Hoe ziet de toekomstige Senaat er het best uit? Een Kamer die door loting wordt samengesteld of een Senaat met een aangepaste samenstelling en meer eigen exclusieve bevoegdheden? Dat was de mening van de specialisten die maandag gehoord werden in de gemengde commissie Staatshervorming van Kamer en Senaat over het tweekamerstelsel.
Zowel schrijver David Van Reybrouck, institutionalist Lucien Rigaux (ULB), Warren J. Newman (Commissie van Venetië) als Herman Matthijs (VUB) wezen erop nagenoeg alle federale landen een tweekamerstelsel kennen. Maar over hoe een Senaat er na een nieuwe staatshervorming moet uitzien, liepen de mening ver uiteen. ‘Democratiedeskundige’ David Van Reybrouck pleitte voor een nieuw tweekamerstelsel, waarin naast de Kamer een parlement van gelote burgers bestaat. Daarvoor kijkt hij naar de Duitstalige Gemeenschap die als eerste in de wereld naast het verkozen parlement een kamer van gelote burgers heeft ingesteld.
Herman Mathijs stelde vast dat er geen tweederdemeerderheid bestaat om de Senaat af te schaffen. Hij stelt voor de Kamer af te slanken van 150 naar 125 leden. De Senaat zou 63 in plaats van 50 leden tellen – 2 Duitstaligen, 36 Nederlandstaligen en 25 Franstaligen – zonder gecoöpteerde leden. De Senaat zou exclusief bevoegd worden voor bicamerale bevoegdheden, verdragen, monarchie en adel, en gedeelde bevoegdheden. De regering vormen en ontslaan kan enkel door de Kamer.
Lucien Rigaux betreurde dat de Senaat na recente staatshervormingen nooit de nodige middelen heeft gekregen om de toegewezen taken uit te oefenen. Voor hem moet de samenstelling van de Senaat aangepast worden om tot een echte Kamer van federale entiteiten te komen: 20 leden van het Vlaams Parlement, 20 van het Waals Parlement en het Parlement van de Franse Gemeenschap, 10 van het Brussels Parlement (5 Franstaligen en 5 Nederlandstaligen) en 10 leden van het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap. Evocatie moet voor hem uitgebreid worden en de Senaat wordt bevoegd voor gemengde verdragen, de parlementaire commissie van Overleg en de bevoegdheidsconflicten.
