Vorig jaar deden gemiddeld elf vrouwen per dag aangifte van verkrachting in België. En dat was slechts het topje van de ijsberg, want minder dan een op de zes slachtoffers stapt naar de politie. Veel vrouwen vinden het moeilijk om erover te praten, ze vrezen niet geloofd te worden of de schuld te krijgen.
‘Veel slachtoffers vragen zich af of ze niet anders hadden moeten reageren: slaan in plaats van bevriezen, roepen eerder dan zwijgen’, zegt psychologe Inse Van Melkebeke, die al een kwarteeuw met daders en slachtoffers van verkrachting werkt. ‘Maar die reactie hangt af van de onbewuste keuze die ons reflexieve brein maakt op momenten van groot gevaar. Daarom is het zo hemeltergend als een rechter beslist dat er geen sprake was van verkrachting aangezien het slachtoffer zich zogenaamd onvoldoende heeft verweerd.’
Hanne (27) industrieel ingenieur ‘Ik smeekte hem ermee op te houden, maar verzet was zinloos’
‘Ik had een geheime relatie met mijn beste vriend, R. (29). Onze band werd toxisch, altijd weer overschreed hij mijn grenzen. Hij beloofde steevast beterschap, om vervolgens opnieuw in de fout te gaan. Ik voelde me op de duur gevangen en kon er niet meer tegen. Op de dag dat ik zijn spullen ging terugbrengen, is het gebeurd. Eerst zat hij gewoon naast me, maar dan greep hij mijn haren vast, mijn keel ook. Ik duwde hem weg, hij beet me tot ik het uitschreeuwde. Ik smeekte hem ermee op te houden, maar zag uiteindelijk in dat verzet zinloos was. Het laten gebeuren leek het verstandigst. Ik voelde me totaal verdoofd. De afloop was surrealistisch: hij troostte me en vroeg nog om orale seks.
‘De volgende avond deed ik aangifte bij de politie. Ik wilde niet dat er nog meer slachtoffers vielen. Zowel de ondervraging als de medische en psychologische onderzoeken hadden meteen plaats. De gerechtelijke afwikkeling is minder positief: pas na twee maanden werd R. verhoord en ik weet niet wanneer de zaak voorkomt. R. is een manipulatief, possessief seksueel roofdier, een gevaar voor de maatschappij. Hij heeft psychiatrische hulp nodig.
‘Heeft de verkrachting mij veranderd? Ik kom nu meer voor mezelf en mijn gevoelens op. Tegelijk ben ik wantrouwiger en banger om mezelf bloot te geven.’
Liesje (26) filmmaakster ‘Ik was letterlijk verlamd en registreerde alleennde helse pijn’
‘Een glas drinken met een kennis eindigde bij hem thuis. We hadden seks, maar toen hij anale penetratie wou, wees ik dat resoluut af. Uren later werd ik wakker terwijl hij dat toch deed. Ik was letterlijk verlamd en registreerde alleen de helse pijn. Ik maakte mezelf wijs dat hij zou ophouden als hij merkte dat ik niet reageerde. Dat gebeurde niet. Na een kwartier seks met een schijnbaar bewusteloze vrouw kwam hij klaar en viel in slaap. Ik wilde vertrekken maar was bang voor de confrontatie. ’s Ochtends wilde hij weer seks. Ik liet hem begaan, om vervolgens weg te kunnen.
‘Pas na een week gaf ik tegenover mezelf toe dat ik was verkracht. Een maand lang kon ik niet slapen. Uiteindelijk moest ik wel naar de huisarts. Slaapmiddelen, doorverwijzing naar de psycholoog. Mijn vrienden vielen in twee kampen uiteen: zij die me geloofden en zij die het een grove beschuldiging vonden. Een traumapsychologe meende dat de verkrachting met mijn levensstijl te maken had. Die slut shaming heeft me gekwetst. Gelukkig kon ik wél terecht bij een Zorgcentrum voor Seksueel Geweld. Daar werd PTSD (Post Traumatic Stress Disorder) vastgesteld.
‘Pas na zeven maanden ben ik opnieuw met iemand naar bed gegaan. Toen kwam alles terug, ik weet dat ik er er nog niet klaar voor ben. Nu heb ik eindelijk de kracht om voor mezelf op te komen, en aangifte te doen. Ik wil een voorbeeld zijn voor andere slachtoffers. Weg met het schuldgevoel: er is óns iets aangedaan en daar dragen wij geen verantwoordelijkheid voor.’
Charlotte (26) huishoudhulp ‘Ik had nachtmerries: stel dat hij onze dochtertjes iets aandoet’
Zeven maanden geleden deed Charlotte aangifte van verkrachting door B., de vader van haar twee dochters. Ze verliet hem drie jaar geleden en hertrouwde met een andere man, maar ze zag B. nog om de week vanwege zijn hoederecht. ‘B. lokte me naar zijn huis om zogenaamd over de meisjes te praten. Op die ochtend is het gebeurd. Achteraf bedreigde hij me en bood zwijggeld aan. Ik stemde in – anders kwam ik dat huis niet uit – en reed recht naar de politie. Smerig voelde ik me, en schuldig tegenover mijn echtgenoot. Dit keer zou B. niet ongestraft wegkomen.
‘Hij verkrachtte me jaren geleden ook al, daarom ben ik bij hem weggegaan. Het gebeurde een week nadat ik hem had verteld dat ik als kind door mijn opa seksueel was misbruikt. Ik hield dat geheim, maar toen opa werd aangehouden wegens kinderporno, kwamen de speurders ook bij mij uit. Vanaf mijn negende woonde ik drie jaar lang bij hem, ik kon het niet vinden met mijn moeders nieuwe vriend. Als kind had ik niet door dat opa foute dingen deed. En nog altijd heb ik dubbele gevoelens, hij zit een celstraf van acht jaar uit en ik mis hem soms. Die onthulling van incest heeft B. aangezet tot de verkrachting, of zo voelt het toch.
‘Ondertussen is het wachten op het proces. Maar tot die tijd moet ik B. tweewekelijks zien, als hij de meisjes ophaalt of aflevert. Vreselijk. De voorbije maanden had ik nachtmerries: stel dat hij onze dochtertjes iets aandoet. Ik laat hen nooit met een man alleen, maar met hun vader heb ik geen keuze.’
Om de anonimiteit van de getuigen te garanderen zijn hun namen fictief.
