In 2012 mag de gemiddelde uitstoot van nieuwe auto’s niet meer bedragen dan 130 gram CO2 per kilometer. Met haar beslissing maakt de milieucommissie van het Europees Parlement een einde aan het getouwtrek tussen de (Duitse) autolobby en EU-commissaris Stavros Dimas.
EU-commissaris voor Milieu Stavros Dimas wint. Voorlopig althans. Na jaren van verhitte discussies en heimelijke machtsspelletjes heeft de milieucommissie van het Europees Parlement eind september het voorstel van de Europese Commissie goedgekeurd dat de uitstoot van CO2 vastlegt op 130 gram per kilometer tegen 2012. De betere resultaten moeten vooral geboekt worden met schonere motoren, 10 procent met een geïntegreerde aanpak. De commissie verwijst naar biobrandstoffen en autobanden met een lage rolweerstand. Met hun beslissing veegden de Europarlementsleden een compromis van tafel tussen de Duitse kanselier Angela Merkel en de Franse president Nicolas Sarkozy, dat de autobouwers uitstel zou verlenen tot 2015.
TEGENVALLER VOOR MERKEL
De discussie over hoe hoog de gemiddelde uitstoot van schadelijke uitlaatgassen mag zijn, gaat terug tot het midden van de jaren negentig. In 1995 drong de Europese Commissie een eerste keer aan op een drastische vermindering. In eerste instantie was sprake van een gefaseerde vermindering tot 120 gram CO2 per kilometer. Voor- en tegenstanders namen het woord. Al snel werd duidelijk dat de standpunten onverzoenbaar waren en dat niet iedereen even hard naar een akkoord verlangde. De Duitse autolobby ging op de rem staan, daarin gesteund door de regering, met kanselier Gerhard Schröder op kop. De Europese Commissie negeerde het politieke machtsvertoon en hield vast aan haar voorstel, wat luid protest veroorzaakte bij de Duitse metaalvakbonden en constructeurs. Zij wezen op de dramatische gevolgen voor de tewerkstelling. De ontwikkeling van milieuvriendelijke aandrijfsystemen kost handenvol geld. Volgens de constructeurs dreigt de nieuwe generatie auto’s daardoor te duur te worden voor de doorsneeverdiener. Zij verzetten zich ook tegen de voorgestelde geldboetes voor de merken die in 2012 de EU-norm niet halen. Het gaat om meer dan een lippendienst aan de groene fractie: van 20 euro per wagen en per gram CO2 boven de norm in 2012 tot 90 euro in 2015. Dat is vooral slecht nieuws voor de Duitse premiummerken wier gamma is opgebouwd rond grote, luxueuze modellen. Zij krijgen het bijzonder moeilijk om de gemiddelde uitstoot van hun vloot op het niveau van 130 g CO2/km te brengen. BMW en Mercedes staan helemaal onderaan de rangschikking van merken met een lage CO2-uitstoot. Voor de Franse en Italiaanse autobouwers lijkt de uitdaging minder groot. Hun gamma bestaat voornamelijk uit kleine en lichte modellen, met een laag verbruik en een lage CO2-uitstoot.
De opvolger van Gerhard Schröder, kanselier Angela Merkel, zocht en vond steun bij de Franse president Nicolas Sarkozy: ze formuleerden een gezamenlijk tegenvoorstel. De politieke zwaargewichten stelden voor om de autoconstructeurs meer ademruimte te geven en de invoering van de strenge CO2-norm uit te stellen tot 2015. Constructeurs die de EU-norm dan nog niet zouden halen, zouden maximaal 50 euro betalen.
Begin september leek het erop dat hun voorstel het zou halen, maar een paar weken later keerde het tij. De milieucommissie van het Europees Parlement stemde voor het voorstel van EU-commissaris Stavros Dimas. Volgens de Duitse milieuminister Sigmar Gabriel is het helemaal niet zeker dat het Europees Parlement in plenaire zitting de beslissing van de milieucommissie zal goedkeuren. Hij hoopt en verwacht dat er alsnog uitstel komt. Vreemd dat een milieuminister ageert tegen maatregelen die het leefmilieu ten goede komen. Minister Gabriel: ‘Het geld voor milieu-investeringen is geld van de belastingbetaler. Als hij zijn job verliest omdat de Duitse auto-industrie in een ongunstige concurrentiepositie wordt gemanoeuvreerd, betaalt hij minder belastingen en heeft de staat minder inkomsten. Zij kan dan weer minder investeren in maatregelen die het milieu ten goede komen. Voor mij moeten ecologie en economie hand in hand gaan.’
DUITSLAND AUTOLAND NUMMER ééN?
De Duitse autoconstructeurs zijn hoe dan ook op achtervolgen aangewezen. Op het vlak van ontwikkeling en implementatie van milieuvriendelijke aandrijfsystemen staan GM, Honda en Toyota verder dan BMW, Mercedes en VW. Uit een studie van de European Federation for Transport and Environment blijkt dat de Duitse premiummerken BMW en Mercedes op het vlak van CO2-uitstoot opvallend slechter scoren dan hun concurrenten.
Als de Duitse constructeurs marktaandeel verliezen ten gunste van hun Japanse collega’s, zal dat ongetwijfeld gevolgen hebben voor de autonijverheid in ons land, vooral voor de Belgische toeleveranciers. Zij leveren aan alle Duitse autobouwers. De sector doet er goed aan rekening te houden met wat er allemaal kan gebeuren. De metaalvakbonden hebben dit zeer goed begrepen en hebben de oproep tot een nationale staking op 6 oktober niet gevolgd. Zij willen koste wat het kost de werkgelegenheid in de sector veiligstellen en voorkomen dat de directie straks ‘sociale onrust’ als argument kan inroepen als ze arbeidsplaatsen wil schrappen.
