Doorbraak in de zoektocht naar een behandeling voor dementie

Dertig jaar heeft het eiwit amyloïde, dat in het hoofd van mensen met de ziekte van Alzheimer ophopingen ('plaques') vormt, wetenschappers in het ongewisse gelaten over zijn functie. Omdat het verstoringen veroorzaakt, wordt verondersteld dat het een rol speelt in het uitlokken van de ziekte. In het topvakblad Science heeft Bart De Strooper van het Centrum voor Hersenonderzoek van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie met zijn collega's eindelijk onthuld wat het precies doet: een stukje van het amyloïde dat terechtkomt buiten de cel die het produceert, onderdrukt de werking van een specifieke ankerplaats op het contactvlak tussen hersencellen. Zo verstoort het de communicatie in de hersenen. Het is een belangrijke doorbraak in de zoektocht naar een behandeling voor de ziekte. Hetzelfde fenomeen blijkt bovendien bij andere ziektes voor te komen, waardoor het inzicht van De Strooper en co. ook voor ander werk nuttig kan zijn. In een analyse in Science ziet epidemioloog Robert Colebunders (UAntwerpen) bijvoorbeeld een verband tussen alzheimer en de tropische knikkebolziekte, die hij bestrijdt. Eerder publiceerde een team rond Bart De Strooper nieuwe bevindingen over het syndroom van Leigh, een ziekte die de hersenen doet aftakelen door een sputterende energieproductie in zenuwcellen. In Proceedings of the National Academy of Sciences beschrijft het team de rol van een eiwit dat ook bij de ziekte van Parkinson tussenbeide komt. Bij muizen blijkt het de goede werking van de motortjes van cellen zo te verstoren dat ze symptomen van de ziekte van Leigh ontwikkelen.