‘Burn-out is een probleem dat niet alleen werknemers treft’

‘Een burn-out is geen gebrek aan inzet, maar een gebrek aan kracht om die inzet nog te hebben’, schrijft Huub Broers in deze persoonlijke bijdrage voor het Schaduwparlement van Knack.be.

‘Stop nu eens met altijd te hoge eisen te stellen aan jezelf. Ook een werkgever heeft recht op wat rust en moet van tijd tot tijd wat ontspanning inbouwen. Zo kan je niet verder gaan. Je loopt tegen je eigen grenzen aan. Slaap jij nog wel ’s nachts? Probeer jij je stress wel te doseren?’

‘Mijn wat? Ik heb helemaal geen stress. Dat is iets dat jullie ervan maken. Op mijn groeiend aantal grijze haren na ben nog altijd dezelfde als 10 jaren geleden. Ik denk dat ik dan nog van jullie heb gekregen. Weet je, jullie zoeken naar twistpunten. Als jullie eens allemaal evenveel voor de job zouden overhebben als ik, dan zou het hier nog beter draaien dan nu.’

In die laatste woorden “nog beter…” zit wat zorg, maar zeker ook zijn hoop. Het betekent dat hij het al goed vindt, maar hij wil altijd nog beter doen. Rust in dat programma bestaat gewoon niet.

Gemeentebestuur als KMO

Sinds september moet de nieuwe wet over de psychosociale risico’s ingang vinden in de bedrijven. Te veel werknemers geraken gestresseerd en raken zelfs in een burn-out. De werkgevers moeten ervoor zorgen dat dit zo weinig mogelijk het geval kan zijn. Ik vind dat een prima gedachte en zal dat ook graag toepassen in “mijn” bedrijf. Het is er eentje van KMO-formaat. Een gemeentebestuur met een 40 werknemers van alle niveaus. Het is dan wel niet echt mijn eigendom, maar met bijna 14 jaar burgemeester op de teller, wordt het toch je eigen kind. Zeker na 18 jaren strijd om zelf de verantwoordelijkheid op te nemen. Politieke verantwoordelijkheid is niet gemakkelijk. Je hebt altijd mensen die er te veel van verwachten en anderen die je altijd bekampen. En voor je medestanders hoor je de richtaanwijzer te zijn.

Wat mij wel altijd opvalt is dat het bij depressies meestal om de werknemers gaat en dat men heel weinig over de werkgevers praat. En toch ken ik er ook die gestresseerd zijn, die zelfs een burn-out hebben.

Zo druk, en toch zo afwezig

“Hij” kan dat natuurlijk niet krijgen. Hij hoeft maar de lakens uit te delen, te ondertekenen, nu en dan eens wat dossiers op te stellen. Dat hij ’s avonds zeer laat werkt is aanstellerij. Tot hij plots wegbleef op het werk. Hij zal wel vakantie nemen of een uitstapje maken. Misschien geniet hij van een lekker gebakje of van zijn 2 glaasjes alcohol per week die hij zich sinds zijn burgemeesterschap als streng maximum oplegde. Maar, hij was toch zo druk geworden en toch zo afwezig, zo afzijdig. Hij kon zich de laatste maanden nog moeilijk concentreren tijdens vergaderingen. Dat wel. Zijn natuur bood hem bovendien als sinds mensenheugenis het verschrikkelijke genoegen om bitter en heel hard te zijn voor zichzelf. Hij zag ook het nut niet in om zichzelf lange levensverwachtingen toe te dichten. Iedereen was toch tegen hem. Waarom dan wel?

Waardevolle kracht

Het zal wel met zijn drukke jaar te maken hebben. Tot de helft ervan kon hij nog naar Brussel. Dan kwamen de voor hem zo succesvolle verkiezingen. Tweede hoogste score voor het Vlaams Parlement in zijn provincie en de lijst behaalde vijf zetels. Hij was niet meer Mister Nobody, zoals hij vaak vreesde. Maar, toen de 25-mei-avond daagde, waren er zoveel lijststemmen dat hij als lijstduwer niet kon “springen”. Tot zijn grote verwondering vond de partij dat hij veel meer verdiende. Jambers schetste op VTM een open beeld van zijn voorzitter. Velen waren verbaasd om Bart De Wever zo als gewone sterveling te zien. Hij wist wel beter. Hij kende Bart als gevoelsmens.

