5 jaar boeken op Knack.be: de 5 meest opvallende literaire nieuwstrends online

Eén van de meest gelezen boekenitems ging over de spreuken van Confucius. © WikimediaCommons

Dat een nieuwssite de lezer best au sérieux neemt, blijkt ook uit de 5-jarige historiek van deze boekensite: een stand van zaken aan de hand van drie door u zeer gesmaakte postings.

Zo breed mogelijk informeren over wat er gebeurt in de wereld van het boek: van non-fictie en schone letteren in binnen- en buitenland tot opiniëring. Knacks boekensite, 5 jaar geleden uit de grond gestampt onder impuls van Karl van den Broeck, toemalig hoofdredacteur van Knack, was van in het begin geconcipieerd als nieuwssite. Om dat nieuws zo breed mogelijk te coveren creëerden we een uitgebreide equipe met specialisten (Frank Hellemans voor Vlaamse literatuur, Fred Braeckman voor thrillers, Jeroen Bert voor Engelstalige literatuur) en correspondenten (Maarten Dessing vanuit Leiden voor Nederlands boekennieuws en Piet de Moor vanuit Berlijn voor Duits en continentale boekenweetjes, vroeger ook Bart Van Loo pour des nouvelles litéraires francophones). Maaike Schwering hield en houdt vanop de redactie in Evere de literaire Belga- en ANP-berichten in het oog terwijl vliegende reporter Michiel Leen via interviews en repo’s vanuit het veld bericht.

1. Literair nieuws, ook al is het geen mainstream, primeert

Content is king. Dat deze optie ook door onze lezers wordt gedeeld, blijkt uit de klik- of leescijfers. Het meest gelezen artikel na 5 jaar boekensite tout court is het bericht over de zelfmoord van Hugo Raes van september 2013. Het bericht werd niet gemaakt op basis van een enkel persbericht maar putte uit diverse bronnen tot en met de literatuurhistorische expertise van de maker van het bericht. Het was ook geen mainstreamnieuws want Raes hoort al lang niet meer tot de happy few uit de Vlaamse letteren.

2. Recensies hebben nog steeds een archieffunctie

In de klassieke printmedia wordt minder en minder aandacht besteed aan de traditionele literaire kritiek van een boek – de recensie met andere woorden. Toch blijkt dat recensies van bekende romans, zoals bijvoorbeeld ‘De helaasheid der dingen’ van Dimitri Verhulst of ‘De begraafplaats van Praag’ van Umberto Eco, flink werden geconsulteerd. In die zin krijgen recensies op het net een archieffunctie die voortdurend kunnen worden geraadpleegd.

3. Lijstjes maken het nieuws meer ‘deelbaar’ (via sociale media)

De manier waarop dat nieuws wordt gebracht evolueerde, mede onder invloed van de sociale media en het share-gedrag in de richting van ‘lijstjes’-verpakking. Vanaf december 2009 pakte Knacks boekensite steevast uit met hitparades van de beste boeken in diverse categorieën. Die servicefunctie werd en wordt geapprecieerd. Het tweede meest ingekeken stuk op onze boekensite zette 20 belangrijke boeken voor het najaar in 2013 op de agenda (bij het begin van de Boekenbeurs).

De laatste twee jaar wordt ook voor het presenteren van klassiek literair nieuws meer dan eens de invalshoek van lijstjes, of van series en feuilletons opgezocht: dat is begonnen met zomerfeuilletons van Maarten Dessing over Vlaams-Nederlandse literaire musea en nu uitgedeind tot onmisbare tips voor vakantielectuur van Vlaamse opiniemakers.

Maar ook in lijstjesvorm primeert de nieuwswaarde van het gebrachte item, zoals bij de 10 meest spraakmakende citaten van de Chinese wijsgeer Confucius . Deze derde meest gelezen posting verscheen naar aanleiding van de eerste Nederlandse vertaling van Confucius’ ‘Spreuken’, rechtstreeks uit de Chinese oertekst.

4. Literaire opiniëring is afgenomen maar duiding blijft belangrijk

De columnachtige blogs van in de beginjaren, met Bart De Man, Frank Hellemans, Paul Claes (‘Glimpen’), Joris Note en vooral Benno Barnard op kop zijn teruggebracht tot sporadische interventies die worden ingegeven door literaire actualiteit en die onder anderen door Guido Lauwaert worden verzorgd, ook soms buiten de lijnen van de boekensite. Maar duiding en achtergrondnieuws blijft een van de basistaken van de boekensite en wordt vaak meegegeven in het literaire nieuws zelf.

5. Spraakmakende interviews en reportages kunnen er niet genoeg zijn

Recentelijk vielen gesprekken met WO I-historica Sophie de Schaepdrijver en WO I-romancier Stefan Hertmans erg in de smaak van de lezer.

In 2009 zocht de journalistieke stijl online nog zijn weg en kopieerde in zekere zin de technieken van de klassieke printmedia. Vijf jaar later zijn de verhoudingen quasi omgekeerd: de digitale lijstjesrage bijvoorbeeld wordt ook gretig door de printmedia omarmd. Digitaal is het nieuwe normaal en dan vooral ook in de orale manier van schrijven die tegenwoordig overal opgeld maakt. Levendige spreektaal – zo belangrijk om iedereen te bereiken – is de norm geworden voor de gedrukte media, zo lijkt het wel.

Kortom, de digitale media – en ook Knacks boekensite – hebben na vijf jaar een eigen bedding gevonden die meer en meer ook gebruikt wordt door de niet-literaire nieuwsmedia.

Frank Hellemans

Partner Content