‘Ik wil me niet op een datum vastpinnen’: dat was een van de lijfspreuken van JeanûLuc Dehaene. In de fusie van de Vilvoordse ziekenhuizen overtreft hij zichzelf. Op 31 december 2001 moet en zal de fusie rond zijn.
In de ziekenkamers van de Sint-Jozefkliniek worden op 1 januari de kruisbeelden weggehaald, en wie dát niet ziet als een uitgestrekte hand naar de ‘vrijzinnige overkant’, zijnde het ook letterlijk tegenovergelegen OCMW-ziekenhuis, is ongetwijfeld van slechte wil. Slechts één verkeersader scheidt de twee potentiële fusieziekenhuizen van elkaar en hem verkeersluw maken, zou volstaan om de samensmelting tot stand te brengen. Maar nergens in Vlaanderen is de afstand tussen twee fusieziekenhuizen zo groot. Door de jaren werden de krachtsverhoudingen op de spits gedreven. Vandaag lijkt hun lot onherroepelijk vast te liggen. Als uit een ver gesternte wuiven de pausen van Sint-Jozef welwillend naar wat sommigen zien als ‘een zinkend schip’: het Van Helmontziekenhuis van het OCMW. Een fusie ligt voor de hand, luidt het. De geschiedenis laat enkele andere geluiden horen.
Het Van Helmontziekenhuis had wel degelijk troeven. Jaren geleden ontstond hier de eerste afdeling In-vitrofertilisatie van België, met aan het hoofd niemand minder dan Robert Schoysman, een wereldautoriteit en, voor de aardigheid, hofgynaecoloog van Jordanië. Maar Van Helmont raakte zijn erkenning kwijt en dus verhuisde de dienst naar het H. Hartziekenhuis in Leuven. Van Helmont probeerde tal van andere activiteiten te ontwikkelen. ‘Sinds tien jaar functioneert Vilvoorde met een fusie voor ogen’, zegt directeur-geneesheer Louis Tielemans (VUB) die door de jaren een aantal fusiegesprekken kon volgen, ‘en wordt in Van Helmont gedesinvesteerd.’
Invloedssferen, dat is waar alles sinds jaar en dag om draait. Het Van Helmontziekenhuis, dat naar verluidt te klein en te onrendabel is om zelfstandig te overleven, is belangrijk genoeg om het in te palmen of er op zijn minst een voet tussen de deur te houden. Kandidaten zijn de VUB en het katholieke CM-ziekenhuis Sint-Jozef, een rechtstreekse leverancier aan de KU Leuven. Sint-Jozef is allergisch voor welke band ook met de VUB en ziet dus een trio met Van Helmont en de VUB hoegenaamd niet zitten. Maar ook de VUB zou liefst geen duimbreed toegeven. Haar hinterland, haar satelliet voor bepaalde specialisaties, wil de universiteit absoluut niet kwijt.
De lokale Vilvoordse politiek denkt daar duidelijk anders over. Wat mogelijk was onder voormalig burgemeester Willy Cortois (VLD), een verregaande samenwerking met de VUB, wordt doodgezwegen onder Dehaene. ‘De nieuwe coalitie wil gebruik maken van de fusie om de banden met de VUB door te knippen’, aldus Cortois, die van het begin af aan bij de fusiegesprekken betrokken was. OCMW-voorzitter Mark De Valck, die ook voorzitter is van het Van Helmontziekenhuis en van CD&V-signatuur is, ziet het allemaal door een andere bril: ‘Het is de loge die de fusie al jaren tracht tegen te houden’, beweert hij. Demonen, meent zijn confrater van het Sint-Jozefziekenhuis. Demonen die diepgeworteld zijn in de politiek-ideologische tegenstellingen uit het verleden.
Ook in de parkjes van Sint-Jozef waart nog een duistere geest, die het al wankele vertrouwen tussen de ziekenhuizen alleen maar verder kan ondermijnen. De toenmalige directeur van het Sint-Jozefziekenhuis, Richard Kuypers, is door het parket van Gent in verdenking gesteld. De zaak houdt verband met Laurent Demey, de vermoedelijke spilfiguur achter de grootste oplichtingszaak uit de Belgische bankgeschiedenis bij Crédit Lyonnais. Demey is ook de directeur van het bedrijf Hortex dat de tuinen van het ziekenhuis heeft aangelegd. Aan het gerecht om uit te maken of en bij welke malversaties sommige voormalige werknemers van de Sint-Jozefkliniek betrokken zouden zijn geweest.
De fusie moet in elk geval op 1 januari 2002 een feit worden. Het is alleen nog wachten op een handtekening van de Vlaamse overheid.