Hij vergaderde wekelijks twee maal met hem en zat dan ook met hem aan tafel. Bart zei in die reportage tot twee maal toe dat ze in die provincie geen goede lijsten hadden gemaakt en dat de partij daardoor een waardevolle kracht verloor. Hij was gepakt door Bart die dit zo zei, was ook nog eens even fier op zichzelf. Dat kon tellen. Toen men hem dan vroeg of hij gecoöpteerd wou worden in de senaat, waar hij ervoor fractieleider was, was hij kindsgelukkig om met zijn partij een beter beleid te kunnen voeren in Brussel. Maar er waren meer kandidaten dan er plaatsen waren. Er werd een weekje overlegd en toen puntje bij paaltje kwam, haakte hij zelf af.

Uitgeleefd

In het belang van de partij die hem al zoveel gaf en die hij dankbaar wou zijn. Maar Bart had nog iets in de schuif liggen. Twee dagen later bood hij dat engagement aan bij een lekkere hap. Bart moet erg verbaasd geweest zijn dat hij er niet op inging. Hij had geen enkele rancune dat de partij voor andere mensen koos. En hij voelde zich bovendien een stuk uitgeleefd, vermoeid, slaafs moe bijna. Die dag kroop hij terug in de rol waarvan hij dacht dat hij ze even kon ontgroeien. Of hij daar gelukkig mee was, wou hij niet zeggen. Dat viel bij hem ook niet te meten. Hij vond het immers zijn plicht om zo te handelen. Of dat goed was voor zijn gemoed telde niet mee.

Zijn familie en vrienden vonden hem nog altijd dat Pietje Precies als er gemeentelijke en persoonlijke dossiers behandeld moesten worden. De wet omzeilen? Dat werd wel eens gevraagd, maar dat stond nooit in zijn woordenboek! Hij was daar erg strikt in. Toch waren er tekenen van zware vermoeidheid en zelfs van depressie.

Gebrek aan kracht om nog inzet te hebben

Stond er in Knack geen artikel over burn-out en depressief gedrag? Even opzoeken wat men daar zegt. Oei, dat is nu eens de nagel op de kop. Al die signalen wijzen niet op een gebrek aan inzet, maar wel op een gebrek aan kracht om die inzet nog te hebben. ‘Zouden we hem dat aan zijn verstand kunnen brengen als hij het niet zelf inziet?’

Rust omdat het moet

Ondertussen is hij al twee weken thuis, springt hij soms nog eens binnen op zijn werk en slaapt hij de rest van de tijd heel veel. Hij zoekt rust omdat het moet. Ook tegen zijn zin. Dat zal hem eens goed doen. Tenminste als hij geen ander obstakel meer tegenkomt. Dat zal de toekomst uitwijzen. Als ontspanning pikt hij wel nog zijn match op Standard mee of gaat eens naar zijn favoriet Kevin Pauwels kijken. Voor die heeft hij het echt wel. Omdat Kevin het niet graag zegt en ook wat te bescheiden en teruggetrokken is om een echte vedette te zijn. Zulke mensen bekoren hem, ook al heeft hij zelf een grote mond. De bescheiden mensen in de drukke maatschappij tellen voor hem extra mee. Een maatschappij waar hij graag aan bouwde en waarin hij degenen tegensprak die daarvan afweken. Hij baalt, jaagt zich op over leiders die hun mensen de straat opjagen en het werk doen stilleggen omdat die “ruige regeringen” zelfs niet rond de tafel willen gaan zitten. Diezelfde oproepers zaten dus wel al met de premier rond de tafel in geheime gesprekken! Wel, van dergelijke mensenverlakkerij wordt hij dan weer ziek.

Tot volgende week als het mijn god belieft.