers niet precies’, besluit Tom Verstappen. ‘Maar ik zou zeggen: waar wachten jullie nog op?’
Jeroen De Bruyn
